سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۶۱۴) حکم زکات زیورآلات زنان مورد استفاده در مناسبت‌ها

(۳۶۱۴) سوال: می‌خواهم در مورد طلای زنان بپرسم؛ عمه‌ام درباره‌ی النگوها و دکمه‌های طلایی از من پرسیده است که آن را فقط در مناسبت‌ها و عروسی‌ها می‌پوشد. وی می‌پرسد که آیا باید هر سال، زكات طلا و زیورآلاتش را بپردازد یا چیزی بر وی واجب نیست؟

جواب:

قول صحیح از بین اقوال علما این است که اگر مجموع النگوها و دیگر طلاهایش به حد نصاب می‌رسد، زکات بر وی واجب است و نصاب طلا نیز بیست مثقال می‌باشد؛ یعنی اگر طلایش معادل یازده جُنَیه و سه هفتمِ جنیه به جنیه طلای سعودی باشد، واجب است هر سال، زکاتش را بپردازد زیرا رسول الله ﷺ فرمود: «مَا مِنْ صَاحِبِ ذَهَبٍ، وَلا فِضَّةٍ، لا يُؤَدِّي مِنْهَا حَقَّهَا إِلاَّ إِذَا كَانَ يَومُ القِيَامَةِ صُفِّحَتْ لَهُ صَفَائِحُ مِنْ نَارٍ، فَأُحْمِيَ عَلَيْهَا في نَارِ جَهَنَّمَ، فَيُكْوَى بِهَا جَنْبُهُ، وَجَبِينُهُ، وَظَهْرُهُ، كُلَّمَا بَرَدَتْ أُعِيدَتْ لَهُ في يَومٍ كَانَ مِقْدَارُهُ خَمْسِينَ ألْفَ سَنَةٍ، حَتَّى يُقْضَى بَيْنَ العِبَادِ فَيَرَى سَبيلَهُ، إمَّا إِلَى الجَنَّةِ، وَإمَّا إِلَى النَّارِ»[۱] : (هر صاحبِ طلا و نقره‌ای که حق آن (زکات آن) را نپردازد، روز قیامت طلا و نقره‌اش به ورق‌هايی از آتش تبديل می‌شود و اين ورق‌ها را در آتش دوزخ، داغ می‌کنند و سپس با آن پهلوها، پيشانی و پشت آن شخص را داغ می‌نهند و هر بار که اين ورق‌ها سرد شود، دوباره داغ می‌گردد و اين عذاب برای آن شخص در روزی که مقدارش به اندازه‌ی پنجاه هزار سال است، ادامه خواهد داشت تا آن که در ميان بندگان، حُکم شود و سپس آن فرد، عاقبت خود را ببیند که به سوی بهشت يا به سوی دوزخ است). حق مال از طلا و نقره، زکات است. همچنین احادیث دیگری که در کتاب‌های سنن آمده نیز به این مسئله اشاره دارد؛ مثل حديث عمرو بن شعيب از پدرش از جدش J که می‌گوید: «أن امرأة جاءت إلى رسول الله  ﷺ وفي يد ابنتها مسكتان غليظتان من ذهب فقال أتؤدين زكاة هذا قالت لا قال أيسرك أن يسورك الله بهما يوم القيامة سوارين من نار فخلعتهما وألقتهما إلى رسول الله ﷺ وقالت هما لله ورسوله»[۲] : (زنی نزد رسول الله ﷺ آمد و دخترش دو دستبند بزرگ طلا به دست داشت؛ به او فرمود: آیا زکات این را می‌پردازی؟ پاسخ داد: خیر. فرمود: آیا خوشحال می‌شوی که الله دو النگوی آتشین به دستانت ببندد؟ زن فورا آن ‌دو النگو را بیرون آورد، نزد رسول الله ﷺ گذاشت و گفت: برای الله و پیامبرش باشد). چنان‌که حافظ ابن حجر Ë در کتاب (بلوغ المرام) بیان نموده است، اسناد این حدیث، قوی می‌باشد. این حدیث، شواهد دیگری نیز دارد. بنابراین، صحیح از اقوال علما، وجوب زکات زیورآلات طلا و نقره است زمانی که به حد نصاب برسد؛ لذا بر عمه‌ی شما واجب است سالانه زکات طلایی که دارد را بپردازد و فرقی ندارد که آن‌ را همیشه یا فقط در مراسمات بپوشد یا اصلا آن را نپوشد و فقط به دیگران عاریه بدهد.


۱-تخریج آن گذشت.

۲- تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: من جدة أود أن أسأل عن الذهب بالنسبة للنساء، فلقد سألتني عمتي عن غوايش بناجر لها من ذهب وطقم أزارير وأنها تلبسها في المناسبات والأفراح في ملابس خاصة، فهي تستفسر هل عليها إخراج زكاة لذهبها وما لديها من حُليّ كل سنة، أم لا شيء في ذلك؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الصحيح من أقوال أهل العلم أن عليها الزكاة في ذلك إذا كانت هذه الغوايش وما معها تبلغ بمجموعها نصابًا، والنصاب عشرون مثقالاً . من الذهب أي ما يزن أحد عشر جنيها وثلاثة أسباع جنيه بالجنيه السعودي الذهبي، فإذا بلغ هذا المقدار وجب عليها أن تزكيه كل عام؛ لأن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «ما من صاحب ذهب ولا فضة لا يؤدي منها حقها، إلا إذا كان يوم القيامة صُفّحت له صفائح من نار، فأُخمي عليها في نار جهنم، فيكوى بها جنبه وجبينه وظهره… الحديث. وحَقُّ المال – الذهب والفضة- هو الزكاة، ولأحاديث أخرى في السُّنَن، مثل حديث عمرو بن شعيب عن أبيه عن جده «أن امرأة جاءت إلى النبي صلى الله عليه وسلم وفي يد ابنتها مَسَكَتان غليظتان من ذهب، فقال: أتؤدين زكاة هذا؟ قالت: لا. قال: أَيَسُرُّك أن يُسَوِّرَك الله بهما يوم القيامة سِوَارين من نار؟ فخلعتهما وألقتهما إلى النبي صلى الله عليه وسلم وقالت: هما الله ورسوله». وهذا الحديث إسناده قوي كما قاله الحافظ ابن حجر في بلوغ المرام، وله شواهد أخرى، فالصواب من أقوال أهل العلم وجوب الزكاة في حُليّ الذهب والفضة إذا بلغ نصاباً، فيجب على عمتك أن تخرج الزكاة كل عام عن الذهب الذي عندها، سواء كانت تلبسه دائما أو في المناسبات، أو لا تلبسه وإنما أعدته للعارية.

مطالب مرتبط:

(۳۶۰۶) حکم زکات طلا برای استفاده‌ی شخصی

دیدگاه صحیح و راجح در این مسئله این است که زیورآلاتی که برای استفاده می‌باشد اگر به حدّ نصاب برسد، زکات دارد. ....

ادامه مطلب …

(۳۶۰۰) حکم قروش مقداری از آن طلا برای پرداخت زکات زیورآلات

اگر زنی زیورآلات دارای زکات داشته باشد اما پولی برای پرداخت زکاتش نداشته باشد، زکات را از همان طلا بپردازد؛ بدین صورت که می‌تواند از همان طلا، مقداری را به عنوان زکات بپردازد ...

ادامه مطلب …

(۳۶۱۹) حکم پرداخت زکات طلا به ایتام

جایز نیست چیزی از زکات را به آنان بدهد زیرا پرداخت نفقه‌ی این فرزندان یتیم، بر وی واجب است و جایز نیست که زکات را در جایی خرج کند که بر وی واجب است.....

ادامه مطلب …

(۳۶۳۶) حکم زکات صندق‌های پس‌انداز

مبالغی که در شرکت پس‌انداز کرده و به عنوان ودیعه و امانت نزد آنان می‌گذاری تا هر گاه به آن نیاز داشتی آن ‌را باز پس بگیری، زکات دارد...

ادامه مطلب …

(۳۶۲۶) آیا حقوق ماهیانه زکات دارد؟

اگر حقوق ماهیانه‌ات تا پایان ماه تمام می‌شود، یک سال بر آن نمی‌گذرد و زکات ندارد اما اگر باقی می‌ماند  هرگاه یک سال کامل بر آن بگذرد، زکات دارد...

ادامه مطلب …

(۳۶۰۱) آیا طلایی که مورد استفاده قرار می‌گیرد، زكات دارد؟

دیدگاه راجح و برتر این است که: پرداخت زکات طلا و نقره‌ای که برای استفاده قرار داده شده است، واجب می‌باشد زیرا نصوص قرآن و سنت درباره‌ی وجوب زکات طلا و نقره، عام بوده و چیزی از آن را استثنا نکرده است مگر یک حديث که سندش صحیح نیست.....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه