دوشنبه 21 ربیع‌الثانی 1447
۲۱ مهر ۱۴۰۴
13 اکتبر 2025

(۲۰۳۴) حکم نماز در غیر از وقت آن و خلاف جهت قبله

(۲۰۳۴) سوال: یک بار که به سرزمین دیگری سفر کرده ‌بودم و آنجا نمی‌دانستم که قبله و وقت نماز کی می‌باشد، ولی زمانی که وقت نماز در سرزمین خودم می‌رسید وضو می‌گرفتم و در آن جهتی که گمان می‌کردم قبله است نماز می‌خواندم  پس آیا چیزی بر گردن من هست؟

جواب:

پس بر کسی که در آبادی است و قبله را نمی‌شناسد باید بپرسد زیرا برای او ممکن است با سوال کردن، کسی او را به قبله هدایت کند پس اگر بدون سوال کردن با این وجود که امکان سوال کردن برای او وجود داشت، نماز خواند سپس برای او آشکار شد که رو به قبله نکرده بوده است پس واجب است که نماز را اعاده کند زیرا که رو کردن به قبله از شروط صحت نماز می‌باشد برای این که الله À می‌فرماید: {وَمِنۡ حَیۡثُ خَرَجۡتَ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَحَیۡثُ مَا كُنتُمۡ فَوَلُّوا۟ وُجُوهَكُمۡ شَطۡرَهُۥ} [سوره البقرة: ۱۵۰] (و از هر جا که بیرون شدی پس روی خود را بسوی مسجد الحرام کن، و (ای مؤمنان) هر جا که بودید روی خود را به سوی آن کنید).

اما اگر در مکانی قرار دارد که امکان سوال کردن برایش وجود ندارد پس حرجی بر او نمی‌باشد و نمازش صحیح است حتی اگر بعد مشخص شود که رو به قبله نبوده است زیرا در توانش بیشتر از آنچه انجام داده است نبوده و الله À می‌فرماید: {لَا یُكَلِّفُ ٱللَّهُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَاۚ} [سوره البقرة: ۲۸۶] (الله À هیچ کس را جز به‌اندازه توانش تکلیف نمی‌کند).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة إنها ذهبت مرة إلى بلد أجنبي، تقول: وكنت لا أعرف وقت الصلاة ولا القبلة، ولكن كنت عندما يأتي وقت الصلاة في بلدي أتوضأ وأصلي في الاتجاه الذي ضمنت بأنه القبلة، فهل عليَّ شيء؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الواجب على من كان في بلد وهو لا يعرف القبلة أن يسأل عن القبلة، لأنه يمكنه أن يهتدي إلى القبلة بالسؤال، فلو صلى بدون سؤال – مع إمكان السؤال-، ثم تبين أنه ليس على القبلة فإنه يجب عليه إعادة الصلاة، لأن استقبال القبلة شرط لصحة الصلاة، لقول الله -تبارك وتعالى-: ﴿ وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَحَيْثُ مَا كُنتُمْ فَوَلُوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ ﴾ [البقرة: ١٥٠]. أما إذا كان في مكان لا يمكنه أن يسأل أو كان في البرية، فإنه يتحرى اتجاه القبلة فيصلي إليه، ولا حرج عليه بعد ذلك، وصلاته صحيحة، حتى لو تبين فيما بعد أنه على غير القبلة، ولأنه ليس في وسعه أكثر مما فعل، وقد قال الله تعالى: ﴿ لَا يُكَلِّفُ اللَّهُ نَفْسًا إِلَّا وُسْعَهَا ﴾ [البقرة: ٢٨٦].

مطالب مرتبط:

(۲۰۲۹) حکم خواندن نماز در جهت خلاف قبله

اگر شما در یافتن قبله تلاش کردید و نتوانستید آن را پیدا کنید پس حرجی بر شما نبوده است پس نماز اول و دوم شما صحیح است....

ادامه مطلب …

(۲۰۳۱) حکم نماز در جهت خلاف قبله

اگر در آبادی هستی شما معذور نیستی زیرا اگر جهت قبله را نمی‌دانی پس از اصحاب خانه یا همسایه سوال کن یا به مسجد برو و نگاه کن که جهت قبله از کدام طرف است یا مانند اینها....

ادامه مطلب …

(۲۰۳۸) حکم نماز بر روی سجاده‌ای که بر روی آن نقش و نگار باشد

شایسته نیست که برای امام مثل این گذاشته شود زیرا که حواس او را پرت میکند و نگاهش به آن ملتفت می‌شود و در نماز خلل ایجاد میکند...

ادامه مطلب …

(۲۰۳۵) حکم نماز در مسجدی که جهت قبله‌اش صحیح نمی‌باشد

اگر انحرافی است که انسان را از خارج نمیکند اشکالی ندارد و استقامت آن بدون شک اولی میباشد....

ادامه مطلب …

(۲۰۳۲) نمازم را خلاف جهت قبله خواندم، آیا آن را اعاده کنم؟

برای انسان واجب است که در آبادی قرار دارد و جهت قبله را نمی‌داند از اهل آنجا سوال کند یا اگر در سرزمین آسلامی می‌باشد به مساجد آنجا برود و به محراب‌های آن نگاه کند .....

ادامه مطلب …

(۲۰۳۳) حکم نمازی که بعد از تلاش برای یافتن قبله فهمیده است که رو به قبله نبوده است؟

اگر انسانی که در موضع اجتهاد است تلاش خود را انجام دهد و توان خود را برای پیدا کردن قبله به کار گیرد ولی آن را نیابد نمازش صحیح است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه