(۱۹۸۴) حکم نمازی که به صورت سهوا با لباس نجس خوانده شده است

(۱۹۸۴) سوال: نجاست بر لباسم واقع شده و من از آن باخبر نبودم تا این که سه نماز را خوانده‌ام، آیا این سه نماز را اعاده کنم؟ چکارکنم؟

جواب:

اعاده برای شما لازم نیست و هرکسی که از روی عدم علم یا فراموشی نماز را با نجاست بخواند نمازش صحیح است، مثال فراموش‌کار: در لباس ادرار یا مدفوع وجود دارد و فرمواش می‌کند که آن را بشوید سپس از روی فرمواشی نماز می‌خواند و زمانی که نمازش پایان بافت بیاد می‌آورد پس چیزی بر او نیست یعنی نمازش صحیح است.

و همچنین اگر عدم علم به آن داشته باشد: در لباسی نجس نماز می‌خواند و او نمی‌داند که نجس است تا این که نمازش تمام می‌شود پس نماز او صحیح است.

و دلیل این، قول اللهÀ است:{رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذۡنَاۤ إِن نَّسِینَاۤ أَوۡ أَخۡطَأۡنَا} [سوره البقرة: ۲۸۶] (پروردگارا! اگر فراموش یا خطا کردیم، ما را مؤاخذه نکن) و اللهÀ فرمود: انجام دادم. [۱]و قول اللهÀ که می‌فرماید: {وَلَیۡسَ عَلَیۡكُمۡ جُنَاحࣱ فِیمَاۤ أَخۡطَأۡتُم بِهِۦ وَلَـٰكِن مَّا تَعَمَّدَتۡ قُلُوبُكُمۡۚ} [سوره اﻷحزاب: ۵] (گناهی بر شما نیست، و لیکن آنچه را که دل‌های شما از روی عمد می‌خواهد) و این دو دلیل عام است و دلیل خاص نیز است که رسول اللهﷺ در یکی از روزها با اصحابش نماز می‌خواند که در اثنای نماز نعلینش را درآورد پس همه نعلینشان را درآوردند و هنگامی که سلام داد از ایشان سوال کرد که چرا نعلینشان را بیرون آوردند پس ایشان گفتند: ای رسول اللهﷺ شما نعلینتان را بیرون آوردید پس ما نیز بیرون آوردیم پس رسول اللهﷺ فرمود:«إن جبريل -صلى الله عليه وسلم- أتَانِي فأخْبَرنِي أن فيهما قَذَرًا فخلعتهما»[۲] (جبرئيل نزد من آمد و به من خبر داد که بر کفش های من نجاست و پليدی است پس آنها را درآوردم) و نماز جدید نخواند بلکه همان نماز را ادامه داد.

خلاصه‌ی جواب: کسی که در لباسی نجس یا با بدنی نجس نماز بخواند و فراموش کند که آن را بشوید یا این که نمی‌دانسته است تا این که نماز تمام می‌شود پس در این صورت نمازش صحیح است.

اما کسی که با باطل بودن وضویش از روی فراموشی یا عدم علم نماز بخواند پس باید وضو بگیرد و دوباره نماز بخواند.

مثال آن در شخص جاهل: مردی گوشت شتر می‌خورد و او نمی‌داند که گوشت شتر است و نماز می‌خواند سپس به او گفته می‌شود که آن گوشت شتر بوده است پس بر او واجب می‌شود که وضو بگیرد و نماز را اعاده کند.

و مثال آن در شخص فراموش کار: مردی ادرار می‌کند و استنجا می‌کند و بلند می‌شود سپس فرمواش می‌کند که وضویش باطل شده است و نماز می‌خواند پس در اینجا می‌گوییم بر او واجب است که وضو بگیرد و نماز را اعاده کند.

و فرق بین آن دو: نجاست از باب خالی بودن از محظور است اما حدث از باب فعل مأمور است و مأمور با جهل و فراموشی ساقط نمی‌شود ولی محظور با فراموشی و جهل ساقط می‌شود.

[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.

تعداد بازدید: 8

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: وقع على ثوبي نجاسة لم أنتبه لها إلا بعد أن صليت ثلاثة فروض، هل أعيد الفروض الثلاثة؟ أم ماذا أفعل؟

فأجاب رحمه الله تعالى: لا إعادة عليك وكل من صلى بنجاسة ناسيا أو جاهلا فصلاته صحيحة، مثال الناسي أن يكون في ثوبه نجاسة بول أو غائط، وينسى أن يغسله، ثم قام فصلى ناسيا، ولما انتهى من الصلاة ذكره، فلا شيء عليه، يعني: أن صلاته صحيحة.

كذلك أيضًا لو كان جاهلا بأن يكون صلى في ثوب نجس، ولكنه لم يعلم بالنجاسة حتى فرغ من صلاته، فصلاته صحيحة.

والدليل على هذا قول الله تبارك وتعالى: ﴿ رَبَّنَا لَا تُؤَاخِذْنَا إِن نَّسِينَا أَوْ أَخْطَأْنَا ﴾ [البقرة: ٢٨٦] فقال الله تعالى: قد فعلت. وقول الله -تبارك وتعالى-: ﴿ وَلَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ فِيمَا أَخْطَأْتُم بِهِ، وَلَكِن مَّا تَعَمَّدَتْ قُلُوبُكُمْ ﴾ [الأحزاب: ٥] وهذان دليلان، عامان وهنالك دليل خاص، وهو: أن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم صلى يوما بأصحابه، وفي أثناء الصلاة خلع نعليه فخلع الناس نعالهم، فلما سَلَّمَ سألهم: لماذا خلعوا نعالهم؟ فقالوا: يا رسول الله إنك خلعت نعليك فخلعنا نعالنا فقال النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-: «إن جبريل أتاني فأخبرني أن فيهما قذرًا فخلعتها». ولم يبدأ الصلاة من جديد، بل بنى على صلاته.

خلاصة الجواب: أن من صلى وفي ثوبه نجاسة، أو في بدنه نجاسة، فنسي أن يغسلها، أو لم يعلم بها إلا بعد الصلاة، فلا شيء عليه وصلاته صحيحة.

أما من صلى مُحْدِثًا ناسيًا أو جاهلا فعليه أن يتوضأ ويعيد الصلاة من جديد.

مثال ذلك في الجاهل: رجل أكل لحم إبل وهو لم يعلم أنه لحم إبل، فصلى ثم قيل له: إن اللحم لحم إبل، فهنا يجب عليه أن يتوضأ ويعيد الصلاة. ومثال الناسي: رجل أحدث بَال واستنجى وقام، ثم صلى ناسيا أنه أحدث، فهنا نقول: يجب عليه أن يتوضأ ويعيد الصلاة.

والفرق بينهما: أن النجاسة من باب التخلي عن المحظور، وأما الحدث فهو من باب فعل المأمور، والمأمور لا يسقط بالنسيان والجهل، وأما المحظور فيسقط بالنسيان والجهل.