۱۲۸ – از شیخ رحمه الله در مورد عقیده‌ی مسلمانان در مورد عیسی بن مريم علیه الصلاة و السلام سوال شد.
جواب دادند: عقیده‌ی مسلمانان در مورد عیسی بن مریم علیه الصلاة و السلام این است که او یکی از رسولان گرامی و بلکه یکی از پنج نفر اولو العزم هستند. این پنج نفر: محمد صلی الله علیه وسلم، و ابراهیم، و نوح و موسی و عیسی علیهم الصلاة و السلام هستند. الله آنها را در دو جا از قرآن نام برده است. در سوره‌ی احزاب: {وَإِذْ أَخَذْنَا مِنَ النَّبِيِّينَ مِيثَاقَهُمْ وَمِنْكَ وَمِنْ نُوحٍ وَإِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ وَأَخَذْنَا مِنْهُمْ مِيثَاقًا غَلِيظًا}[۱]، یعنی: {و آنگاه که از انبیاء عهد و پیمان گرفتیم و از تو و از نوح و ابراهیم و موسی و عیسی بن مریم، از همه‌ی آنان، پیمان محکمی گرفتیم}، و در سوره‌ی شوری: {شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ مَا وَصَّى بِهِ نُوحًا وَالَّذِي أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ وَمَا وَصَّيْنَا بِهِ إِبْرَاهِيمَ وَمُوسَى وَعِيسَى أَنْ أَقِيمُوا الدِّينَ وَلَا تَتَفَرَّقُوا فِيهِ}[۲]، یعنی: {دین و آیینی را برای شما تشریع نمود که نوح را بدان سفارش کرده بود، و نیز از آنچه به سوی تو وحی کرده‌ایم، و ابراهیم و موسی و عیسی را به آن سفارش نموده‌ایم که دین (توحید) را برپا دارید، و در آن اختلاف نورزید}.
و نیز اینکه عیسی علیه السلام بشر و از بین آدم و مخلوق است که از مادر و بدون پدر، خلق شده، و اینکه او بنده‌ی الله و رسول اوست. او بنده‌ای است که مورد پرستش قرار نمی‌گیرد، و رسولی است که تکذیب نمی‌شود و هیچ یک از خصایص ربوبیت را ندارد. بلکه او چنان که الله می‌فرماید: {إِنْ هُوَ إِلَّا عَبْدٌ أَنْعَمْنَا عَلَيْهِ وَجَعَلْنَاهُ مَثَلًا لِبَنِي إِسْرَائِيلَ}[۳]، یعنی: {عیسی بنده‌ای بود که به او نعمت (نبوت) عطا کردیم، و او را نمونه‌ای برای بنی اسرائیل قرار دادیم}، و او علیه السلام، به قومش امر نکرده بود که او و مادرش را بپرستند، بلکه به آنها چیزی گفته بود که الله او را به آن دستور داده: {أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ رَبِّي وَرَبَّكُمْ}[۴]، یعنی: {که الله را بپرستید که پروردگار من و شماست}، و او علیه السلام چنان که الله می‌فرماید، با کلمه‌‌ی الله، خلق شده: {إِنَّ مَثَلَ عِيسَى عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ}[۵]، یعنی: {به راستی که مثال عیسی نزد الله مثال آدم است که او را از خاک آفرید، سپس به او گفت: (زنده) بشو، پس شد}، و اینکه بین او علیه السلام و بین محمد صلی الله علیه وسلم هیچ رسولی وجود ندارد، چنان که الله تعالی می‌فرماید: {وَإِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ يَابَنِي إِسْرَائِيلَ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيَّ مِنَ التَّوْرَاةِ وَمُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يَأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ فَلَمَّا جَاءَهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ قَالُوا هَذَا سِحْرٌ مُبِينٌ}[۶]، یعنی: {و آنگاه که عیسی بن مریم گفت: ای بنی اسرائیل، من رسول الله به سوی شما هستم که تصدیق کننده‌ی تورات، و بشارت دهنده به رسولی هستم که بعد از من خواهد آمد و اسمش احمد است. پس وقتی با نشانه‌های آشکار، نزد آنها آمد، گفتند این سحری آشکار است}، و ایمان هیچ کس کامل نمی‌شود تا اینکه ایمان بیاورد به اینکه عیسی بنده‌ی الله و فرستاده‌ی اوست، و او مبرا و منزّه از تهمتی است که یهود به او می‌زنند، و می‌گویند: «او فرزند زناست و از زنا به وجود آمده»، و الله تعالی او را از چنین تهمتی مبرا نموده، کما اینکه آنها – یعنی مسلمانان – از روش نصاری نیز مبرا هستند که در فهم حقیقت نسبت به عیسی بن مریم به گمراهی رفته‌اند، که تصور کرده‌اند او و مادرش معبودی غیر از الله هستند، و گروهی از آنها گفته‌اند: او پسر الله، و گروهی دیگر گفته‌اند: او سومینِ سه تاست.
اما در مورد قتل و به صلیب کشیده شدنش: الله سبحانه و تعالی به صراحت و با قاطعیت رد کرده که او کشته و یا به صلیب کشیده شده باشد. الله عز و جل می‌فرماید: {وَمَا قَتَلُوهُ وَمَا صَلَبُوهُ وَلَكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ وَإِنَّ الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ لَفِي شَكٍّ مِنْهُ مَا لَهُمْ بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِلَّا اتِّبَاعَ الظَّنِّ وَمَا قَتَلُوهُ يَقِينًا . بَلْ رَفَعَهُ اللَّهُ إِلَيْهِ وَكَانَ اللَّهُ عَزِيزًا حَكِيمًا . وَإِنْ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ إِلَّا لَيُؤْمِنَنَّ بِهِ قَبْلَ مَوْتِهِ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يَكُونُ عَلَيْهِمْ شَهِيدًا}[۷]، یعنی: {در حالی که نه او را کشتند و نه به صلیبش کشیدند، اما امر بر آنها مشتبه شد، و همانا آنان که در مورد او اختلاف کردند، قطعا از آن در شک هستند، و علم به آن ندارند و تنها از گمان پیروی می‌کنند و به یقین او را نکشته‌اند. بلکه الله او را به سوی خود بالا برد، و الله عزیز و حکیم است. و (کسی) از اهل کتاب نیست مگر اینکه قبل از مرگش به او (یعنی به حضرت عیسی) ایمان می‌آورد، و (عیسی) روز قیامت بر آنها گواه خواهد بود}. پس هر کسی که معتقد باشد عیسی بن مریم علیه السلام کشته و به صلیب کشیده شد، قرآن را تکذیب کرده، و هر کس قرآن را تکذیب کند، کافر می‌شود. ما ایمان داریم که عیسی علیه السلام نه کشته شده و نه به صلیب کشیده شده است. اما یهود گناه قتل و به صلیب کشیدن را بر گردن دارند که گمان کرده‌اند مسیح، عیسی بن مریم را کشته‌اند. آنها او را نکشتند، بلکه کسی را که شبیه او بود به قتل رساندند. الله کسی را که شبیه او بود گرفتار آنها کرد و آنها نیز او را کشته و به صلیب کشیدند، و گفتند: ما پیامبر الله، مسیح عیسی بن مریم را کشتیم. پس یهود به اقرار و اعتراف خودشان، مرتکب جرم قتل شده‌اند و الله، عیسی بن مریم را از این مساله مبرا نموده و او را حفظ کرده و به سوی خود به آسمان بالا برد، و در آخر الزمان باز هم به زمین بر می‌گردد و به شریعت پیامبر صلی الله علیه وسلم حکم می‌کند. سپس از دنیا رفته و بعد هم مثل سایر بنی آدم، از آن خارج می‌شود. به دلیل این فرموده‌ی الله تعالی: {مِنْهَا خَلَقْنَاكُمْ وَفِيهَا نُعِيدُكُمْ وَمِنْهَا نُخْرِجُكُمْ تَارَةً أُخْرَى}[۸]، یعنی: {از آن شما را خلق کردیم، و به آن شما را باز می‌گردانیم، و از آن شما را باری دیگر، خارج می‌کنیم}، و این فرموده‌ی الله تعالی: {فِيهَا تَحْيَوْنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ}[۹]، یعنی: {در آن زندگی کرده و در آن می‌میرید و از آن خارج می‌شوید}.
[۱] – سوره أحزاب، آیه «۷».
[۲] – سوره شوری، آیه «۱۳».
[۳] – سوره زخرف، آیه «۵۹».
[۴] – سوره مائده، آیه «۱۱۷».
[۵] – سوره آل عمران، آیه «۵۹».
[۶] – سوره صف، آیه «۶».
[۷] – سوره نساء، آیات «۱۵۷تا۱۵۹».
[۸] – سوره طه، آیه «۵۵».
[۹] – سوره أعراف، آیه «۲۵».
