سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

۴۵ – حکم آویزان کردن تمیمه و حجب

۴۵ – از شیخ رحمه الله در مورد حکم آویزان کردن تمیمه[۱] و حجب[۲] سوال شد.

جواب دادند: این مساله، یعنی آویزان کردن حجب و تمیمه، به دو نوع تقسیم می‌شوند:

نوع اول: چیزی که آویزان می‌شود، از قرآن است، و اهل علم از گذشته و حال، در این مورد اختلاف نظر دارند. گروهی از آنها این کار را جایز می‌دانند و بر این هستند که اين مورد داخل این قول الله تعالی است که می‌فرماید: {وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِلْمُؤْمِنِينَ}[۳]، یعنی: {و از قرآن چیزی نازل کردیم که برای مومنان شفا و رحمت است}، و نیز این فرموده‌ی الله تعالی: {كِتَابٌ أَنْزَلْنَاهُ إِلَيْكَ مُبَارَكٌ}[۴]، یعنی: {کتابی مبارک به سوی تو نازل کرده‌ایم}، و از برکت آن، این است که آویزان شود تا به وسیله‌ی آن، دفع بدی و شر شود.

گروه دیگری هم آن را منع کرده‌اند و می‌گویند که آویزان نمودن آن از رسول الله صلی الله علیه وسلم ثابت نیست که سببی شرعی برای دفع شر و بدی یا از بین بردن آن باشد. در مورد چنین اموری نیز اصل بر این است که توقیفی[۵] هستند. این قول، قول راجح است و آویزان کردن تمیمه‌ها حتی اگر از قرآن کریم باشند، جایز نیست. همچنین جایز نیست زیر بالش مریض قرار داده شود یا به دیوار یا چیزهای دیگری آویزان شوند. بلکه تنها کاری که برای مریض انجام می‌شود، این است که برایش دعا  کرده و مستقیما بر او قرآن یا دعا خوانده می‌شود؛ چنان که رسول الله صلی الله علیه وسلم انجام می‌دادند.

نوع دوم: چیزی که آویزان می‌شود، هر چیزی غیر از قرآن کریم باشد. از چیزهایی باشد که مردم معنای آن را نمی‌فهمند. این نوع در هیچ صورتی جایز نیست. زیرا معلوم نیست که چه نوشته است. زیرا برخی مردم طلسم و چیزهایی پیچیده‌ای را می‌نویسند که حروف نامفهومى هست که نه آن را می‌شناسی و نه می‌توانی آن را بخوانی. این از جمله‌ی بدعت‌ها بوده و حرام است و در هیچ صورتی جایز نیست. والله اعلم.


[۱] – تمیمه به چیزی گفته می‌شود که به گردن یا بازوی بچه‌ها بسته می‌شود تا آنها را از چشم زخم در امان دارد، و غالبا در آن چیزهایی نوشته می‌شود که نامفهوم است و ممکن است آیات قرآن یا ادعیه در آن نوشته شود.

[۲] – به برگه یا پوست یا هر چیز دیگری گفته می‌شود که آیات قرآن یا ادعیه بر آن نوشته شده که جلوی اسلحه یا جن را بگیرد.

[۳] – سوره إسراء، آیه «۸۲».

[۴] – سوره ص، آیه «۲۹».

[۵] – یعنی باید الله و رسولش به آن اجازه داده باشند و اجتهاد در این زمینه، درست نیست.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(45) وسئل حَفِظَهُ‌الله : عن حكم تعليق التمائم والحجب؟

فأجاب بقوله : هذه المسألة أعني تعليق الحجب والتمائم تنقسم إلى قسمين:

القسم الأول : أن يكون المعلق من القرآن وقد اختلف في ذلك أهل العلم سلفاً وخلفاً. فمنهم من أجاز ذلك ورأى أنه داخل في قوله تعالى : ( وننزل من القرآن ما هو شفاء ورحمة للمؤمنين) (سورة الإسراء، الآية ” 82″) وقوله تعالى : ( كتاب أنزلناه إليك مبارك‌) (سورة ص، الآية ” 29″) ، وأن من بركته أن يعلق ليدفع به السوء .

ومنهم من منع ذلك وقال : إن تعليقها لم يثبت عن النبي ﷺ أنه سبب شرعي يدفع به السوء أو يرفع به ، والأصل في مثل هذه الأشياء التوقيف، وهذا القول هو الراجح وأنه لا يجوز تعليق التمائم ولو من القرآن الكريم، ولا يجوز أيضاً أن تجعل تحت وسادة المريض، أو تعلق في الجدار وما أشبه ذلك، وإنما يدعى للمريض ويقرأ عليه مباشرة كما كان النبي ﷺ يفعل.

القسم الثاني: أن يكون المعلق من غير القرآن الكريم مما لا يفهم معناه فإنه لايجوز بكل حال لأنه لا يدري ماذا يكتب فإن بعض الناس يكتبون طلاسم وأشياء معقدة، حروف متداخلة ما تكاد تعرفها ولا تقرأها فهذا من البدع وهو محرم ولا يجوز بكل حال. والله أعلم.

مطالب مرتبط:

۳۲ – آیا جایز است که انسان برای خودش دعای مرگ کند؟

دعای انسان برای مردن خود، حرام بوده و جایز نیست. زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «هیچ یک از شما به خاطر ضرری که به او رسیده است، تمنای مرگ نکند».

ادامه مطلب …

۴۳ – حکم رقیه کردن و حکم نوشتن آیات و آویزان کردن آن در گردن مریض

رقیه خواندن بر مریضی که دچار سحر یا بیماری دیگری شده است، در صورتی که از قرآن کریم یا از ادعیه‌ی مباح باشد، اشکالی ندارد. زیرا ثابت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم اصحابشان را رقیه می‌کردند. اما در مورد نوشتن آیات و اذکار و آویزان کردن آن، اهل علم اختلاف دارند.

ادامه مطلب …

۳۵ – منظور از حدیث «به وسیله­‌ی وجه الله، چیزی جز بهشت طلب نشود» چیست؟

در تفسیر این حدیث دو قول وجود دارد: (۱) از هیچ یک از مخلوقات با به کار بردن کلمه‌ی وجه الله، چیزی نخواهید. (۲) هنگامی که از الله چیزی طلب می‌کنید، اگر خواسته‌تان بهشت است و هر چیزی که مستلزم وارد شدن به بهشت است، با توسل به وجه الله آن را بخواهید، و اگر از امور دنیوی است، آن را با وجه الله از او نخواهید.

ادامه مطلب …

۳۷ – ساختن دعای مخصوص معلّمان برای شوخی

برخی از دانش آموزان دعاهایی برای شوخی و خنده بین همدیگر نقل می‌کنند. به طوری که برای معلم هر درسی دعای خاصی مربوط به درس او درست کرده‌اند. حکم این کار چیست؟

ادامه مطلب …

۳۱ – عبادت یعنی چه؟

عبادت به مفهوم عام یعنی: «تذلّل برای الله عز و جل از روی محبت و تعظیم، به وسیله‌ی انجام دستورات او، و خودداری از انجام کارهایی که از آن نهی فرموده است، بر وجهی که شریعت آن را آورده است».

ادامه مطلب …

۳۴ – جمع بین دو حدیث درباره‌ی «إن شاء الله»

جمع بین این فرموده‌ی رسول الله صلی الله علیه وسلم: «هیچ یک از شما نگوید: پروردگارا، اگر خواستی مرا بیامرز، پروردگارا، اگر خواستی بر من رحم فرما. خواسته‌اش را با عزم بخواهد و رغبتش را بزرگ گرداند. زیرا هیچ کسی نمی‌تواند الله تعالی را مجبور کند»، و این فرموده‌ی ایشان: «تشنگی رفع شد، و رگ‌ها خیس شدند، و إن شاءالله اجر، ثابت گشت»، چگونه است؟

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه