(۱۱۶۷) سوال: در بعضی خیابان‌ها می‌بینیم نوشته: «نظافت جزئی از ایمان است»،[۱]یا نوشته: «عمه‌تان نخل را اکرام کنید»[۲] و زیر آن می‌نویسند: حدیث شریف. صحت این دو، تا چه اندازه است؟
جواب: این درست نیست. نخل عمه‌ی ما نیست و گمان نمی‌کنم عمه‌ی هیچ درخت دیگری نیز باشد.
اما جمله‌ی «النَّظافةُ مِن الإيمانِ» حدیث نیست. ولی معنایش درست است. چون دین اسلام به نظافت دعوت می‌کند و برای همین گفته باید ناخن‌ها را کوتاه و موی زیر بغل و شرمگاه را زدود و سبیل را کوتاه نمود و هر هفته غسل کرد. تا جایی که رسول اللهﷺ فرموده‌اند: «غسل جمعه بر هر انسان بالغی واجب است».[۳] رسول اللهﷺ غسل جمعه را بر هر شخص بالغی واجب دانسته و این نظافت است. برای گرفتن ناخن‌ها و سبیل و موی شرمگاه و زیر بغل نیز وقت تعیین کرده و گفته که نباید بیشر از چهل روز رها شوند و قبل از چهل روز باید زده شوند.
***
[۱] روایت طبرانی در «معجم الأوسط»، (ج۷، ص۲۱۵، حدیث شماره۷۳۱۱)، با لفظ: «تَخَلَّلُوا ، فَإِنَّهُ نظافةٌ ، وَالنَّظَافَةُ تَدْعُو إِلَى الإِيمَانِ ، وَالإِيمَانُ مَعَ صَاحِبِهِ فِي الْجَنَّةِ». ملا علی قاری آن را در کتاب «الموضوعات الکبری» (ص۹۱، شماره۳۴۳) می‌آورد و می‌گوید: سند آن بسیار ضعیف است. لفظ آن چنین است: «النَّظافةُ مِن الإيمانِ».
[۲] روایت ابو یعلی، (ج۱، ص۳۵۳، حدیث شماره۴۵۵). ابن عدی، (ج۶، ص۴۳۱). ابو نعیم در «حلیة الأولیاء»ف (ج۶، ص۱۲۳). ابن عساکر (ج۷، ص۳۸۲). ابن جوزی در «الموضوعات»، (ج۱، ص۲۹۰، شماره۳۸۵)، از علی بن ابی طالب رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ با این لفظ: «أَكْرِمُوا عَمَّتَكُمُ النَّخْلَةَ».
[۳] صحیح بخاری: کتاب صفة الصلاة، باب وضوء الصبیان و متی یجب علیهم الغسل و الطهور و حضورهم الجماعة و العیدین و الجنائز و صفوفهم، حدیث شماره (۸۰). صحیح مسلم: کتاب الجمعة، باب وجوب غسل الجمعة علی کل بالغ من الرجال و بیان ما أمروا به، حدیث شماره (۸۴۶). از ابوسعید خدری رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ با این لفظ: «غُسْلُ يَوْمِ الْجُمُعَةِ وَاجِبٌ عَلَى كُلِّ مُحْتَلِمٍ».
