چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۷۴۰) بهترین سن کودک برای حفظ قرآن

(۷۴۰) سوال: سن مناسب برای واداشتن کودکان به حفظ قرآن، چه سنی است؟ همچنین نظر شما در مورد حفظ اناشید اسلامی برای کودکان و عادت دادنشان به آنها چیست؟

جواب:

قسمت اول سؤال در مورد سن مناسب برای واداشتن کودکان به حفظ قرآن: غالبا در سن هفت سالگی، می‌توان کودک را تشویق به حفظ قرآن کرد. چون غالبا کودک در سن هفت سالگی آماده است که آنچه را برای حفظ به او می‌دهند، حفظ نماید. از این رو، سن هفت سالگی نزد بسیاری از اهل علم، سن تمییز محسوب می‌شود و کودکانی هم پیدا می‌شوند که قبل از سن هفت سالگی قدرت تمییز را داشته باشند. برخی نیز از هشت سالگی به بعد، قدرت تمییز پیدا می‌کنند. مهم اینکه این امر بر می‌گردد به استعداد کودک برای حفظ قرآن که آن هم در غالب اوقات، هفت سالگی است.

اما برای حکم دادن در مورد اناشید اسلامی، نیاز است که آنها را بشنویم؛ چون برخی از اناشید هستند که اسلامی نامیده می‌شوند، اما اشتباهاتی در آنها وجود دارد. تازه این در صورتی است که اناشید خالی باشد و موسیقی و طبل و دف با آن همراه نباشد. اما اگر همراه با آلات موسیقی باشد، حرام است؛ به خاطر اینکه موسیقی دارند و در حدیث از پیامبرﷺ ثابت است که فرمودند: «گروهی از امت من، زنا و ابریشم و شراب و آلات موسيقی را حلال می‌دانند».[۱] این نص به صراحت حکم بر حرمت موسیقی می‌دهد.

***

[۱] صحیح بخاری: کتاب الأشربة، باب ما جاء فیمن یستحل الخمر و یسمیه بغیر اسمه. حدیث شماره (۵۲۶۸)، از ابومالک اشعری رضی الله عنه با این لفظ: «ليكوننَّ مِنْ أُمَّتِي أَقْوَامٌ، ‌يستحلُّون ‌الْحِرَ وَالْحَرِيرَ، وَالْخَمْرَ وَالْمَعَازِفَ».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما هو السن المناسب في تحفيظ الأبناء القرآن الكريم؟ وما رأيكم أيضًا في الأناشيد الإسلامية من أجل تحفيظها للأطفال وتعويدهم على ترديدها؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أما الفقرة الأولى من السؤال، وهي السن التي ينبغي أن يُبتدأ فيها بتحفيظ الطفل كتاب الله -عز وجل- فإن الغالب أن سن السابعة يكون فيه الطفل مستعداً لحفظ ما يُلقى إليه، ولهذا كانت السابعة عند كثير من العلماء أو أكثر العلماء هي سن التمييز، ويوجد بعض الأطفال يكون عنده تمييز قبل سن السابعة، ويوجد بعض الأطفال لا يكون عنده تمييز إلا في الثامنة فما فوق، فالمهم أن هذا يرجع إلى استعداد الطفل لحفظ القرآن، و غالب ذلك سبع سنوات. أما الأناشيد الإسلامية فتحتاج إلى أن نسمعها؛ لأن بعض الأناشيد الإسلامية تسمى إسلامية، لكن فيها بعض الأخطاء، هذا إذا كانت مجردة عن الموسيقى والطبول والدفوف، أما إذا صحبها شيء من آلات المعازف فهي حرام؛ لما صحبها منها – من آلات العزف فقد ثبت عن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- أنه قال: «ليكونن أقوام من أمتي يستحلون الحر والحرير والخمر والمعازف»، وهذا نص صريح في أن المعازف حرام.

مطالب مرتبط:

(۷۳۸) آیا جهنم بر حافظ قرآن حرام می‌گردد؟

(۷۳۸) سوال: آیا اینکه می‌گویند هر کس قرآن را کامل حفظ نماید، الله تعالی جهنم را بر او حرام می‌کند، درست است؟ جواب: چنین چیزی را از رسول اللهﷺ ندیده‌ام. اما کسی که قرآن یا قسمتی از قرآن را حفظ کند، قرآن حجتی برای او یا بر علیه اوست. این طور نیست که هر کس […]

ادامه مطلب …

(۷۴۱) آداب تلاوت قرآن کریم چیست؟

(۷۴۱) سوال: آداب تلاوت قرآن کریم چیست؟ جواب: یکی از آداب قرائت قرآن این است که انسان در وقت قرائت قرآن با وضو بوده و خشوع و خضوع داشته باشد. در قرآن تدبر نموده و به خاطر داشته باشد که حروف و معانی قرآن، همه از جانب الله تعالی است، که بدین گونه تعظیم الله […]

ادامه مطلب …

(۷۳۹) بهترین دعا و بهترین روش برای حفظ قرآن

(۷۳۹) سوال: بهترین دعا برای حفظ قرآن کریم چیست؟ سوال دیگر اینکه شما چه روشی را برای حفظ قرآن پیشنهاد می‌کنید؟ جواب: دعایی نمی‌شناسم که بتوان به وسیله‌ی آن قرآن را حفظ نمود. اما روش حفظ قرآن این است که انسان بر حفظ آن استقامت ورزد. مردم برای حفظ قرآن دو روش دارند: اول: آن […]

ادامه مطلب …

(۷۴۶) آیا از یاد بردن قرآن گناه دارد؟

(۷۴۶) سوال: حدیثی از رسول‌اللهﷺ شنیدم بدین معنا که هر کس سوره یا آیه‌ای از قرآن را حفظ کرده، سپس آن را فراموش نمود، مرتکب گناه شده است. جناب شیخ! صحت این حدیث تا چه اندازه است؟ جواب: این حدیث پیامبرﷺ تهدید شدیدی است برای کسی که آیه‌ای از قرآن را حفظ نموده و سپس […]

ادامه مطلب …

(۷۴۸) ترک قرائت قرآن به خاطر مشغولیت

(۷۴۸) سوال: خانمی پرسیده: قرائت قرآن را به خاطر مشغولیت، رها کرده‌ام. گر چه در ماه رمضان به صورت مستمر قرآن می‌خوانم. حکم این کار چیست؟ جواب: اگر به خاطر این مشغولیت نتوانی قرآن بخوانی، گناهی بر تو نیست. گر چه معلوم است که مؤمن نمی‌تواند قرائت قرآن را رها کند؛ چون قرآن را در […]

ادامه مطلب …

(۷۴۳) قرآن را حفظ و سپس از یاد برده است

(۷۴۳) سوال: نزدیک ده جزء از قرآن را حفظ کرده بودم، اما در مدت سه سال، به خاطر تحصیل، بسیاری از آن را فراموش کرده‌ام. آیا گناهی متوجه من می‌شود؟ و آیا شامل این فرموده‌ی الله تعالی می‌شوم: {كَذَلِكَ أَتَتْكَ آيَاتُنَا فَنَسِيتَهَا وَكَذَلِكَ الْيَوْمَ تُنْسَى} [طه: ۱۲۶]: (همين است، آيات من به تو رسيد و […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه