دوشنبه 22 جمادی‌الثانی 1446
۳ دی ۱۴۰۳
23 دسامبر 2024

(۶۴۲) سوال: حفظ قرآن و حضور در درس‌های روزانه

(۶۴۲) سوال: چگونه شخص می‌تواند هم قرآن را حفظ کند و هم در درس‌های علمی که روزانه برگزار می‌شوند، حضور یابد؟ چون انجام دادن هر دو به اضافه‌ی اینکه باید به کارهای شخصی و کارهای خانواده هم برسد، برای شخص مشکل است.

جواب:

این به توانایی انسان بر می‌گردد و مردم در این زمینه با هم متفاوتند؛ برخی می‌توانند همه‌ی این کارها را با هم انجام دهند و عده‌ای هم نمی‌توانند بیشتر از یک کار انجام دهند. عده‌ی دیگری می‌توانند دو یا سه کار را با هم انجام دهند. به هر حال هر کس باید نگاه کند و ببیند که اگر انجام چند کار، برایش مشکل است، اولویت را در حفظ قرآن قرار داده و حضور در دروس روزانه را در اولویت بعدی قرار دهد. ولی اگر درسی مهم بود و باید به آن عنایت ویژه می‌داشت، تلاش کند تا در آن درس حضور یابد و آن را از دست ندهد.

اما در مورد نیازهای خانواده؛ اگر کسی نباشد که آن را انجام دهد، انجام آن از جمله اعمال صالحی است که موجب تقرب به الله سبحانه و تعالی می‌شود. زیرا پیامبرﷺ به سعد بن ابی وقاصJ فرمودند: یعنی: «بدان که هر چه را تنها در راه رضای الله انفاق کنی، در برابر آن پاداش خواهی گرفت، حتی در برابر غذایی که در دهان همسرت می‌گذاری».[۱] گر چه غذایی را که برای همسر و فرزندانش مهیا می‌کند، مهیا کردنش او واجب است؛ زیرا نفقه‌ی همسر واجب است. اما با این حال، برای شخص اجر و پاداش نوشته می‌شود. پس اگر انسان در برآوردن نیازهای خانواده‌اش تلاش کند، به این نیت که اجر وثوابش نزد الله تعالی محفوظ است، الله تعالی نیز به او اجر و ثواب می‌دهد.

***

[۱] روایت بخاری در صحیح، کتاب الإیمان، باب ما جاء أن الأعمال بالنیة، حدیث شماره (۵۶)، و روایت مسلم، کتاب الوصیة، باب الوصیة بالثلث، حدیث شماره (۱۶۲۸)، از سعد بن ابی وقاص رضی الله عنه با این لفظ: «وَاعلم أنَّكَ لَنْ تُنْفِقَ نَفَقَةً تَبْتَغِي بِهَا وَجهَ اللَّه إلاَّ أُجِرْتَ بها حَتَّى ما تَجْعلُ في في امرأَتِكَ».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: فضيلة الشيخ كيف يستطيع الشخص أن يُوَفِّقَ بين حفظ كتاب الله وبين حضور الدروس العلمية اليومية؟ لأنه يصعب عليه أن يوازن بينها وأن يوفق بينها، إلى جانب أعماله وأعمال الأهل؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: هذا يعود إلى قدرة الإنسان الذاتية، والناس يختلفون: فمن الناس من يستطيع أن يقوم بهذه الأعمال، ومنهم من لا يستطيع أن يقوم إلا بعمل واحد، ومنهم من يستطيع أن يقوم بعملين أو ثلاثة.
على كل حال ينظر الإنسان إلى نفسه، فإذا تزاحمت عليه فإن القيام بحفظ كتاب الله -عز وجل- أولى من حضور الدروس، ولكن إذا كان أحد الدروس مهما وجديرًا بالعناية به فليحاول أن يحضره حتى لا يفوته.
أما حاجة الأهل: إذا لم يكن أحد يقضيها فإن قضاءها من الأعمال الصالحة المقربة إلى الله عز وجل، فإن النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم- قال السعد بن أبي وقاص رضي الله عنه: «واعلم أنك لن تُنفق نفقةً تبتغي بها وجه الله إلا أجرت عليها، حتى ما تجعله في في امرأتك»، أي: في فمها، مع أن ما يجعله في فم امرأته من الواجب عليه، إذ إن نفقة الزوجة واجبة، ومع ذلك كان له بها أجر، فإذا قام الإنسان على أهل بيته محتسبا أجره عند الله -عز وجل- آجره الله على ذلك.

مطالب مرتبط:

(۶۵۷) سوال: توصیه به کتب تفسیر

(۶۵۷) سوال: خواندن چه کتاب‌های تفسیری را به من و دانشجویان توصیه می‌کنید؟ جواب: گرایش کتاب‌های تفسیر با یکدیگر متفاوت است؛ مثلا تفسیر ابن کثیر یکی از بهترین تفاسیر است، ولی او در این کتاب زیاد به لغت عربی از جهت بلاغت و إعراب و غیره عنایت نورزیده است. تفسیر ابن جریر نیز طولانی است […]

ادامه مطلب …

(۶۷۶) سوالی در مورد کتاب ماثورات حسن البنا

(۶۷۶) سوال: در کتاب مأثورات چیزی خواندم که در بقیه‌ی کتاب‌های دعا به آن برخورد نکرده‌ام. چیزی که خواندم معروف به وِرد رابطه بوده و چنین است: شخص اول این آیه را بخواند: {قُلِ اللَّهُمَّ مَالِكَ الْمُلْكِ تُؤْتِي الْمُلْكَ مَنْ تَشَاءُ وَتَنْزِعُ الْمُلْكَ مِمَّنْ تَشَاءُ} تا آنجا که فرموده: {وَ تَرْزُقُ مَنْ تَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ} […]

ادامه مطلب …

(۷۰۸) کتابهای مهم برای زن دعوتگر

(۷۰۸) سوال: به زنی که می‌خواهد طالب علم باشد چه کتاب‌هایی را توصیه می‌کنید؟ آیا فقط خواندن آنها کفایت می‌کند یا اینکه باید آنها را حفظ کند؟ چگونه یک زن می‌تواند طالب علم باشد؛ خصوصا اگر نزد مشایخ یا خانم‌های عالمه، درس نخوانده باشد؟ جواب: مهم‌ترین کتابی که باید آن عنایت ورزیده و معنایش را […]

ادامه مطلب …

(۶۸۱) کتاب (المأثورات) و (الدعاء المستجاب)

(۶۸۱) سوال: جناب شیخ! نظر شما در مورد کتاب (المأثورات) و (الدعاء المستجاب) چیست؟ جواب: کتاب «الدعاء المستجاب» حاوی روایات بدعی است که صحت ندارند و توصیه نمی‌کنم کسی آن را بخواند. البته اشکالی ندارد که طالب علم آن را بخواند تا از روایاتش دوری کند. البته که چیزهای مفیدی نیز در آن وجود دارد. […]

ادامه مطلب …

(۶۸۵) کتاب ابولیث سمرقندی به نام تنبه الغافلین

(۶۸۵) سوال: کتابی از ابو لیث سمرقندی در مورد عقوبت کسانی که مرتکب گناهان کبیره می‌شوند را مطالعه کردم. چهار صفحه‌ی آخر کتاب را خواندم که در وصف اهل بهشت و هولناکی روز قیامت بود و باعث شد به شدت از چیزی که خواندم، گریه کنم. نمی‌توانم آنچه را که خواندم شرح دهم، چون طولانی […]

ادامه مطلب …

(۶۴۴) سوال: راه فراموش نکردن حفظ قرآن

(۶۴۴) سوال: من انسان فراموش‌کاری هستم و خیلی زود چیزهایی را که حفظ کرده‌ام، از یاد می‌برم. وقتی سوره‌ای از قرآن را حفظ می‌کنم، بعد از یک یا دو روز آن را فراموش می‌کنم، یا جمله و کلمه‌ای از یادم می‌رود و غالبا یک کلمه را جا گذاشته و کلمه‌ی بعدش را می‌خوانم. نصیحت شما […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه