سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۶۸۶۸) آیا معصیت‌ها تأثیری بر فرد و جامعه دارند؟

(۶۸۶۸) سوال: آیا معصیت‌ها تأثیری بر فرد و جامعه دارند؟ و این تأثیرات چیست؟ الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به شما جزای نیک دهد.

جواب:

معصیت‌ها تأثیراتی بر فرد و جامعه دارند؛ تأثیرات آن بر فرد این است که همت او را در انجام طاعات کاهش می‌دهد زیرا معصیت‌ها یکدیگر را دنبال می‌کنند و سبب قساوت قلب و تضعیف همت انسان در طلب خیر می‌شوند چناچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌‌فرماید: {فَلَمَّا زَاغُوۤا۟ أَزَاغَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُمۡۚ وَٱللَّهُ لَا یَهۡدِی ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَـٰسِقِینَ} [سوره الصف: ۵]: (پس چون آن‌ها (از حق) منحرف شدند، الله دل‌های‌شان را منحرف ساخت و الله قوم نافرمان را هدایت نمی‌کند. (

معصیت‌ها همچنین به جامعه آسیب می‌زنند چنان‌‌چه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَٱتَّقُوا۟ فِتۡنَةلَّا تُصِیبَنَّ ٱلَّذِینَ ظَلَمُوا۟ مِنكُمۡ خَاۤصَّةࣰۖ وَٱعۡلَمُوۤا۟ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِیدُ ٱلۡعِقَابِ} [سوره اﻷنفال: ۲۵]: (و از فتنه‌ای بپرهیزید که تنها به ستمکارانِ شما نمی‌رسد (بلکه همه را فرا می‌گیرد) و بدانید که الله سخت کیفراست. (

و چون نیز الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَلَوۡ أَنَّ أَهۡلَ ٱلۡقُرَىٰۤ ءَامَنُوا۟ وَٱتَّقَوۡا۟ لَفَتَحۡنَا عَلَیۡهِم بَرَكَـٰتمِّنَ ٱلسَّمَاۤءِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَـٰكِن كَذَّبُوا۟ فَأَخَذۡنَـٰهُم بِمَا كَانُوا۟ یَكۡسِبُونَ* أَفَأَمِنَ أَهۡلُ ٱلۡقُرَىٰۤ أَن یَأۡتِیَهُم بَأۡسُنَا بَیَـٰتا وَهُمۡ نَاۤىِٕمُونَ* أَوَأَمِنَ أَهۡلُ ٱلۡقُرَىٰۤ أَن یَأۡتِیَهُم بَأۡسُنَا ضُحى وَهُمۡ یَلۡعَبُونَ* أَفَأَمِنُوا۟ مَكۡرَ ٱللَّهِۚ فَلَا یَأۡمَنُ مَكۡرَ ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلۡخَـٰسِرُونَ} [سوره اﻷعراف: ۹۶-۹۹]: (و اگر اهل شهرها (و آبادی‌ها) ایمان می‌آوردند و تقوا پیشه می‌کردند، قطعاً (در‌‌های) برکات از آسمان و زمین را بر آن‌ها می‌گشودیم ولی (آن‌ها آیات و پیامبران ما را) تکذیب کردند، پس ما (نیز) آن‌ها را به کیفر آنچه انجام می‌دادند، فرو گرفتیم* آیا اهل (این) شهرها (و آبادی‌ها) ایمن هستند از اینکه عذاب ما در شب، هنگامی‌که خفته باشند سراغ‌شان بیاید؟ * آیا اهل (این) شهرها (و آبادی‌ها) ایمن هستند از اینکه عذاب ما در روز، هنگامی‌که سرگرم بازی (و امور بیهوده) هستند، به سراغ‌شان بیاید؟ * آیا آن‌ها از مکر (و گرفت) الله در امانند؟! در حالی‌که جز زیان‌کاران (کسی) از مکر (و گرفت) الله ایمن نمی‌شود. (

عقوبت‌ها شامل صالح و ناصالح می‌شود و روز قیامت بر اساس نیت‌هایشان محشور می‌شوند همچنین معصیت جامعه را فاسد می‌کند و نافرمان می‌شوند زیرا وقتی مردم ببینند که فردی مرتکب گناه می‌شود، انجام آن برایشان آسان می‌شود و گناهان از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود تا جایی که تمام جامعه را فراگیرد.

به همین دلیل، واجب است که مردم به معروف امر کنند و از منکر نهی کنند تا احوال اصلاح شود و اسباب شر و فساد از بین برود.

بر امت اسلامی واجب است که به یک‌دیگر امر به معروف کرده و از منکر نهی کنند تا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ آنان را با عقوبت خود دربر نگیرد، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَلۡتَكُن مِّنكُمۡ أُمَّةیَدۡعُونَ إِلَى ٱلۡخَیۡرِ وَیَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَیَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۚ وَأُو۟لَـٰۤىِٕكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ* وَلَا تَكُونُوا۟ كَٱلَّذِینَ تَفَرَّقُوا۟ وَٱخۡتَلَفُوا۟ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَاۤءَهُمُ ٱلۡبَیِّنَـٰتُۚ وَأُو۟لَـٰۤىِٕكَ لَهُمۡ عَذَابٌ عَظِیمࣱ} [سوره آل عمران: ۱۰۴-۱۰۵]: (و باید از میان شما، گروهی باشند که (مردم را) به نیکی دعوت کنند و به کار شایسته وا دارند و از زشتی باز دارند و آنانند که رستگارند* و مانند کسانی نباشید که پراکنده شدند و اختلاف کردند پس از آنکه دلایل روشن برایشان آمد و اینان برایشان عذاب بزرگی است. (

از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌خواهم که امت ما، چه رهبران و چه مردم، را اصلاح کند و برای این امت رشد را رقم بزند که در آن اهل اطاعت از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ عزت گیرند و اهل معصیت به ذلت بیفتند و در آن امر به معروف و نهی از منکر صورت گیرد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: فضيلة الشيخ، هل للمعاصي آثار على الفرد والمجتمع؟ وما هي ؟ مأجورين.

:فأجاب رحمه الله تعالى المعاصي لها آثار على الفرد والمجتمع، أما آثارها على الفرد: فإنها تُضعف الهمة في فعل الطاعات، لأن المعاصي يجر بعضها بعضا، والمعاصي تُقَسِّي القلب، وتُضعف همة الإنسان في طلب الخير، قال الله – تعالى -: ﴿ فَلَمَّا زَاغُوۤا۟ أَزَاغَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُمۡۚ وَٱللَّهُ لَا یَهۡدِی ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَـٰسِقِینَ ﴾ [الصف: ٥].

والمعاصي أيضا لها أضرار على المجتمع، لقول الله -تعالى-: ﴿ وَٱتَّقُوا۟ فِتۡنَةࣰ لَّا تُصِیبَنَّ ٱلَّذِینَ ظَلَمُوا۟ مِنكُمۡ خَاۤصَّةࣰۖ وَٱعۡلَمُوۤا۟ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِیدُ ٱلۡعِقَابِ [الأنفال: ٢٥].

ولقول الله -تبارك وتعالى -: ﴿ وَلَوۡ أَنَّ أَهۡلَ ٱلۡقُرَىٰۤ ءَامَنُوا۟ وَٱتَّقَوۡا۟ لَفَتَحۡنَا عَلَیۡهِم بَرَكَـٰتࣲ مِّنَ ٱلسَّمَاۤءِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَـٰكِن كَذَّبُوا۟ فَأَخَذۡنَـٰهُم بِمَا كَانُوا۟ یَكۡسِبُونَ* أَفَأَمِنَ أَهۡلُ ٱلۡقُرَىٰۤ أَن یَأۡتِیَهُم بَأۡسُنَا بَیَـٰتࣰا وَهُمۡ نَاۤىِٕمُونَ* أَوَأَمِنَ أَهۡلُ ٱلۡقُرَىٰۤ أَن یَأۡتِیَهُم بَأۡسُنَا ضُحࣰى وَهُمۡ یَلۡعَبُونَ* أَفَأَمِنُوا۟ مَكۡرَ ٱللَّهِۚ فَلَا یَأۡمَنُ مَكۡرَ ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلۡخَـٰسِرُونَ ﴾ [الأعراف: ٩٦-٩٩].

فالعقوبات تَعُمُّ وتشمل الصالح، وغير الصالح ويوم القيامة يُبعثون على نياتهم، كما أن المعصية تفسد المجتمع، فيكون عاصيا، لأن الناس إذا رأوا هذا الرجل يفعل المعصية سهل عليهم أن يفعلوها ، فتنتشر المعاصي من شخص إلى شخص، حتى تعم المجتمع كله.

ولهذا وجب على الناس أن يأمروا بالمعروف وينهوا عن المنكر، لإصلاح الأحوال، وإزالة أسباب الشر والفساد.

فالواجب على الأمة الإسلامية أن تتآمر بالمعروف، وتتناهى عن المنكر، لئلا يعمهم الله بعقابه، قال الله تبارك وتعالى ﴿ وَلۡتَكُن مِّنكُمۡ أُمَّةࣱ یَدۡعُونَ إِلَى ٱلۡخَیۡرِ وَیَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَیَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِۚ وَأُو۟لَـٰۤىِٕكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ* وَلَا تَكُونُوا۟ كَٱلَّذِینَ تَفَرَّقُوا۟ وَٱخۡتَلَفُوا۟ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَاۤءَهُمُ ٱلۡبَیِّنَـٰتُۚ وَأُو۟لَـٰۤىِٕكَ لَهُمۡ عَذَابٌ عَظِیمࣱ ﴾ [آل عمران: ١٠٤-١٠٥].

فأسأل الله -تعالى- أن يصلح أُمَّتنا رُعاةً ورعِيَّةٌ، وأن يُبرم لهذه الأمة أَمْرَ رُشد، يُعَزُّ فيه أهل طاعة الله، ويُذَلُّ فيه أهل معصيته، ويؤمر فيه بالمعروف، ويُنهى عن المنكر.

مطالب مرتبط:

(۶۸۵۲) حکم اطاعت کارگر از کارفرما در امور حرام

بر کارگر جایز نیست که صاحب کار را در انجام کارهای حرام اطاعت کند و در چنین شرایطی بر شما واجب است که امتناع کنید و مقاومت کنید....

ادامه مطلب …

(۶۸۸۹) حکم مطالبه‌ی مال و اجبار به طلاق از سوی ولیّ دختر

هر کس که سعی کند میان زن و شوهر جدایی بیفکند، به جادوگران شباهت دارد و عمل او شبیه کار جادوگران است و این بر آن‌ها حرام است و اگر سخن‌چینی باشد باعث تفرقه میان دو نفر می‌شود، از گناهان کبیره است...

ادامه مطلب …

(۶۸۳۹) حکم شرعی شکایت خواهران از مشکلات نزد یکدیگر

این دادخواهی از غیر الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ محسوب نمی‌شود بلکه این یک اطلاع‌رسانی است به منظور مشورت و تبادل نظر و این امری طبیعی است که انسان‌ها بر آن سرشته شده‌اند....

ادامه مطلب …

(۶۹۱۶) حکم استفاده از هسته خرما یا پوسته برخی مغزها برای ساخت تابلوهای هنری چیست؟

استفاده از هسته خرما برای اهداف هنری اشکالی ندارد زیرا در زمان حاضر هسته خرما ارزشی ندارد و بیشتر مردم آن را در زباله‌ها که دور ریخته می‌شوند، می‌اندازند....

ادامه مطلب …

(۶۹۰۹) حکم ترک حفظ قرآن در کنار التزام به فرایض دینی برای زنان

اگر زن در حفاظت از قرائت قرآن با حفظ کردن یا تلاوت آن کوتاهی نکرده باشد، گناهی بر او نیست...

ادامه مطلب …

(۶۹۴۱) حکم شرعی نسبت دادن شرب خمر و گناهان به دیگران بدون علم و یقین

اینکه شخصی بدون دلیل قوی و فقط بر اساس قرینه‌ی ضعیف یا تهمتی که در ذهن او خطور کرده است، دیگران را به عیب‌ها و گناهان متهم کند، این گمان الزامی ندارد و حرام است و در زمره‌ی آنچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در این گفته‌اش از آن نهی کرده، قرار دارد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه