(۶۸۴۸) سوال: لطفاً درباره حسادت توضیح دهید و آیا ممکن است انسان کسی را که برای او مورد احترام است حسادت کند؟

جواب:

در مورد حسادت گفته شده: اینکه شخص تمنای زوال نعمت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از دیگری را داشته باشد هچنین گفته شده است: این‌که از نعمتی که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به دیگری داده است، ناراضی و بیزار باشد که تعریف اولی در میان اهل علم مشهور است و شیخ‌الاسلام ابن تیمیه رَحِمَهُ‌الله تعریف دوم را تقریر می‌کند؛ بنابراین به مجرد ناراضی بودن از نعمتی که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به دیگری داده است، حسادت محسوب می‌شود و حسادت حرام است زیرا رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم از آن نهی کرده و این از ویژگی‌های یهودیانی است که به آنچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به دیگران از فضل خود داده حسادت می‌ورزند.

حسادت ضررهای زیادی دارد:

از ضررهای آن: اعتراض به قضا و قدر الهی است و نشان‌دهنده‌ی عدم رضایت از آنچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ مقدر کرده است زیرا حسود از نعمتی که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به کسی که حسادتش را می‌کند، داده است بیزار می‌باشد.

و از ضررهای آن: حسود همواره در اضطراب، ناراحتی و نگرانی است زیرا نعمت‌های الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بر بندگان قابل شمارش نیست پس اگر هر بار که نعمتی بر دیگری می‌بیند حسادت کند، همیشه در اضطراب خواهد بود و این شأن حسود است والعیاذ بالله.

از ضررهای آن: معمولاً حسود علیه کسی که به او حسادت می‌ورزد، ستم می‌کند پس او سعی می‌کند نعمت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را از فردی که به او حسادت می‌ورزد، پنهان کند یا از بین ببرد؛ بنابراین، بین حسادت و دشمنی جمع می‌بندد.

از ضررهای آن: حسود شباهتی با یهود دارد که به آنچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به دیگران از فضل خود داده حسادت می‌ورزند.

از ضررهای آن: حسود نعمت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بر خود را کوچک می‌شمارد زیرا فکر می‌کند فردی که به او حسادت می‌کند، کامل‌تر و بهتر است لذا او نعمت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بر خود را بی‌ارزش می‌داند و به خاطر آن شکرگزاری الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را نمی‌کند.

از ضررهای آن: حسادت نشان‌دهنده‌ی پستی حسود است زیرا او خیر و خوبی برای دیگران را دوست ندارد بلکه او فردی فرومایه است که تنها به دنیا نگاه می‌کند و اگر به آخرت فکر می‌کرد، از این کار دوری می‌کرد.

اما اگر کسی بپرسد: اگر حسادت به‌طور غیرارادی در قلب من پدید آمد، درمان چیست؟ می‌گوییم: درمان آن با دو چیز است:

اول: کاملاً از آن روی گردانی کند و غافل شود و سعی کند آن را فراموش کند و به چیزی که برای خودش اهمیت دارد، مشغول شود.

دوم: درباره ضررهای حسادت تفکر کند؛ تأمل در ضررهای یک عمل موجب نفرت از آن می‌شود سپس باید ببیند که آیا بهتر است خیر را برای دیگران دوست بدارد و از آنچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به او داده خوشنود باشد یا این‌که نعمت‌های الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را بر دیگران دنبال کند و در دلش ناراحتی و ناخشنودی نسبت به قضا و قدر الهی باقی بماند؟ و هر راهی که خواست، انتخاب کند.