(۶۸۲۴) سوال: پدرم گوسفندان را زیاد کتک می‌زند؛ آیا در این کار گناهی بر او هست؟

جواب:

کسی که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به او مالکیت حیواناتی را داده، بر او واجب است با آن‌ها به نرمی رفتار کند و در جهت خیر و مصلحت آن‌ها بکوشد زیرا رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرمودند: «كَفَى بِالْمَرْءِ إِثْمًا أَنْ يُضَيِّعَ مَنْ يَقُوتُ»[۱]: (همين گناه برای انسان کافی است که غذا (و هزينه های) کسی را که مخارجش با اوست، ضایع کند).

همچنین از رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم ثابت شده است که فرمودند: «دَخَلَتِ امْرَأَةٌ النَّارَ فِي هِرَّةٍ رَبَطَتْهَا، فَلَمْ تُطْعِمْهَا وَلَمْ تَدَعْهَا تَأْكُلُ مِنْ خَشَاشِ الْأَرْضِ»[۲]: (زنی به جهنم وارد شد به دلیل گربه‌ای که آن را بسته بود و نه به آن غذا می‌داد و نه می‌گذاشت از حشرات زمین بخورد).

اگر بر مالک حیوانات واجب است که به مصالح آن‌ها توجه کند، بر او نیز واجب است که از هر چیزی که به آن‌ها آسیب می‌زند، پرهیز کند و از جمله این موارد، ضرب‌وشتم شدید حیوانات بدون نیاز است چراکه این حیوانات درد را احساس می‌کنند و از ضربه خورن اذیت می‌شوند، بنابراین جایز نیست که انسان حیوانات را جز در صورت نیاز و به مقدار لازم کتک بزند؛ لذا به پدرت برسان اگر این برنامه را نمی‌شنود و گفته‌ی من به او این است: تقوای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را پیشه کن زیرا من می‌ترسم که به‌خاطر این کار عذاب شود و رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرمودند: «لَتُؤَدُّنَّ الْحُقُوقَ إِلَى أَهْلِهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ، حَتَّى يُقَادَ لِلشَّاةِ الْجَلْحَاءِ مِنَ الشَّاةِ الْقَرْنَاءِ»[۳]: (قطعا روز قيامت هر حقی به حق دار می‌رسد حتی برای گوسفندِ بی شاخ، از گوسفند شاخ دار قصاص می‌گيرند).

این موضوع درباره حیوانات است، پس در مورد آدم‌ها چگونه است؟

[۱] سنن أبو داود: كتاب الزكاة، باب في صلة الرحم، شماره (١٦٩٢).

[۲] صحیح بخاری: كتاب المساقاة، باب فضل سقي الماء، شماره (٢٢٣٦) ، وصحیح مسلم: كتاب السلام، باب تحريم قتل الهرة، شماره (٢٢٤٢).

[۳] سنن أبو داود: كتاب الزكاة، باب في صلة الرحم، شماره (١٦٩٢).