(۶۷۷۸) سوال: شیخ بزگوار، گاهی اوقات احساس ناراحتی و افسردگی می‌کنم، علت این احساس چیست؟ و چه درمانی دارد؟ الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ شما را پاداش دهد.

جواب:

علت این احساس را نمی‌توانم بدانم زیرا علل افسردگی و ناراحتی بسیار متنوع هستند و اما یک چیزی که می‌تواند مفید باشد این است که شخص آنچه را که در سنت آمده، بگوید: {لَّاۤ إِلَـٰهَ إِلَّاۤ أَنتَ سُبۡحَـٰنَكَ إِنِّی كُنتُ مِنَ ٱلظَّـٰلِمِینَ} [سوره اﻷنبياء: ۸۷]: (هیچ معبودی بر حق جز تو نیست، تو منزهی! بی‌گمان من از ستمکاران بودم) این یکی از راهکارهاست.

راهکار دوم: این است که حدیث ابن مسعود رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ را بخواند: «اللَّهُمَّ إِنِّي عَبْدُكَ، وَابْنُ عَبْدِكَ، وَابْنُ أَمَتِكَ، نَاصِيَتِي بِيَدِكَ، مَاضٍ فِيَّ حُكْمُكَ، عَدْلٌ فِيَّ قَضَاؤُكَ، أَسْأَلُكَ بِكُلِّ اسم هُوَ لَكَ، سَمَّيْتَ بِهِ نَفْسَكَ، أَوْ أَنْزَلْتَهُ فِي كِتَابِكَ، أَوْ عَلَّمْتَهُ أَحَدًا مِنْ خَلْقِكَ، أَوِ اسْتَأْثَرْتَ بِهِ فِي عِلْمِ الْغَيْبِ عِنْدَكَ، أَنْ تَجْعَلَ الْقُرْآنَ رَبِيعَ قَلْبِي، وَنُورَ صَدْرِي، وَجَلاءَ حُزْنِي، وَذَهَابَ هَمِّي»[۱]: (بارالهی من بنده‌ی تو و فرزند بنده‌ی تو و فرزند کنیز تو هستم، پیشانی من به دست توست، حکم تو در مورد من اجرا شدنی است، قضایت در مورد من نافذ است؛ از تو به هر نامی که داری و خودت بر خود گذاشته‌ای یا به کسی از آفریده‌هایت یاد داده‌ای یا در کتابت نازل کرده‌ای، یا در علم غیب نزد خودت محفوظ داشته‌ای می‌خواهم قرآن را بهار قلب من و نور سینه‌ام و از بین برنده‌ی اندوهم و غصه‌ام قرار دهی).

این دعاها از داروهای موثر و مفید هستند و هرچه بیشتر انسان به یاد الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بپردازد، غم‌ها و نگرانی‌ها از او دور می‌شوند چنانکه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {أَلَا بِذِكۡرِ ٱللَّهِ تَطۡمَىِٕنُّ ٱلۡقُلُوبُ} [سوره الرعد: ۲۸]: (آگاه باشید! (تنها) با یاد الله دل‌ها آرام می‌گیرند).

شایسته است که انسان از اذکار ثابت و مأثور (روایت شده) از رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم در صبحگاه و شامگاه بیشتر استفاده کند و بیشترین چیزی که به مردم در این امور ضرر می‌رساند، غفلت از یاد الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و اذکار شرعی است.

[۱] مسند أحمد (١ / ٤٥٢، شماره ٤٣١٨).