چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۶۷۷۷) گاهی اوقات در برخی از امور شرعی به شک دچار می‌شوم، آیا در قرآن و سنت درمانی برای این مشکل وجود دارد؟

(۶۷۷۷) سوال: گاهی اوقات در برخی از امور شرعی به شک دچار می‌شوم، آیا در قرآن و سنت درمانی برای این مشکل وجود دارد؟ الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به شما اجر بدهد.

جواب:

من نمی‌دانم منظور او از شک چیست، آیا او در وجود آن شک دارد یا در اجرای آن؟ اگر اولی باشد، بر او واجب که سؤال کند، زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {فَسۡـَٔلُوۤا۟ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ} [سوره النحل: ۴۳]: (پس اگر نمی‌دانید از اهل علم (=اهل کتاب) بپرسید) و اگر دومی باشد، باید مبنا را بر یقین بگذارد و به شک توجه نکند و اگر شروع به وضو گرفتن کرد و در حال وضو گرفتن شک کند که آیا نیت کرده یا نه؟ به او می‌گوییم: ادامه بده و به شک توجه نکن و اگر شروع به نماز خواندن کرد و در نماز شک کند که آیا نیت کرده یا نه؟ به او می‌گوییم: ادامه بده و به شک توجه نکن و اگر نماز قضا بر او واجب باشد و شک کند که آیا آن را ادا کرده یا نه؟ به او می‌گوییم: نماز را بخوان و شک را کنار بگذار و نمونه‌های زیادی برای این موضوع وجود دارد.

بنابراین، مهم این است که به این سؤال کننده بگوییم: اگر شک او در مورد حکم شرعی است، باید از اهل علم بپرسد و اگر شک او در عمل خودش است، باید به یقینش عمل کند مگر در مواردی که غلبه ظن کافی است که در این صورت بر اساس غلبه ظن عمل کند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: في بعض الأحيان يطرأ على شَكٍّ في بعض الأمور الشرعية، فهل من علاج له في الكتاب والسنة مأجورين؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: ما أدري ما معنى الشك، هل هو يشك في وجوده، أو يشك في فعله؟ إن كان الأول، فالواجب عليه أن يسأل، لقول الله – تعالى – ﴿ فَسۡـَٔلُوۤا۟ أَهۡلَ ٱلذِّكۡرِ إِن كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ ﴾ [النحل: ٤٣]. وإن كان الثاني فليبن على اليقين، ولا يلتفت للشك، فإذا شَرع في الوضوء، وفي أثناء الوضوء شك في النية هل نوى، أو لا؟ نقول استمر في الوضوء، ولا تلتفت. وإذا شرع يصلي، وفي أثناء الصلاة شك: هل نوى أم لا؟ نقول: استمر، ولا تلتفت للشك، وإذا كان عليه صلاة فائتة وشك: هل قضاها أم لا؟ نقول: صَلَّها واطرح الشك. والأمثلة على هذا كثيرة.

فالمهم أن نقول لهذا السائل: إن كان الشك شكا في الحكم الشرعي فاسأل أهل العلم، وإن كان شكا في عملك، فعليك باليقين، إلا ما يكفي فيه غلبة الظن، فاعمل بغلبة الظن.

مطالب مرتبط:

(۶۷۷۲) درمان مؤثر وسواس از نظر شما در قرآن و سنت چیست؟

درمان مؤثر برای وسوسه‌ها، چه در عقیده و چه در اعمال، این است که انسان به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده پناه ببرد و کاملاً از آن دست بکشد....

ادامه مطلب …

(۶۷۷۶) تاثیر وسواس‌های قلبی در ذکر و شهادتین

این‌ها وسواس هستند، پس به آن‌ها اهمیت نده و توجهی نکن و اگر چنین وسواسی را احساس کردی، از شیطان رانده به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پناه ببر....

ادامه مطلب …

(۶۷۸۴) به بیماری روانی مبتلا هستم لذا چه دعاهایی برای رفع این بیماری وجود دارد؟

ما از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ برای او شفا و عافیت می‌طلبیم و بهترین کاری که می‌تواند انجام دهد، این است که معوذتین را تلاوت کند...

ادامه مطلب …

(۶۷۸۲) آیا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ افرادی را که به وسواس قهری مبتلا هستند، مورد مؤاخذه قرار می‌دهد؟

الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ کسی را که به وسواس قهری مبتلا شده است، مؤاخذه نمی‌کند زیرا الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید...

ادامه مطلب …

(۶۷۸۷) علاج وسواس شدید و آثار آن بر زندگی و آرامش روان

نظر من در این‌باره این است که داروی مؤثر برای این وسواس، طبق راهنمایی‌های رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم، پناه بردن به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از شیطان رانده‌شده و اجتناب از این وساوس است...

ادامه مطلب …

(۶۷۷۰) علاج وسواس در صحت روزه و حکم شرعی تردیدهای مکرر در رمضان

راه حل برای این زن که به این وسواس دچار شده، این است که به یاد الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ زیاد بپردازد و از او بخواهد که آنچه که بر او واقع گشته است را از او دور کند و زیاد به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از شیطان رانده پناه ببرد ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه