(۶۷۶۷) سوال: مردی نماز و روزه میگیرد و الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ را عبادت میکند و بابت آن الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ را شکر میکند سپس میگوید: اما از چیزهایی که در دلم میگذرد، میترسم و همیشه از آنها نگران هستم ولی نمیتوانم آنچه در قلبم است را کنترل کنم؛ آیا انسان با این افکار و وسواس، بدون اینکه آنها را به زبان بیاورد، کافر میشود؟ لطفاً مرا راهنمایی کنید، از شما ممنونم.
جواب:
انسان با آنچه که در دل خود از وسواسها مییابد، که ممکن است به کفر برسد، کافر نمیشود چرا که صحابه نیز از چنین اموری به رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم شکایت کردند و ایشان به آنها دستور دادند که به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ پناه ببرند و از آن دست بردارند همانطور که در حدیث آمده است: «يَأْتِي الشَّيْطَانُ أَحَدَكُمْ، فَيَقُولَ: مَنْ خَلَقَ كَذَا وَكَذَا؟ حَتَّى يَقُولَ لَهُ: مَنْ خَلَقَ رَبَّكَ؟ فَإِذَا بَلَغَ ذَلِكَ، فَلْيَسْتَعِذْ بِاللَّهِ، وَلْيَنْتَهِ»[۱]: (شیطان یکی از شما را وسوسه میکند و میگوید: چه کسی فلان چیز را خلق کرده؟ چه کسی فلان چیز دیگر را خلق کرده؟ تا اینکه میپرسد: چه کسی خالق پروردگارت است؟ هنگامی که به این مرحله رسید، پس باید به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ پناه ببرد و از آن دست بکشد).
پس اینگونه شایسته است که انسان هرگاه این وسواسها را احساس کرد، از آنها دوری کند و له آن بیاعتنایی کند و به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده پناه ببرد، تا این وسواسها از بین برود.
معلوم است که شیطان دشمن انسان است و وقتی میبیند که انسان در دین و ایمان خود قوی است، شروع به وارد کردن این وسواسها میکند تا او را در ایمانش به شک بیاندازد و ممکن است این وسواسها به حدی برسد که انسان آنها را به زبان بیاورد و کفر بورزد لذا بعضی از افراد مبتلا به این وسواس – از الله عافیت را خواهانیم – ممکن است به جایی برسند که آن را به زبان بیاورند و فکر کنند که با گفتن آن خود را راحت میکنند و سپس توبه میکنند و این یک خطر بزرگ است.
پس داروی شفابخش این است که به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده پناه ببرد و از این وسوسهها چشمپوشی کند و به طور کامل از آنها رویگردان شود، آنگاه این وسوسهها هیچ ضرری به او نخواهد رساند.
[۱] صحیح بخاری: كتاب بدء الخلق، باب صفة إبليس وجنوده، شماره (۳۱۰۲)، و صحیح مسلم: كتاب الإيمان، باب الوسوسة في الإيمان وما يقوله من وجدها، شماره (١٣٤).