چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۶۷۶۱) چرا با وجود پایبندی به دین، در تحصیل ناکام شدم؟

(۶۷۶۱) سوال: من یک جوان متدین هستم و الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را به خاطر آن شکر می‌کنم؛ مشکلم این است که در امتحان نوبت اول مردود شدم با این حال، جزع نکردم -الحمدلله- بلکه صبر کردم با وجود این که برخی از جوانان خیلی کم نماز می‌خوانند و به ندرت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ را یاد می‌کنند و مرتکب خلاف می‌شوند، موفق شده‌اند؛ آیا تحصیل به دین مربوط است یا نه؟ لطفاً راهنمایی بفرمایید، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ شما را برکت دهد؛ با این وجود من هرگز از ایمانم عقب‌نشینی نخواهم کرد ولی برخی مردم مرا دشنام می‌دهند، نظر شرع در مورد وضعیت من چیست؟

جواب:

نظرما در مورد وضعیت شما این است که دین (شما) تأثیری در عدم موفقیت شما در تحصیل و امتحانات ندارد بلکه دین ممکن است علت موفقیت شما باشد زیرا دین از تقوای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است و الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَمَن یَتَّقِ ٱللَّهَ یَجۡعَل لَّهُۥ مِنۡ أَمۡرِهِۦ یُسۡرا} [سوره الطلاق: ۴]: (و هرکس از الله بترسد، (الله) کارش را برایش آسان می‌سازد) و: {وَمَن یَتَّقِ ٱللَّهَ یَجۡعَل لَّهُۥ مَخۡرَجا* وَیَرۡزُقۡهُ مِنۡ حَیۡثُ لَا یَحۡتَسِبُ} [سوره الطلاق: ۲-۳]: (و هرکس که از الله بترسد، (الله) راه نجاتی برای او قرار می‌دهد* و او را از جایی که گمان ندارد روزی می‌دهد).

پس به آرزوهای دروغین و وساوس فریبنده فریفته نشو و گمان نکن که فعالیتت در عبادت باعث عقب ماندگی‌ات در تحصیل شده است، شاید اگر خوب عبادت نمی‌کردی، این عقب‌ماندگی بیشتر و بیشتر می‌شد لذا تو نمی‌دانی و تحصیل علم از فضل الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ است و الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فضل خود را به هر کس که بخواهد عطا می‌کند.

بنابراین، باید با دعا و استغفار به سوی پروردگارت روی بیاوری و از عمل خود بر پروردگارت منت نگذاری سپس تا جایی که می‌توانی دروس را به خوبی حفظ، درک و تحقیق کن، شاید الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ پس از این تو را با قبولی موفق کند و ناامید نشو زیرا اگر امسال موفق نشدی، سال آینده موفق خواهی شد و بسیاری از مردم در سال اول قبول نشده‌اند و در سال دوم یا سوم قبول شده‌اند.

نکته مهم این است که به خاطر شکست در یک یا دو سال، تحصیل را رها نکنی و نیز دین را ترک نکنی به این گمان که تأثیری در موفقیت تو دارد چون این از وساوس و ایهام شیطان است که می‌خواهد مانع یاد تو از الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ شود.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إني شاب مُتديّن، وأحمد الله على ذلك، لكن مشكلتي أنني رسبت في اختبار الدور الأول، ولم أجزع -والحمد الله، بل صبرت، مع العلم بأن من الشباب من لا يُصلُّون إلا قليلا، ولا يذكرون الله إلا يسيرا، ويرتكبون المخالفات، وقد نجحوا فهل الدراسة ترتبط بالدين، أو لا ترتبط؟ نرجو التوجيه بارك الله فيكم، مع العلم بأنني لن أتراجع عن إيماني أبدا، لكن بعض الناس يَسُبُّونني ، فما رأي الشرع في نظركم في حالتي؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الذي نرى في حالتك أنه لا أثر للدين في تخلفك عن الدراسة، وعدم نجاحك فيها، بل إن الدين قد يكون سببا في نجاحك، لأن الدين من تقوى الله، وقد قال الله – تعالى – ﴿ وَمَن یَتَّقِ ٱللَّهَ یَجۡعَل لَّهُۥ مِنۡ أَمۡرِهِۦ یُسۡرࣰا ﴾ [الطلاق: ٤]. ﴿ وَمَن یَتَّقِ ٱللَّهَ یَجۡعَل لَّهُۥ مَخۡرَجࣰا* وَیَرۡزُقۡهُ مِنۡ حَیۡثُ لَا یَحۡتَسِبُ ﴾ [الطلاق: ٢-٣].

فلا تَغُرنَك الأماني الكاذبة، والوساوس الخادعة، فتظن أن نشاطك في العبادة سبب في تخلفك في الدراسة، وربما لو لم تكن على جانب كبير من العبادة، لكان التخلف أكثر وأكثر، فأنت لا تدري ثم إن الدراسة وتحصيل العلم من فضل الله -عز وجل – والله يعطي فضله من يشاء.

فعليك أن تتجه إلى ربك بالدعاء والاستغفار، وألا تمنَّ بعملك على ربك، ثم اجتهد ما استطعت في الدروس تحفظا وتفهما وبحثا، فلعل الله -سبحانه وتعالى أن يوفقك بعد هذا بالنجاح، ولا تيأس، فإنك إذا لم تنجح في هذه السنة، نجحت في السَّنة الثانية، وكم من أناس تعبوا ولم ينجحوا، وفَشِلوا أول سَنَة، ونجحوا في السنة الثانية، أو الثالثة.

المهم ألا تدع تدع الدراسة من أجل فَشَلِك سَنَةً، أو سنتين، بل استمر، وأيضا لا تدع الديانة ظنا منك أن لها تأثيرا في نجاحك، فإن هذا من وساوس الشيطان وإيهامه، لِيَصُدَّك عن ذكر الله.

مطالب مرتبط:

(۶۷۵۸) راهنمایی دربارۀ هم‌زیستی با همسر برادر در خانه‌ای کوچک و حکم مواجهه ناخواسته

برای تو جایز نیست که به تنهایی با همسر برادرت در خانه بمانی بلکه اگر برادرت از خانه خارج شد، تو نیز خارج شو مگر اینکه او همسرش را نیز با خود ببرد زیرا خلوت کردن با زن نامحرم حرام است....

ادامه مطلب …

(۶۷۶۳) راهکارهای شرعی برای بازگشت به ثبات دینی

با صبر و یقین می‌توان به امامت در دین دست یافت و انسان ممکن است با چنین عوارضی روبرو شود، اما اگر صبر و استقامت کند و به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ از شیطان رانده شده پناه ببرد...

ادامه مطلب …

(۶۷۵۷) راهکار شرعی و عملی برای غلبه بر فشار غریزه جنسی در جوانی

اگر برایت ممکن است که ازدواج کنی پس این کار را بکن تا فواید نکاح برای تو حاصل گردد...

ادامه مطلب …

(۶۷۵۵) حکم نگاه جوان نمازگزار به نامحرمان در معابر عمومی

این کار جایز نیست بلکه واجب است که نگاه خود را فرو گیری ...

ادامه مطلب …

(۶۷۵۶) حکم و راهکار دینی درباره غلبه افکار عاشقانه بر نماز و عبادت

می‌گویم علاقه‌مند شدن به این دختر امری است که ممکن است برای انسان رخ دهد اما اگر انسان خود را از آنچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بر او حرام کرده است، مانند نگاه کردن به این دختر، صحبت کردن با او، یا برخورد با او حفظ کند، فکر کردن و حدیث نفس به تنهایی، بنده با آن گناهی ندارد...

ادامه مطلب …

(۶۷۵۹) حکم مردی که زنی را می‌بوسد و همه چیز را با او به جز زنا انجام می‌دهد، چیست؟

این عملی که ذکر کردی، برای آن‌ها حرام است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه