(۶۴۳۳) سوال: رازهای دعوت پنهانی رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم به مدت سه سال در مکه چه بود؟

جواب:

رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم در مکه مبعوث شد، در حالی‌که اهل مکه بر هیچ دینی نبودند، و کسانی از ایشان که درباره‌ی ادیان آگاهی داشتند اندک بودند؛ به همین سبب به «اهل جاهلیت» توصیف شدند و روشن است که اگر مردی در چنین جامعه‌ای که غرق در جهل و شرک و کفر است، ظاهر شود، اگر دعوت او بر پایه‌ی حکمت و درستی نباشد، به رستگاری و هدایت نخواهد رسید و بی‌تردید از حکمت آن است که دعوت رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم در آن زمان به‌صورت پنهانی باشد؛ نزد مردی که در او نشانه‌های خیر می‌بیند می‌رفت و او را به سوی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ دعوت می‌کرد، و این دعوت در دلش تأثیر می‌نهاد و مسلمان می‌شد، سپس نزد نفر دوم و سوم می‌رفت، و آنانی که به اسلام دعوت می‌شدند و اسلام می‌آوردند، نیز نزد کسانی می‌رفتند که در آنان امید خیر و پذیرش می‌دیدند، و آنان را به سوی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ دعوت می‌کردند، و به همین شکل پیرامون رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم جامعه‌ای شکل می‌گرفت؛ آن‌گاه مناسب بود که دعوت را آشکار و علنی کند، چرا که یاورانی داشته، پس راز آن‌که رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم از همان ابتدا مأمور به اعلان دعوت نشد، بلکه این امر به تأخیر افتاد تا گروهی اطرافش جمع شوند، این است حکمت اینکه آغاز دعوت به‌صورت پنهانی بود.

و همچنین شایسته است که دعوت‌گر به سوی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در جامعه‌ای که غرق در جهل و گمراهی است، دعوتش به همین شیوه باشد: فلان کس و فلان کس و فلان کس را دعوت کند تا گروهی گرد او جمع شوند و صف او تقویت شود، و در آن هنگام دعوتش را آشکار سازد؛ زیرا اگر از همان آغاز دعوتش را علنی کند، فتنه و درگیری و کشمکش پیش می‌آید و به هدف خود نمی‌رسد.