چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۶۲۸۳) شخصی بدهکار بوده و پس از مدت طولانی فراموش کرده که آیا بدهی‌اش را پرداخته یا نه؟

(۶۲۸۳) سوال: بارك الله فیکم، شخصی بدهکار بوده و پس از مدت طولانی فراموش کرده که آیا بدهی‌اش را پرداخته یا نه، حال باید چکار کند؟

جواب:

اگر کسی بدهی دارد و در پرداخت آن شک دارد، اصل این است که بدهی‌اش باقی است، مگر اینکه یقین پیدا کند آن را پرداخته است و رسیدن به یقین در این مسأله آسان است؛ به این صورت که با طلبکاران تماس بگیرد و از آن‌ها بپرسد که آیا بدهی را پرداخته یا نه؛ و بر اساس پاسخشان عمل کند، اما اگر یقین دارد که بدهی‌ای به فردی داشته، اما هم آن شخص را فراموش کرده و هم اینکه آیا بدهی‌اش را داده یا نه، در این صورت آن مبلغ را صدقه دهد یا در ساخت مسجد یا دیگر راه‌های خیر صرف کند و اگر بعداً آن طلبکار پیدا شد (و گفت: «تو به من بدهکار بودی»)، به او بگوید: «من آن مال را در فلان راه خیر خرج کردم چون از یافتن تو ناامید شدم؛ اگر خواستی همان را قبول کن و اجرش برای تو باشد، و اگر نخواستی، من دوباره همان مبلغ را به تو می‌پردازم و اجرش برای من خواهد بود».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: بارك الله فيكم هناك شخص كان عليه دين، وبعد مدة ليست بالقصيرة نسي هذا الشخص : هل سدد هذا الدين لمستحقيه أم لا، فماذا يفعل هذا الشخص؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: إذا كان على الإنسان دين، وشك في تسديده فالأصل بقاؤه حتى يتيقن أنه قد سدده، ولكن الوصول إلى اليقين في هذه المسألة سهل، وذلك بأن يتصل بأصحاب الدين الذين لهم الحق، ويسألهم: هل قضاهم أم لا؟ وحينئذ يعمل بما يجيبونه به ولكن ربما يتيقن أن عليه دينا لشخص، ولكن نسي هذا الشخص، ونسي أن يكون قضاه، ففي هذه الحالة يُخرج هذا الدين صدقة للفقراء، أو مساهمة في بناء مسجد، أو في غير ذلك من وجوه الخير، ثم إن قُدِّر أن صاحب الدين أتى إليه يخبره فيقول له: إن الدين الذي لك علي قد صرفته في كذا وكذا، لأني أَيسْتُ من العثور عليك، فإن شئت فهو ماض، والأجر لك، وإن لم تشأ فأنا أعطيك هذا الدين، ويكون الأجرلي.

مطالب مرتبط:

(۶۲۴۱) شروط توبه نصوح چیست؟

توبه‌ی نصوح از گناهان، واجب است و اگر گناه، انجام کار حرامی باشد، ترک آن واجب است؛ و اگر ترکِ واجبی باشد، باید آن را جبران کند...

ادامه مطلب …

(۶۲۸۵) حکم شرعی دزدی در گذشته و دشواری بازگرداندن مال به صاحب آن

بر شما واجب است که پیراهن را به صاحبش برگردانید و اگر پیراهن تلف شده باشد، باید معادل آن را برگردانید و اگر مشابه آن موجود نباشد، و مثلاً آن پیراهن دیگر پیدا نشود و مردم از آن دست کشیده باشند، باید معادل قیمت آن را برگردانید...

ادامه مطلب …

(۶۲۶۸) فوائد دینی و دنیوی استغفار چیست؟

از فوائد استغفار این است که اگر انسان با صدق و اخلاص و با حسن‌ظن به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ استغفار کند، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ گناهانش را می‌آمرزد...

ادامه مطلب …

(۶۲۴۴) راهکارهای کسب رضای الهی پس از توبه و بررسی شروط توبه نصوح

مادامی که گفتی از آن کارهایی که در دوران کوچکی خود انجام می‌دادی و مورد رضایت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم نبودند، توبه کرده‌ای...

ادامه مطلب …

(۶۲۶۹) آیا صحیح است که هر کس بگوید: «أستغفر الله»، گناهانش آمرزیده می‌شود؟

اگر انسان با نیت خالص، و صدق در طلب آمرزش، و با تحقق شروط توبه، بگوید: «أستغفر الله»، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ توبه‌اش را می‌پذیرد...

ادامه مطلب …

(۶۲۶۲) حکم تکرار گناه پس از توبه و ادای کفاره

اگر انسان مرتکب گناهی شود و سپس توبه‌ای نصوح کند که دارای پنج شرط باشد، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ توبه‌اش را می‌پذیرد. این پنج شرط عبارت‌اند از:...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه