(۵۸۰۰) حکم سفر زن با هواپیما بدون محرم

(۵۸۰۰) سوال: وقتی در مورد سفر زن بدون محرم صحبت می‌کنیم، بسیاری از مردم به‌ دلیل کوتاهی مدت سفر با هواپیما و حضور مسافران در آن اشاره می‌کنند و می‌گویند که این سفر ایمن از فتنه است. چه نظری در این مورد دارید؟

جواب:

توجه به امنیت یا ناامنی در اینجا هدف نیست، زیرا پیامبر ﷺ در حدیثی فرمود: «لا تسافر المرأة إلا مع ذي محرم». [۱] (زن باید فقط با محرمش سفر کند. ) اگر امنیت مسأله‌ای اساسی بود، پیامبر ﷺ در این باره بیشتر توضیح می‌داد، همچنین امنیت در سفر با هواپیما همیشگی نیست.

زیرا هواپیما ممکن است در زمان مقرر پرواز نکند یا به دلیل مشکلات فنی یا جوی تأخیر داشته باشد. در این صورت، زن در فرودگاه تنها می‌ماند و در معرض مشکلات قرار می‌گیرد؛ زیرا محرمش ممکن است به خانه بازگردد و تصور کند که او وارد سالن یا هواپیما شده است، اگر تصور کنیم که این ممنوعیت برطرف شده و هواپیما پرواز کرده و به مقصد خود می‌رود، نمی‌توان اطمینان داشت که در همان مقصد فرود می‌آید، چرا که شرایط جوی ممکن است تغییر کند و هواپیما ممکن است در مکان دیگری فرود بیاید، در چنین مواردی زن در حالتی ناامن و بی‌هدف باقی می‌ماند یا به کسی پناه می‌برد که به او اعتماد ندارد و فتنه و مشکلی به وجود می‌آید.

اگر فرض کنیم که زن به مقصد رسیده، ممکن است محرمش که باید نزدش می‌آمد، به دلیل ترافیک، خرابی ماشین، خواب ماندن و… دیرتر به فرودگاه برسد و آن زن سرگردان بماند، برای زنی که محرم ندارد، حج واجب نیست و الحمد لله این امر گسترده و بی‌مشکل است و گناهی ندارد و درست نیست که زن بدین خاطر از نظر روحی رنج ببرد؛ زیرا در این حالت تکلیفی بر او نیست، همانند فقیری که مالی برای پرداخت زکات ندارد و از این‌ که زکات نمی‌دهد ناراحت نیست، این زن هم که محرم ندارد، شایسته است که به خاطر عدم رفتن به حج، ناراحت نباشد.

[۱] تخریجش بیان شد.

تعداد بازدید: 4

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: بارك الله فيكم نحن عندما نتحدث عن سفر المرأة يتعلل الكثير من الناس في سفر المرأة بلا محرم بقصر المدة بالطائرة ووجود الركاب بها، فيقول: إنها مأمونة الفتنة، ما تعليقكم على ذلك؟

فأجاب رحمه الله تعالى: التعليق على ذلك أنه ليس المقصود الأمن وعدم الأمن، بدليل أن النبي -صلى الله عليه وآله وسلم- لم يستفصل في الحديث «لا تُسَافِرُ امرأةٌ إلا مع ذي تَحْرَم»، ولو كان المدار على الأمن لاستفصل النبي – صلى الله عليه وآله وسلم- عن هذا، ثم إن الأمن ليس أكيدا في سفر الطائرة؛ أولا: لأن الطائرة ربما تُقلع في الموعد المقرر وربما تتأخر لأسباب فنية أو جوية، فتبقى المرأة في المطار هائمة تائهة؛ لأن محرمها قد رجع إلى بيته بناء على أنها دخلت الصالة أو أذن لهم بركوب الطائرة ثم تأخرت الطائرة، وإذا قُدرَ أن هذا المحظور زال وأن الطائرة أقلعت متجهة إلى محل هبوطها فلا يؤمن أن تهبط في غير المكان الذي قرر فيه الهبوط؛ لأنه يجوز أنه قد يتغير الجو فلا يمكنها الهبوط في المكان المقرر ثم تذهب الطائرة إلى مكان آخر لتهبط فيه، وحينئذ تبقى هذه المرأة هائمة تائهة أو تتعلق بمن لا تُؤْمَن فتنته، وإذا قدرنا أنها وصلت إلى المطار التي قرر هبوطها فيه فإن محرمها الذي سیستقبلها قد يعوقه عائق عن وصوله للمطار؛ إما زحام في السيارات وإما عطل في سيارته وإما نوم وإما غير ذلك، فلا يأتي في موعد هبوط الطائرة، وتبقى هذه المرأة هائمة تائهة، وإذا كان الحج ليس واجبًا لمن ليس عندها محرم فالأمر – والحمد الله – واسع وليس فيه إثم، ولا ينبغي للمرأة أن تتعب نفسيا من أجل هذا؛ لأنها في هذه الحال غير مكلفة به، فإذا كان الفقير العادم للمال ليس عليه زكاة وقلبه مطمئن بكونه لا يزكي، فكذلك هذه المرأة التي ليس عندها محرم ينبغي أن يكون قلبها مطمئناً لعدم حجها.