شنبه 19 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
11 اکتبر 2025

(۵۷۹۴) حکم سفر زن برای کار و دوری از خانواده

(۵۷۹۴) سوال: آیا جایز است که زن برای کار، به کشور دوری برود و شوهر و کودکانش را تنها بگذارد؟ اسلام برای چه مدتی به زن اجازه می‌دهد که از شوهر و فرزندانش دور باشد؟ آیا این کار زیان و آسیب دارد؟

جواب:

بله، زن بدون اجازه شوهرش اجازه‌ی سفر ندارد، و اگر اجازه داد، درست نیست که بدون محرم سفر کند؛ زیرا پیامبر ﷺ زن را از روزه گرفتن بدون اجازه‌ی شوهرش که در خانه حضور دارد، نهی نمود. [۱] حال چگونه می‌شود که به مسافرت برود و شوهرش را با فرزندانش رها کند و شوهر به خاطر فرزندانش به سختی و مشقّت بیفتد؟ ثابت شده که پیامبر ﷺ زن را از مسافرت بدون وجود محرم نهی نمود[۲] مرد نیز باید از مسافرت کاری یا غیرکاری همسرش ممانعت کند؛ زیرا شوهر صاحب‌اختیار است؛ الله ﷻ می‌فرماید: {وَأَلْفَيَا سَيِّدَهَا لَدَى الْبَابِ} [یوسف: ۲۵] (سرورش ناگاه در کنار در، ناگهان با او روبرو شد. ) «سيدها» يعني شوهرش، پس شوهر بر همسرش سیادت و مدیریت دارد و می‌توان مانع سفرش شود، بل می‌تواند مانع کارش شود؛ مگر این‌که هنگام عقد با او شرط کرده باشد و مسلمانان باید پایبند شروط خود باشند، زن نیز باید از الله ﷻ تقوا و پروا نماید و بدون مجادله و درگیری با شوهر، مطیع او باشد تا الله از او خشنود باشد، در مورد مدت دوری از شوهر و فرزندان، باید گفت که هیچ‌گاه نباید از شوهرش دور باشد، اما در صورتی که شوهر به همسرش اجازه داد که با محرم به سفر برود و فتنه و آسیبی در میان نبود، اختیار با خود اوست که چه مدت دور بماند.


[۱]  بخاری: کتاب النکاح، باب صوم المرأة بإذن زوجها تطوعاً، شماره ۴۸۹۶؛ مسلم: کتاب الزکاة، باب ما أنفق العبد من مال مولاه، شماره ۱۰۲۶.

[۲]  بخاری: أبواب الإحصار و جزاء الصید، باب حج النساء، شماره ۱۷۶۳؛ مسلم: کتاب الحج، باب سفر المرأة مع محرم إلی حج وغیره، شماره ۱۳۱۴.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز للمرأة أن تترك زوجها وأولادها الصغار وتذهب للعمل في دولة أخرى بعيدة عنهم؟ وما هي المدة التي يُسمح بها الإسلام لبعد الزوجة عن بعلها؟ وهل هناك ضرر من ذلك؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم لا يحل للمرأة أن تسافر إلا بإذن زوجها، ولا يحل لها إذا أذن لها أن تسافر إلا بمحرم؛ لأن النبي صلى الله عليه وسلم نهى أن تصوم المرأة وزوجها شاهد إلا بإذنه. فكيف بسفرها ومغادرتها زوجها وترك أولادها. عند الزوج يتعب فيهم، وثبت عنه صلى الله عليه وسلم أنه نهى أن تسافر المرأة بدون محرم. وللزوج أن يمنع زوجته من السفر سواء كان سفرها للعمل أم لغير العمل؛ لأن الزوج مالك، بل قد قال الله تعالى: ﴿وَالْفَيَا سَيِّدَهَا لَدَا الْبَابِ﴾ [يوسف: ٢٥]، سيدها يعني زوجها، فله السيادة عليها، وله أن يمنعها من السفر، بل له أن يمنعها من مزاولة العمل حتى في البلد إلا إذا كان مشروطًا عليه عند العقد؛ فإن المسلمين على شروطهم، وعلى هذه المرأة أن تتقي الله -عز وجل- وأن تكون مطيعة لزوجها غير مغضبة له حتى يكون الله عليها راضيا. وبهذا يتبين الجواب عن قولها وكم مدة تبقى بعيدة عن زوجها، فإنه ليس هناك مدة لا بد أن تبقى مع زوجها، فإن أذن لها في وقت من الأوقات وسافرت مع محرم ومع أمن الفتنة فالخيار بيده يأذن لها ما شاء.

مطالب مرتبط:

(۵۸۱۳) حکم کار زن و استفاده از راننده برای جابه‌جایی

اگر زنان دیگری با او هستند و راننده مطمئن است، حرام نیست، اما اگر با راننده تنها می‌ماند، حرام است...

ادامه مطلب …

(۵۸۲۹) آیا جایز است که زن به تنهایی به بازار برود؟

ماندن در خانه برای او بهترین انتخاب است، اما اگر برای رفع نیاز خاصی باید به بازار برود که هیچ کس به جز او نمی‌تواند آن‌را برآورده کند، در آن صورت می‌تواند برود و مشکلی در این نیست...

ادامه مطلب …

(۵۸۴۲) حکم نشستن دسته‌جمعی زنان کنار راه و نصیحت به آن‌ها

پیشنهاد من به این زنان این است که خانه‌شان را برای اصلاح و تنظیم امور خانواده و فرزندان ترک نکنند و به فقط در صورت نیاز یا بنا به مصلحت دینی یا دنیوی بیرون بروند، اگر خارج شدند، باید با حیا و پوشش متعارف باشند، چهره و سر و دست و پا را بپوشانند...

ادامه مطلب …

(۵۸۲۸) حكم رفتن زن به بازار جیست؟

سفارشم این است که زیاد به بازار نروند...

ادامه مطلب …

(۵۸۲۶) مشاغل مجاز برای زنان مسلمان در چارچوب تعالیم اسلامی

حوزه‌های کاری که مخصوص زنان باشد، مانند تدریس برای دختران – چه از لحاظ اداری یا فنی - و همچنین کار در خانه برای دوخت لباس‌های زنان و موارد مشابه مجاز است...

ادامه مطلب …

(۵۸۱۲) حکم خروج زن از منزل برای کار با رضایت شوهر

اگر بخواهد کار کند، هیچ مشکلی ندارد که در زمینه‌های کاری زنانه فعالیت نماید، ولی در زمینه‌های کاری مردانه نباید کار کند؛ زیرا هر قدر هم که پاکدامن و خویشتن‌دار و باحجاب باشد، از فتنه نمی‌توان فرار کرد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه