(۵۷۶۱) علت تحریم طلا برای مردان چیست؟

(۷۹۶۱) سوال: علت تحریم طلا برای مردان چیست؟ چون می‌دانیم که دین اسلام زمانی حکم به تحریم چیزی می‌دهد که برای انسان مضر باشد، ضرر طلا برای مردان چیست؟

جواب:

شما و تمامی شنوندگان باید بدانند که علت احکام شرعی، فرمایش الله و فرستاده‌اش است، زیرا الله متعال می‌فرماید: {وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ وَلا مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْراً أَنْ يَكُونَ لَهُمْ الْخِيَرَةُ مِنْ أَمْرِهِمْ} [احزاب: ۳۶]. (وقتی الله و فرستاده‌اش حکمی را صادر می‌نمایند، هیچ مرد و زن مؤمنی اجازه ندارد در آن دخالت کند) پس کسی‌که درباره‌ی علت وجوب یا تجریم چیزی بپرسد، به منظور بیان حکمت قرآن و سنت است و می‌گوییم: علتش دستور الله ﷻ یا دستور رسول الله ﷺ است و همین علت برای هر مؤمنی کفایت می‌کند؛ بدین خاطر وقتی از عائشة درباره‌ی علت ادای قضای روزه و عدم ادای نماز حائض سؤال شد، وی گفت: «كان يصيبنا ذلك فنؤمر بقضاء الصوم ولا نؤمر بقضاء الصلاة».[۱] (به این حالت که دچار می‌شدیم، دستور داشتیم که قضای روزه را انجام دهیم و به ادای قضای نماز دستور ندادند. )

زیرا نص كتاب الله و سنت رسول الله ﷺ علت قطعی برای هر مؤمن است، اما ایرادی ندارد که کسی درباره‌ی علت حکم شرعی سؤال کند و در پی حکمت احكام الله ﷻ باشد؛ زیرا موجب اطمینان خاطر بیشتر و اثبات برتری شریعت اسلام می‌شود، پون برای احکام، دلایلی وجود دارد و حکمی را که درباره‌ی آن نص شرعی وجود دارد، می‌توان با امری که نص شرعی صریح ندارد، قیاس انجام داد؛ پس آگاهی از حکمت شرعی، این سه فایده را دارد.

در پاسخ به سؤال مطرح شده باید گفت: ثابت شده که پیامبر ﷺ پوشیدن طلا را برای مردان حرام نمود نه زنان؛ شاید به دلیل که طلا، بهترین چیزی است که انسان با آن زیبا می‌شود و خود را به آن آراسته می‌کند، پس زیور و زینت است و مرد برای زینت کردن و آرایش نیست؛ چون انسانی نیست که با چیز دیگری کامل شود و در ذات خوب به دلیل ویژگی مردانگی‌اش کامل است و نیاز به آرایش و آراستگی برای دیگران ندارد که مشتاقش شوند. برخلاف زن که ناقص است و برای زیبایی به کامل شدن نیاز دارد و به بهترین چیزها برای زیبا شدن نیازمند است تا عاملی برای معاشرت زن و مرد شود و بدین خاطر زن اجازه دارد که از طلا استفاده نماید؛ الله ﷻ در توصیف زن می‌فرماید: {أَوَمَنْ يُنَشَّأُ فِي الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مُبِينٍ} [زخرف: ۱۸]. (یا کسی‌که در زیورآلات پرورش یافته و در مجادله گنگ و مضطرب است. ) از طریق حکمت تحریم پوشیدن طلا برای مرد مشخص می‌شود.

مناسب می‌بینم که مردانی را نصیحت کنم که به استفاده از طلا مبتلا و مرتکب می‌شوند؛ آنان با این کار از فرمان الله و فرستاده‌اش سرکشی و خود را همانند زنان کرده‌اند و طبق فرمایش پیامبر ﷺ دستانشان را با پاره‌های آتش دوزخ آراسته‌اند، پس باید به درگاه الله ﷻ توبه نمایند و اگر در پی آراستگی هستند، در چارچوب شرع که به حد اسراف نرسد، از نقره و سایر فلزها و سنگ‌های زینتی استفاده کنند، در این صورت ایراد و گناهی ندارد.

[۱] بخاری: کتاب الحیض، باب لا تقضی الحائض الصلاة، شماره ۳۱۵؛ مسلم: کتاب الحیض، باب وجوب قضاء الصوم علی الحائض دون الصلاة، شماره ۳۳۵.

تعداد بازدید: 4

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما هي العِلة في تحريم لبس الذهب على الرجال؟ لأننا نعلم أن دين الإسلام لا يحرم على المسلم إلا كل شيء فيه مضرة عليه، فما المضرة المترتبة على التحلي بالذهب للرجال؟

فأجاب رحمه الله تعالى: اعلم أيها السائل، وليعلم كل من يستمع . البرنامج أن العلة في الأحكام الشرعية لكل مؤمن هي قول الله ورسوله؛ لقوله تعالى: ﴿وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنِ وَلَا مُؤْمِنَةٍ إِذَا قَضَى اللَّهُ وَرَسُولُهُ أَمْرًا أَن يَكُونَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ مِنْ أمرهم﴾ [الأحزاب: ٣٦]، فأي إنسان يسألنا عن إيجاب شيء أو تحريم شيء دل على حكمه الكتاب والسُّنَّة فإننا نقول: العلة في ذلك قول الله تعالى أو قول رسوله صلى الله عليه وسلم، وهذه العلة كافية لكل مؤمن ولهذا لما سئلت عائشة: ما بال الحائض تقضي الصوم ولا تقضي الصلاة؟ قالت: «كان يُصيبنا ذلك فنُؤْمَرُ بقضاء الصومِ ولا نُؤْمَرُ بقضاء الصلاة».

لأن النص من كتاب الله وسنة رسوله – عليه الصلاة والسلام- علة موجبة لكل مؤمن، ولكن لا بأس أن يتطلب الإنسان الحكمة وأن يلتمسها من أحكام الله تعالى؛ لأن ذلك يزيده طمأنينة، ولأنه يتبين به سمو الشريعة الإسلامية، حيث تُقرن الأحكام بعِللها، ولأنه يُتمكن بذلك من القياس إذا كانت علة هذا الحكم المنصوص عليه ثابتةً في أمر آخر لم يُنص عليه، فالعلم بالحكمة الشرعية له هذه الفوائد الثلاث.

ونقول بعد ذلك في الجواب عن سؤال الأخ: إنه ثبت عن النبي – عليه الصلاة والسلام- تحريم لباس الذهب على الذكور دون الإناث؛ ووجه ذلك أن الذهب من أعلى ما يتجمل به الإنسان ويتزين به، فهو زينة وحلية، والرجل ليس مقصودا لهذا الأمر، أي ليس إنسانًا يتكمل بغيره أو يكمل بغيره، بل الرجل كامل بنفسه؛ لما فيه من الرجولة، ولأنه ليس بحاجة إلى أن يتزين لشخص آخر لتتعلق به رغبته، بخلاف المرأة فإن المرأة ناقصة تحتاج إلى تكميل لجمالها، ولأنها محتاجة إلى التَّجَمُّل بأعلى أنواع الحلي حتى يكون ذلك مدعاة للعشرة بينها وبين زوجها ، فلهذا أبيح للمرأة أن تتحلى بالذهب دون الرجل؛ قال الله تعالى في وصف المرأة: ﴿أَوَمَن يُنَشَؤُا فِي الْحِلْيَةِ وَهُوَ فِي الْخِصَامِ غَيْرُ مبين﴾ [الزخرف: ۱۸]، وبهذا يتبين حكمة الشرع في تحريم لباس الذهب على الرجال. وبهذه المناسبة أوجه كلمة نصيحة إلى هؤلاء الذين ابتلوا من الرجال بالتحلي بالذهب؛ فإنهم بذلك قد عصوا الله ورسوله، وألحقوا أنفسهم لحاق الإناث، وصاروا يضعون في أيديهم جمرة من النار يتحلون بها؛ كما ثبت ذلك عن النبي صلى الله عليه وسلم. فعليهم أن يتوبوا إلى الله سبحانه وتعالى، وإذا شاءوا أن يتحلوا بالفضة في الحدود الشرعية فلا حَرَجَ في ذلك، وكذلك بغير الذهب من المعادن، فلا حرج عليهم أن يلبسوا خواتم منه إذا لم يصل ذلك إلى حد السرف.