(۵۷۵۸) سوال: حكم پوشیدن طلای حلقهای برای زنان جیست؟ با وجود اختلاف علماء دربارهی طلا، زن چه باید بکند؟
جواب:
دیدگاه راحج و برتر در این باره، نظر جمهور علماء است که برخی اجماع بر آن را بیان کردهاند، جواز پوشیدن طلای حلقهای مانند انگشتر و الگو برای زن است و پوشیدنش ایرادی ندارد؛ در صحيحين و دیگر کتابها به اثبات رسیده که پیامبر ﷺ در روز عيد، زنان را به صدقه تشویق فرمود: «يا معشر النساء تصدقن ولو من حليكن فإني رأيتكن أكثر أهل النار». (ای زنان! حتی از زیورآلات خویش صدقه دهید، که بیشتر اهل دوزخ را از شما میبینم.) پس زنان شروع به صدقهی انگشترها و گوشوارهها و دستبندهای خویش نمودند.[۱] زنان از آغاز اسلام تا به امروز، از طلای حلقهای استفاده میکنند و علماء در پاسخ به متونی که تحریم این طلا را عنوان کرده، میگویند که این متون شاذ و مخالف با احادیث صحیحی است که آنرا جایز میداند و یا آن متون مربوط به زمانی بوده که درآمد مسلمانان کم بود و پیامبر ﷺ از پرداختن به آن منع نمود و یا دربارهی کسی بوده که زیادهروی کرده و چند انگشتر و یا تعداد زیادی النگو را میپوشید؛
به هر حال به این شخص میگوییم: دچار تشویش نباش که جمهور علماء اعم از ائمه و پیراونشان، چوشیدن طلای حلقهای را برای زنان جایز میدانند و اگر دو دیدگاه یا فتوا از علماء وجود داشت که انسان را سرگردان کرد، باید به دیدگاهی عمل نماید که به علم، قدرت ایمان و تقوای او از لله نزدیکتر است؛ اگر نتوانست یکی از دو دیدگاه را بر دیگری ترجیح دهد، مختار است که هر یک از دو دیدگاه را انتخاب کند و برخی میگویند که آسانترین دیدگاه را برگزیند؛ زیرا اصل بر رفع مسئولیت در ترک یا انجام یک کار است و انتخاب آسانترین راه، با شریع تطابق بیشتری دارد و پیامبر ﷺ فرمود: «إنما بعثتم ميسرين ولم تبعثوا معسرين».[۲] (برای آسان گرفتن فرستاده شدید و سختگیر فرستاده نشدید.)
برخی از علماء معتقدند که آن شخص باید سختترین دیدگاه را برگزیند؛ زیرا به احتیاط نزدیکتر است و پیامبر ﷺ فرمود: «دع ما يريبك إلى ما لا يريبك».[۳] (از آنچه که تو را دچار تردید میکند به چیزی که دچار تردید نمیکند روی بیاور.) و فرمود: «من اتق الشبهات فقد استبرأ لدينه وعرضه».[۴] (هر کس از کارهای مشکوک پروا کند، دین و آبرویش را در امان نگه داشته است.)
برخی دیگر گفتهاند: دیدگاهی را انتخاب کند که خیالش با آن راحت و آرام باشد، هر چند دلیلی برای ترجیح نداشته باشد؛ زیرا پیامبر ﷺ فرمود: «البر ما اطمأنت إليه النفس واطمأن إليه القلب».[۵] (خوبی آن است که خیال با آن راحت باشد و قلب با آن آرام گیرد.)
اما اغلب دو عالم مفتی از هر جهت مساوی نیستند و باید در علم یا پارسایی و تقوا، یکی از دیگری بهتر باشد، دو عالم مفتی از هر جهت مساوی نیستند و باید در علم یا پارسایی و تقوا یکی از دیگری بهتر باشد، اما اینکه این امکان برای همه ی افراد فراهم نباشد انسان را دچار تردید میکند بنابراین به نظر من درست ترین راه انتخاب آسان ترین راه است تا با روح دین اسلام سازگار میباشد و به عنوان رفع مسئولیت دینی در نظر گرفته شود.
[۱] بخاری: کتاب اللباس، باب القلائد و السخاب للنساء، شماره ۵۵۴۲؛ مسلم: کتاب صلاة العیدین، باب ترک الصلاة قبل العید و بعدها فی المصلّی، شماره ۸۸۴.
[۲] بخاری: کتاب الوضوء، باب صب الماء علی البول فی المسجد، شماره ۲۱۷.
[۳] ترمذی: کتاب صفة القیامة و الرقائق و الورع عن روس الله شماره ۲۵۱۸؛ نسائی: کتاب الأشربة، باب الحث علی ترک الشبهات، شماره ۵۷۱۱.
[۴] تخریجش بیان شد.
[۵] احمد: ۴/۲۲۸، شماره ۱۸۰۳۵؛ دارمی: ۲/۳۲۰، شماره ۲۵۳۳؛ طبرانی در الکبیر: ۲۲/۱۴۸، شماره ۴۰۳.