سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۵۵۳۱) حکم زدودن موی ساق پا و دست برای زنان

(۵۵۳۱) سوال: دیدگاه شما پیرامون اینکه زن موی ساق پا و دستش را بردارد چیست؟

جواب:

باید دانست که حکم برداشتن موها، به سه قسمت تقسم می­شود:

۱- بخشی که دین به آن امر نموده است: مانند موی زیر ناف، زیر بغل و کوتاه کردن سبیل، انجام این کارها، برگرفته از سنت بوده و جزو فطرت و سرشت آدمی به شمار می‌رود که الله بندگانش را بر آن آفریده است و رسول الله ﷺ تعیین نموده که در کمتر از چهل روز باید به آنها رسیدگی شود (و بیش از چهل روز رها نشوند) و ناخن‌ها نیز به آن اضافه می­شود زیرا کوتاه یا مرتب کردن آنها از سنت بوده و نباید بیش از چهل روز رهاشوند[۱].

۲- بخشی که دین از برداشتن آن نهی نموده یا به آنچه مخالف برداشتن است امر نموده: مانند موی ریش که رسول الله  ﷺ به بلند گذاشتن، رها کردن و پرپشت نگه­داشتن ریش امر نموده است و می­فرماید: «خالفوا المجوس»[۲] یا «خالفوا المشركين»[۳] (با مجوس یا مشرکین مخالفت کنید) این حدیث به این معنا بوده که تراشیدن ریش حرام است.

۳- بخشی که دین پیرامون آن سکوت نموده و به برداشتن یا عدم برداشتن آن امر و نهی نکرده است؛ مانند موی سینه، گردن، ساق دست‌ها، ساق پاها و شکم؛ در این قسمت اگر موها زیاد باشد، کم کردن آن ایرادی ندارد، زیرا با این کار، امر زشت و نازیبا را از بین می‌برد، اما اگر زیاد نباشد، بهتر است که به آن پرداخته نشود، زیرا الله À آن ‌را بیهوده نیافریده است بلکه حتما فایده و دلیلی دارد. برخی علما بر این باورند که از بین بردن این موها، یا مكروه یا حرام است، استدلال این گروه به فرمایش الله À از جانب شيطان است که می­گوید: {وَلآمُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيِّرُنَّ خَلْقَ اللَّهِ}[نساء: ۱۱۹]: (و وادارشان می کنم تا خلقت و آفرینش الله را تغییر دهند) اما برای من حرام یا مکروه بودن برداشتن آنها آشکار نشده است، بلکه برداشتن آنها مباح است، هر چند که ترک کردنش بهتر است از این جهت که بیم آن می­رود شخص در آنچه شیطان به تغییر خلقت الله À امر می­کند، واقع گردد.


[۱] مسلم: کتاب الطهارة، باب خصال الفطرة، شماره­ی (۲۵۸).

[۲] مسلم: کتاب الطهارة، باب خصال الفطرة، شماره­ی (۲۶۰).

[۳] بخاری: کتاب اللباس، باب تقلیم الأظفار، شماره­ی (۵۵۵۳)، مسلم: کتاب الطهارة، باب خصال الفطرة، شماره­ی (۲۵۹).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة فضيلة الشيخ ما قولكم في إزالة المرأة لشعر الساقين واليدين؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: يجب أن نعلم أن إزالة الشعور على ثلاثة أقسام:

القسم الأول: ما أمر به الشرع؛ وذلك كشعر العانة والإبطين والشارب، فإن من السُّنَّة حلق العانة ونتف الإبطين وحف الشارب أو قصه، وهذا من الفطرة التي فطر الله الخلق عليها، وقد وقّقت فيه النبي صلى الله عليه وسلم ألا يترك فوق أربعين يوما، ويضاف إلى ذلك الأظفار؛ فإن من السُّنَّة قصها أو تقليمها وألا تُترك فوق أربعين يوما.

والقسم الثاني: شعر نهى الشرع عن إزالته أو أمر بما ينافي الإزالة، وذلك كشعر اللحية؛ فإن النبي صلى الله عليه وسلم أمر بإعفاء اللحى وإرخائها وتوفيرها وقال: «خَالِفُوا المَجُوسَ»، «خالِفُوا الْمُشْرِكِينَ»، وهذا يقتضي أن يكون حلق اللحية حراما.

والقسم الثالث: ما سكت عنه الشرع فلم يأمر بإزالته ولم ينه عن إزالته، وذلك كشعر الصدر وشعر الرقبة وشعر الذراعَيْنِ والساقين والبطن، فهذا إن كثر فلا بأس من تخفيفه، ولا حَرَجَ فيه؛ لأن في ذلك إزالة ما يُشوِّه المنظر، وأما إذا لم يكثر فإن الأولى عدم التعرض له؛ لأن الله -سبحانه وتعالى- لم يخلقه عبنا، بل لا بد فيه من فائدة، وقال بعض العلماء: إن إزالته إما مكروهة وإما محرمة؛ مستدلا بقوله تعالى عن الشيطان: ﴿وَلَامُرَنَّهُمْ فَلَيُغَيرنَ خَلْقَ اللَّهِ [النساء: ۱۱۹]، ولكن لا يتبين لي أن إزالته مكروهة أو محرمة، بل إزالته من الأمور المباحة، إلا أن تركه أفضل خوفًا من الوقوع فيما يأمر به الشيطان من تغيير خلق الله.

مطالب مرتبط:

(۵۵۴۰) آیا کندن موهای صورت بدون ابروها حرام است؟

بله حرام است، کندن موی صورت از جمله نمص است که رسول الله ﷺ نامصة و متنمصة را (کسی ‌که ابروی دیگران را بر می‌‌دارد و کسی‌ که ابرویش را بردارند) لعنت نموده است...

ادامه مطلب …

(۵۵۳۲) آیا برداشتن موهای دست‌ها و پاها جزو زینت و زیبایی زن به شمار می‌رود؟

گر موهای دست و پا به گونه‌ای زیاد شود که از حالت طبیعی خارج گردد و از نظر عرف زشت به نظر برسد، کوتاه کردن یا برداشتن آن ایرادی ندارد....

ادامه مطلب …

(۵۵۳۰) حکم زدودن موهای دست برای دختران جوان

اگر موی روی ساق پا یا دست زیاد و مشوه (نا زیبا) باشد، اشکالی ندارد که آن‌ها را تا حدّ عادی کوتاه کند؛ اما اگر میزان مو عادی باشد و موجب زشتی نباشد، بهتر است که به همان شکل باقی بماند...

ادامه مطلب …

(۵۵۵۱) حکم دختری که ناآگاهانه ابروهایش را برداشته و سپس توبه کرده است

حکم این است که در حالی که هنگام گناه نمی‌‌دانسته، چیزی بر او نیست و این یک قاعده‌ی کلی در تمامی گناهان است که اگر کسی معصیتی را از روی نادانی، فراموشی یا اجبار انجام داد، گناه، مجازات و کفاره‌ای بر او نیست...

ادامه مطلب …

(۵۵۳۸) حکم استفاده از داروهای جلوگیری‌کننده از رشد مو در زنان

اگر در صورت استفاده شود، به معنای نمص است که حکمش را گفتیم، اما برای موهای سایر قسمت‌‌های بدن مانند دست و پا، بی‌تردید بهتر است که استفاده نشود...

ادامه مطلب …

(۵۵۴۱) حکم شرعی زدودن موهای زائد صورت و بدن برای آراستگی زنان

برداشتن مو به سه قسمت تقسیم می‌‌شود:...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه