(۵۵۲۳) سوال: مردی با دختر عمویش ازدواج کرده است. قبل از سفر به همسرش گفته که به خانهی پدرش نرود. بلکه در خانهی پدر شوهر بماند. خصوصا که خانوادهی خودش اهل نماز نیستند و مرد میترسد که فرزندانش تحت تاثیر آنها قرار بگیرند. اما با این حال زن به حرف شوهر گوش نداده و به خانهی پدرش رفته که نزد آنها بماند. بعد از اینکه چنین شده، مرد نفقه را از او منع کرده است. آیا با توجه به اینکه شوهر قبلا به او گفته: در صورتی که به خانهی پدرت بروی، نفقهات را نمیدهم، گناهی متوجه اوست یا خیر؟
جواب:
قبل از جواب دادن به این سوال دوست دارم این نکته را بیان کنم که بر هر کدام از زوجین واجب است که با دیگری به نیکی رفتار کند؛ چرا که اللهü میفرماید: {وَعَاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ} [نساء: ۱۹]: (و با آنان – زنانتان – به نیکی معاشرت کنید). برای شوهر جایز نیست که همسرش را از رفتن به خانهی پدر یا نزدیکانش یا دوستانش منع کند مگر اینکه چیز ناپسندی از آنها مشاهده کند. در صورتی که چیز ناپسندی در آنها مشاهده کند، اشکالی ندارد که زنش را حتی از رفتن به خانهی پدرش نیز منع کند.
مثلا در خانهی پدر و مادر، آلات لهو و اعمال منکری وجود داشته باشد که مشارکت انسان در آنها جایز نیست. یا به خانهی پدرش برود و او را پر کنند و در حالی برگردد که با آدم قبل از رفتن به خانهی پدری، فرق کرده است. در این صورت میتواند مانع از رفتنش شود. بر زن نیز واجب است که اگر شوهر او را از رفتن نزد کسی بازداشت، از او اطاعت نماید؛ زیرا شوهر به مانند آقاست برای خانمش و رسول اللهﷺ خبر داده که زنان نزد ما مثل اسیر هستند و به ما دستور داده که در تعامل با آنان، تقوای الهی پیشه نماییم.
اما جواب سوال: اگر آنچه سائل گفت، حقیقت داشته باشد، یعنی خانوادهی این خانم نماز نمیخوانند و منکراتی نزد آنها وجود دارد و به همین سبب، زنش را از رفتن نهی میکند، در این زمینه حق دارد و برای زن جایز نیست که به خانهی پدرش برود. اما اگر مبالغهای در این موضوع وجود دارد، بر شوهر واجب است که در این زمینه تامل کرده، صبر نموده و تحقیق نماید.
اما به نسبت نفقه؛ هر گاه زن از شوهر در اموری که اطاعت از شوهر در آنها واجب است، نافرمانی کرد، ناشزه – یعنی نافرمان – به شمار رفته، در این صورت نفقه شامل او نمیشود. خصوصا که در سوال آمده که شوهر به او گفته: اگر به خانهی پدرت رفتی، نفقه نداری.