چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۵۴۹۷) حکم ازدواج میان فرزندان خواهر و برادر در صورت وجود شیرخوارگی مشترک از مادر بزرگ

(۵۴۹۷) سوال: همسری دارم که دو برادر بزرگتر از خود دارد. آنها پسر و دختران زیادی دارند. همسر من نیز پسر و دخترانی به دنیا آورده است. مادر زنم و پسرانش آمده و به بچه‌های من همراه با بچه‌های خودشان شیر داده‌اند. حال آیا یکی از پسران برادر خانمم می‌تواند با یکی از دختران من ازدواج نماید؟ در چنین موضوعی، مسئول کیست؟

جواب:

آن عده از بچه‌های تو و بچه‌های برادران خانمت که از مادربزرگشان شیر خورده‌اند با هم برادر و خواهر هستند و نمی‌توانند با یکدیگر ازدواج کنند. اگر در نظر بگیریم که یکی از دخترانت با یکی از پسران برادر خانم‌هایت از این مادربزرگ شیر خورده‌اند، برایش جایز نیست که با دختر تو ازدواج کند؛ چون برادر هستند. اما آن عده از فرزندان تو و برادرخانم‌هایت که از مادربزرگشان شیر نخورده‌اند، بینشان محرمیتی وجود ندارد و می‌توانند با هم ازدواج کنند. یعنی اگر تو دختری داری که از مادربزرگش شیر نخورده و برادرخانم‌هایت نیز پسری دارند که از این مادربزرگ شیر نخورده، این پسر می‌تواند با دختر تو ازدواج کند.

اما اینکه در سوال گفت: مسئولیت این موضوع به عهده‌ی چه کسیست؟ این کار هیچ مسئولیتی ندارد؛ چون ممکن است مردم به شیرخوارگی نیاز پیدا کنند، خصوصا در گذشته که مردم آن قدر دارا نبودند که اگر شیر مادر خشک شد، کارشان را راه بیندازد و به همین خاطر مجبور می‌شده‌اند که از زنی دیگر بخواهند کودکشان را شیر بدهد و در چنین صورتی، هیچ مسئولیتی وجود ندارد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل لي زوجة ولها أخَوَان أكبر منها، ولهم أولاد وبنات كثيرون، وأنجبت زوجتي أولادًا وبنات ولقد قامت والدة زوجتي وإخوانها بإرضاع أبنائي وبناتي مع أبناء وبنات إخوان زوجتي، هل يجوز لأحد أبناء إخوان زوجتي الزواج من إحدى بناتي؟ وعلى من تعود المسئولية في مثل هذا الموضوع؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أما الذين وضعوا من جدتهم من أولادك وأولاد أخوة زوجتك فإنهم إخوان لا يجوز لبعضهم أن يتزوج ببعض، فإذا قَدَّرْنا أن بنت من بناتك رضعت من جدتها، وأن ابنا من أبناء إخوة زوجتك رضع من الجدة المذكورة، فإنه لا يجوز له أن يتزوج ببنتك؛ لأنهم إخوة. وأما من لم يرضع من جدتك من أولادك، أو أولاد إخوة زوجتك، فإنه ليس بينهم محرمية، فيجوز أن يتزوج الرجل منهم بالأنثى، فإذا كان لك بنت لم ترضع من جدتها، ولأخوة زوجتك ابن لم يرضع من جدتك، فإنه يجوز له أن يتزوج ببنتك.

وأما قول السائل: وعلى من تكون المسئولية في ذلك؟ فليس في ذلك مسئولية؛ لأن الرضاع ربما يضطر الناس إليه، لا سيما في الزمن السابق الذي ليس عند الناس ما يستغنون به عند جفاف لبن الأم، فيضطرون إلى أن يطلبوا مرضعة ترضع الطفل، وحينئذ لا يكون في ذلك مسئولية.

مطالب مرتبط:

(۵۴۸۰) حکم محرمیت ناشی از شیرخوارگی ناقص و آثار آن بر ازدواج با دختر زن عمو

می‌توانی هم با دختران این زن عمویت و هم با دختران زن عموی فوت شده‌ات که از او بیشتر از یک یا دو یا سه بار شیر نخورده‌ای، ازدواج کنی؛ زیرا یکی از شروط محرمیت توسط شیرخوارگی این است که پنج بار به بالا و قبل از دو سالگی باشد. اما تو، چهار بار که هیچ، حتی سه بار هم شیر نخورده‌ای؛ زیرا در آن شک داری و بنا بر این، اصل بر عدم وجود شیرخوارگی است....

ادامه مطلب …

(۵۴۷۶) حکم ازدواج با دختر دایی در حضور محرمیت شیری غیرمستقیم

مردی که به او اشاره کردی تنها در صورتی دایی شیری تو به حساب می‌آید که شروط شیرخوارگی در حق او به جای آمده باشد. همچنین در صورتی که دایی تو باشد، دخترش که می‌خواهی با او ازدواج کنی، برایت حلال است، حتی اگر از زن این مرد که همراه با دایی‌ات از مادربزرگت شیر خورده‌اند، شیر خورده باشد...

ادامه مطلب …

(۵۴۷۴) حدود حرمت محرمیت شیری بین پسر خاله و نسل او در ازدواج با دختران صاحب‌فرزند

جایز نیست پسر خاله‌ات که از مادرش شیر خورده‌ای و شروط شیرخوارگی هم احراز شده، با دخترانت یا دختر زاده‌ها یا پسر زاده‌هایت ازدواج کند...

ادامه مطلب …

(۵۴۸۶) حکم ازدواج با دختر عمه‌ی پدری که به برادر شیر داده است

بله، می‌توانی با آن دختر عمه‌ات، که مادرش به برادرت شیر داده، ازدواج کنی؛ زیرا محرمیتی به خاطر شیرخوارگی حاصل می‌شود، فقط برای شخص شیر خوار است و به برادران و خواهر او سرایت نمی‌کند....

ادامه مطلب …

(۵۴۸۳) حکم شرعی نسبت برادری شیری میان کودکان شیرخورده از مادران مختلف

اولا باید دانست که محرمیت از طریق شیرخوارگی، دارای چند شرط است، از جمله:...

ادامه مطلب …

(۵۵۰۷) حکم ازدواج با خواهر دختری که به فرزند انسان شیر داده است

اگر شیرخوارگی پنج بار به بالا بوده و همچنین قبل از دو سالگی و قبل از این بوده باشد که بچه از شیر گرفته شود، در این صورت او فرزند آن زنی است که از او شیر خورده و خواهران این زن، خاله‌های او هستند ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه