سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۵۳۲۳) آیا طلاق مرد در حالت عصبانیت واقع می‌شود؟

(۵۳۲۳) سوال: آیا طلاق مرد در حالت عصبانیت و غصب واقع می شود؟

جواب:

علماء می‌گویند: عصبانیت به سه قسمت تقسیم می‌گردد: کم، نهایت آن، متوسط.

اول: عصبانیت کم: شک در آن نیست که طلاق در آن واقع می‌شود چون غالبا طلاق واقع نمی‌گردد مگر در عصبانیت.

دوم: عصبانیت متوسط: یعنی عصبانیت او کم نیست و در نهایت خود نیز نیست که علما بر دو قول اختلاف کرده‌اند:

۱- برخی گفته‌اند: واقع می‌شود و این مرد طلاق را درک می‌کند و می‌داند گفته و چه می‌خواسته بگوید.

۲- برخی گفته‌اند: واقع نمی‌گردد در این نوع طلاق درست است که طلاق دهنده اراده‌ی کلام خود را داشته و می‌دانسته که چه می‌گوید ولی اراده ی کامل را نداشته است گویا بر طلاق مجبور بوده است و رسول اللهﷺ فرموده است: «لَا طلاقَ في إغلاقٍ»[۱]: (طلاق در حالت اغلاق (اکراه و غضب شدید) واقع نمی‌شود).

سوم: نهایت عصبانیت: به گونه‌ای که انسان نمی‌داند چه می‌گوید و نمی‌داند که او آسمان است یا زمین، و کاملا هوش خود را از دست داده است که در این صورت طلاق وذقع نمی‌شود و دراین‌باره اتفاق علماء حکایت شده است.

بر همین اساس اگر کسی از ما سوال کند و فتوا بخواهد به او می‌گوییم: اگر عصبانیت او کم بوده پس شکی در  وقوع طلاق او نیست و اگر در نهایت عصبانیت بوده نیز در عدم وقوع طلاق او شکی نیست اما اگر عصبانیت او متوسط بوده، محل اجتهاد است که انسان آنچه را که نزدیک‌تر به درستی می‌بیند، می‌گیرد.


[۱] رواه ابو داود (۲۱۹۳) و ابن ماجه (۲۰۴۶).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يقع طلاق الرجل في حالة الغضب؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: يقول العلماء: إن الغضب ينقسم إلى ثلاثة أقسام: بدايته، ونهايته، و وسطه.

أولا: الغضب في بدايته: لا شك أن الطلاق يقع فيه؛ لأن الغالب أن الطلاق لا يقع إلا من الغضب.

ثانيا: الغضب في وسطه أي ليس في الغاية، ولا في البداية، فقد اختلف فيه العلماء على قولين:

۱ – منهم من قال: إنه يقع. قالوا: إن هذا الرجل يعقل الطلاق، ويعرف ما قال، ويريد ما قال.

٢ – منهم من قال: إنه لا يقع. وقال: إن هذا الطلاق، وإن كان المطلق يريد ما قال، ويعي ما يقول، فإنه من غير إرادة تامة، كأنه مجبور على الطلاق وقد قال النبي صلى الله عليه وسلم: «لَا طَلَاقَ فِي إِخْلَاقِ».

ثالثًا: الغضب في نهايته: بحيث لا يدري الإنسان ماذا قال ولا يدري: أهو في السماء، أم الأرض قد أغلق عليه نهائيًا، فهذا لا يقع، وقد حكي الاتفاق على ذلك، أعني اتفاق العلماء.

وعلى هذا فإذا سألنا سائل، ويريد أن نُفْتِيه، قلنا له: أما ما كان في بداية الغضب فلا تتردد في وقوع الطلاق فيه وما كان في نهايته فلا تتردد في عدم وقوع الطلاق فيه وما كان في الوسط فهو محل اجتهاد، فيرى الإنسان فيه ما هو أقرب إلى الصواب.

مطالب مرتبط:

(۵۳۲۴) حکم طلاق‌های مکرر در حال عصبانیت

اگر مرد در حالی که طلاق از او صادر شده است به خاطر عصبانیتش کنترل خود را نداشته است، طلاق او واقع نمی‌شود چون که طلاق در اغلاق واقع نمی‌گردد...

ادامه مطلب …

(۵۳۲۵) حکم طلاق در حالت عصبانیت و حکم رجوع زبانی بدون عقد جدید پس از دو طلاق

صلاق انسان عصبانی از یه حالت خالی نیست:...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه