سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۵۳۰۶) حکم افراط در طلاق بر سر مسائل جزئی

(۵۳۰۶) سوال: برخی از مردان در اموری کوچک به زنان خود می‌گویند: تو طلاقی، به خانه‌ی خانواده‌ات برو و به طوری ناراحت‌کننده و خیره کننده منتشر شده است و دادگاه‌ها و مراکز دعوت و ارشاد از این حالات پر است و در آمار تعداد طلاق در یک سال به ۱۲۱۹۲ می‌رسد که یعنی در روزی ۳۳ طلاق صورت می‌گیرد آیا نصیحت مختصری برای این‌هایی که برای امور ناچیزی طلاق می‌دهند وجود دارد؟

جواب:

بله، نصحیت این است که تقوای اللهÀ را رعایت کنند و طلاق ندهند مگر براساس شریعت و اگر براساس شریعت طلاق می‌دهد از روی تأنی و بصیرت باشد و اگر خواست از به خاطر این که از زنی بدش بیاید و طلاق دهد، می‌گوییم: متظر باشد که اللهÀ می‌‌فرماید: {فَإِن كَرِهۡتُمُوهُنَّ فَعَسَىٰۤ أَن تَكۡرَهُوا۟ شَیۡـࣰٔا وَیَجۡعَلَ ٱللَّهُ فِیهِ خَیۡرࣰا كَثِیرࣰا}[سوره النساء: ۱۹] : (و اگر از آنان (خوشتان نیامد و) کراهت داشتید، پس چه بسا چیزی را خوش نمی‌دارید، و الله در آن خیر بسیار قرار می‌دهد).

و رسول اللهﷺ می‌‌فرماید: «لَا يَفْرَكْ مُؤْمِنٌ مُؤْمِنَةً إِنْ كَرِهَ مِنْهَا خُلُقًا رَضِيَ مِنْهَا آخَرَ»[۱]: (هيچ مردِ مؤمنی، نسبت به زنی مؤمن (يعنی همسر خويش) بد نَبَرد؛ زيرا اگر يک اخلاقش را نمی پسندد، اخلاق ديگرش را می پسندد): و به خوبی و به زنان توصیه نمودند و فرمودند: «فإنَّ المَرْأَةَ خُلِقَتْ مِن ضِلَعٍ، وإنَّ أعْوَجَ شَيءٍ في الضِّلَعِ أعْلاهُ، فإنْ ذَهَبْتَ تُقِيمُهُ كَسَرْتَهُ، وإنْ تَرَكْتَهُ لَمْ يَزَلْ أعْوَجَ، فاسْتَوْصُوا بالنِّساءِ»[۲]: (چون که حقیقتا زن از دنده ی پهلو آفريده شده و کج ترين بخش دنده، قسمتِ بالای آن است. اگر بخواهی راستش کنی، می شکند و اگر رهايش نمايی، همچنان کج باقی می ماند.(

و امکان ندارد که انسان زنی را بیابد که در هیچ چیزی با او تعارضی نداشته باشد بلکه اگر نزد این نیست نزد دیگری است و امروزه در زمانی قرار داریم که انسان برای یافتن همسر درهایی زیادی را می‌زند و جواب نمی‌دهند و اگر جواب دادند چه زمانی انسان مال مورد نیاز ازدواج را بدست می‌آورد.

و اگر تصمیم گرفت که طلاق دهد گفتیم که منتظر شود آیا حامله است؟ اگر گفت بله. می‌گوییم: طلاق بده اشکالی ندارد چون طلاق زن حامله واقع می‌شود و عده‌ی آن تا وقتی است که وضع حمل کند و اگر گفت که او حائض است پس می‌گوییم: صبر کن تا از حیض پاک شود سپس طلاق بده و اگر گفت: حائض نیست نگاه می‌کنیم آیا او از کسانی است که کیض می‌شود یا این سن او کم است و هنوز حیض نشده یا بزرگ است که حیض نمی‌شود. اگر گفت که از کسانی است که حیض می شود می‌گوییم: آیا بعد از آن که حیض او تمام شده با او جماع کرده‌ای؟ اگر گفت: بله می‌گوییم: منتظر باش تا دوباره حیض شود یا حامله بودن او مشخص شود و هنگامی که حیض شد منتظر باش تا پاک شود سپس او را طلاق بده و اگر حامله بودن او مشخص شد نیز او را طلاق بده. اگر گفت: من در این پاکی او (غیر حیض) با او جماع نکرده‌ام می‌گوییم: می‌توانی او را طلاق دهی.

لذا این مسئله نیاز به تفکر و شروط و قیودی دارد و این نصحیت من به هر انسانی است.

اما آنچه برخی نادانان انجام می‌دهند این که هر وقت همسرشان در کوچک‌ترین چیز با ایشان به تعارض خورد می‌گویند: تو طلاقی یا در ناچیز‌ترین چیز با دوستشان به تعارض خوردند می‌گویند: اگر این کار را نکردی زنم طلاق است، این غلط و اشتباه عظیمی است و واجب است که انسان در آن تأمل و فکر کند تا این که نظر او بر چیزی مستقر یابد.


[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: بعض الرجال يقول لزوجته: أنت طالق، اذهبي إلى أهلك. عند صغائر الأمور، وقد انتشرت هذه الظاهرة بشكل مزعج، وملفت للنظر. والمحاكم تَعُجُ بها، وكذلك مراكز الدعوة والإرشاد، وفي إحصائية بلغت حالات الطلاق اثني عشر ألف ومئة واثنين وتسعين حالة لسنة واحدة، أي بمعدل ثلاثة وثلاثين حالة طلاق في اليوم الواحد، هل من نصيحة مختصرة لهؤلاء الذين يطلقون عند أحقر الأمور؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم النصيحة هي أن يتقوا الله -عز وجل-، ولا يطلقوا إلا على حسب الشريعة، وإذا طلق الإنسان على حسب الشريعة طَلَّق عن تأن وبصيرة في الأمر، فإذا أراد أن يطلق لكراهته للمرأة قلنا: انتظر، فإن الله يقول: ﴿ فَإِن كَرِهۡتُمُوهُنَّ فَعَسَىٰۤ أَن تَكۡرَهُوا۟ شَیۡـࣰٔا وَیَجۡعَلَ ٱللَّهُ فِیهِ خَیۡرࣰا كَثِیرࣰا ﴾ [النساء: ١٩].

والنبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم – قال: «لَا يَفْرَكُ مُؤْمِنٌ مُؤْمِنَةٌ، إِنْ كَرِهَ مِنْهَا خُلُقًا رَضِيَ مِنْهَا آخَرَ». وأوصى بالنساء خيرًا، وقال: «فَإِنَّ المَرْأَةَ خُلِقَتْ مِنْ ضِلَعِ، وَإِنَّ أَعْوَجَ شَيْءٍ فِي الضَّلَعِ أَعْلَاهُ، فَإِنْ ذَهَبْتَ تُقِيمُهُ كَسَرْتَهُ، وَإِنْ تَرَكْتَهُ لَمْ يَزَلْ أَعْوَجَ».

ولا يمكن أن يجد الإنسان زوجة لا تعارضه في كل شيء، بل ما عند هذه عند الأخرى، ثم إننا في الوقت الحاضر متى يحصل الإنسان على زوجة قد يَقْرَع أبوابا كثيرة، ولا يجاب، ثم إذا أُجِيب متى يحصل على المال الذي يكفي لمؤونة النكاح.

فإذا صَمَّم على أن يطلق قلنا انتظر هل المرأة حامل؟ إن قال: نعم. نقول: لا بأس طلق؛ لأن طلاق الحامل واقع، وعدتها إذا وضعت الحمل تنتهي عدتها وإن قال إنها حائض. قلنا انتظر حتى تطهر من الحيض، ثم طلق. وإذا قال: إنها طاهر نظرنا هي ممن يحيض، أم هي صغيرة لم ينتبها حيض، أم كبيرة قد أيست من الحيض إن قال: هي ممن تحيض. قلنا: هل جامعتها بعد أن طهرت من حيضتها السابقة؟ إذا قال: نعم. قلنا: انتظر حتى تحيض، أو يتبين حملها، فإن حاضت فانتظر حتى تطهر، ثم طلق، وإن تبين حملها فطلق. وإن قال: إني لم أجامعها في هذا الظهر. قلنا: لك أن تطلق.

فالمسألة تحتاج إلى ترو وإلى شروط وقيود ، هذه نصيحتي لكل إنسان.

وأما ما يفعله بعض ذوي الحمق؛ وهو أنه من حين ما تعارضه الزوجة في أتفه الأشياء يقول: طالق. أو حينما يعارضه صاحبه في أتفه الأشياء يقول: زوجتي طالق إن لم تفعل كذا. فهذا غلط عظيم، والواجب التأني والنظر، حتى يستقر رأيه على شيء.

مطالب مرتبط:

(۵۳۱۷) حکم درخواست طلاق به‌ سبب اذیت بدنی و اهانت مکرر

اگر این زنی است حق (شوهرش) را به جا می‌آورد ولی شوهرش او را اذیت می‌کند و با او معاشرت بدی دارد اشکالی ندارد که در این صورت از او درخواست طلاق کند ...

ادامه مطلب …

(۵۳۱۸) حکم نفقه و حقوق زن پس از ارسال طلاق کتبی از راه دور

شکی نیست که طلاق به دست مردان است و به دست زنان نیست و هیچ کس را نمی‌شناسم که وقوع طلاق را به رضایت زن مشروط کند لذا طلاق زن واقع می‌شود چه راضی باشد یا نباشد....

ادامه مطلب …

(۵۳۲۰) حکم طلاق به اصرار خانواده

نظر من این است که همسرت را طلاق ندهی مادامی که حق اللهÀ و حق تو و فرزندانت را به جا می‌آورد...

ادامه مطلب …

(۵۳۲۲) حکم کسی که سه بار زنش را از روی اجبار طلاق داده است چیست؟

حکم آن این است که طلاق محسوب نمی‌گردد چون که این مرد نیت طلاق نکرده است و اسمی دیگر را ذکر کرده است لذا او را طلاق نداده است...

ادامه مطلب …

(۵۳۱۹) حکم طلاق به درخواست والدین

بر پدر واجب است که به نفس خود رجوع کند و آن بر نیکی کمک کند و بداند که این امری سخت است که پسرش را به طلاق همسرش مه دوستش دارد امر کند و او از آن فرزندی دارد و ضرر خواهد دید و تصور کند که اگر پدر خودش او را به این امر می‌کرد در حالی که او همسر خو را دوست داشته، موقف او چه می‌بود؟...

ادامه مطلب …

(۵۳۱۶) حکم شرعی درخواست طلاق بدون عذر موجه

وعید شدیدی است و باید به سوی اللهÀ توبه کنند ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه