(۵۱۹۰) سوال: حکم ازدواج به نیت این که هنگامی که به سرزمین خود برمیگردد آن را طلاق دهد، چیست؟
جواب:
علماء در این مسئله اختلاف کردهاند، برخی از آنها گفتهاند: ازدواج با نیت طلاق، ازدواج متعه است زیرا او برای مدت معلومی نیت کرده است و رسول اللهﷺ فرموده است: «إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّيَّاتِ، وَإِنَّمَا لِكُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَى»[۱]: (همهی اعمال بستگى به نيت آنها دارد، و براى هر فردى آنچه كه نيت كرده حاصل مى گردد).
و چون ازدواج محلل که با زنی ازدواج میکند که شوهرش سه بار او را طلاق داده است و این نیت را دارد که او را طلاق دهد اگرچه در عقد شرط نکند باز نیز محلل است و با آن ازدواج با شوهر اول خود جایز نمیگردد و نیت در صحیح بودن عقد تأثیر گذاشته است لذا این که نیت کند هرگاه به سرزمینش باز گشت او را طلاق دهد نیز چنین است.
و دیگران از اهل علم گفتهاند: این ازدواج متعه نیست چون در نکاح متعه شرط است که او را در مدت فلان طلاق میدهد یا مدت نکاح تا زمان فلان است به خلاف این نوع ازدواج و برای همین در نکاح متعه هنگامی که مدت آن پایان یافت، بدون این که کسی نکاح را فسخ کند، خودش فسخ میگردد اما ازدواج به نیت طلاق اینگونه نیست و ممکن است که با نیت طلاق ازدواج کند ولی بخواهد که با او بماند و او را طلاق ندهد.
ولی نزد من در این نوع ازدواج یک محظور دیگر وجود دارد و آن نیز فریب دادن آن زن و خانوادهاش میباشد، چه بسا اگر میدانستند که او قصد ماندن با او را ندارد، به ازدواجش در نمیآوردند یعنی اگر گمان میکردند که ازدواج او فقط تا زمانی است که در این سرزمین است او را به ازدواجش در نمیآورند لذا از این جهت نکاح به نیت طلاق حرام است نه از این جهت که نکاح متعه است و بر همین مبنا حرام میباشد ولی عقد صحیح است چون این تحریم به ذات نکاح برنمیگردد.
[۱] رواه البخاری (۱).