(۵۱۷۸) سوال: دو نفر به صورت شرط با هم ازدواج کردند به‌گونه‌ای که شرط کردند یکی از آن‌ها ازدواج نکند مگر از طرق بدل و با مهریه‌ی کم و متفاوت و یکی از آنها پدرم است که تقریبا ۷۰ سال دارد و من او را نصیحت کردم و برایش واضح کردم که این ازدواج ضرر دارد و حرام است و او بر آن اصرار دارد با وجود این که اهل خیر برای همه واضح ساختند که این ازدواج حرام است ولی  فایده‌ای نداشته و این مسئله نزدشان از آبا و اجدادشان به عادت تبدیل گشته است، لذا از شما می‌خواهیم که در این مسئله نصحیت کنید.

جواب:

نکاح شغار نهی شده است و رسول اللهﷺ از آن نهی کردند و شغار این است که انسان دختری را که تحت سرپرستی دارد به ازدواج کسی در بیاورد که او نیز دختری را که تحت سرپرستی دارد به ازدواج او در آورد مثلا بگوید: دخترم را به ازدواج تو در می‌آورم به شرطی که دخترت را به ازدواج من در آوری یا از قبل با هم اتفاق کرده باشند که یکی دخترش را به ازدواج او در آورد تا دیگری نیز  دخترش را به ازدواج او در آورد؛ زیرا رسول اللهﷺ از آن نهی کرده است و ضایع کردن امانت است، لذا ولی و سرپرست کسی را به ازدواج دخترش در می‌آورد اگر چه هم‌ردیف او نیست و از ازدواج هم‌ردیف و کفء با منع می‌کند چون مثلا او دخترش را به ازدواج او در نمی‌آورد؛ برای همین رسول اللهﷺ از آن نهی فرمودند.

اما اگر بینشان مهریه‌ی معروفی که به مثل این زن می‌دهند بدهد و هر دو مرد کف ء و هم‌ردیف آن دو زن باشند و هر دو زن رضایت داشته باشند، نزد بسیاری از اهل علم اشکالی ندارد چون که تمام شروط را دارد و نقصی در آن نیست و مشکلی در مال و جان برای آن دو زن نباشد، جایز است.

اما به نسبت مسئله‌ای که سوال‌کننده بیان کردند که برای پدرش واضح ساخته است، او از آن برئ است ولی شایسته است که بر نصیحت کردن او اصرار ورزد و از او بخواهد که از اهل علم که در این‌باره طلب فتوا کند تا در امر خود بصیرت داشته باشد.