(۵۱۶۵) حکم پرداخت نفقه فرزند زن در صورت طلاق و انقضای زوجیت مشروط در عقد نکاح

(۵۱۶۵) سوال: زنی برای بار دوم ازدواج کرد که از شوهر قبلی کودکی به همراه داشت و مهریهی آن ۴۰ هزار ریال بود که کاملا آن را دریافت کرد و زمان بسته شدن عقد پدر این زن شرط کرد که این مرد نفقهی فرزندش را برعهده بگیرد، سپس این زن ازدواج کرد، بعد از گذشت ۴ سال این زن و مرد با همدیگر نساختند و او را طلاق داد، الان پدر این زن درخواست نفقه می کند، آیا بعد از طلاق این زن نفقه ی پسرش بر این مرد واجب است، در ضمن مدت نفقه ۸ سال بوده است؟

جواب:

ما در این برنامه اجازه نداریم به این سوال پاسخ دهیم زیرا این مساله بین دو طرف است که یکی از دو طرفین حضور ندارد و سوالی مطرح نکرده است و در اینجا دادگاه باید پاسخگو باشد و ما در این برنامه به مسائلی همانند اختلافات میان مردم نمی پردازیم اما به صورت کلی این را بگویم،رسول اللهﷺ می فرماید: « إن أحق الشروط أن توفوا به ما استحللتم به الفروج“»^{^[۱]} . و همچنین در حدیثی دیگر می فرماید: « والْمُسْلِمُونَ عَلَى شُرُوطِهِمْ، إِلَّا شَرْطًا حَرَّمَ حَلَالًا، أو أَحَلَّ حَرَامًا.»[۲] (مسلمانان بر شرط شان هستند مگر شرطی که حرامی را حلال یا حلالی را حرام می کند.)

و زمانی که پدر این زن بر شما شرط کرده که به مدت ۸ سال نفقه ی فرزندش را بدهی پس این شرط از شروطی است که در عرف جامعه در مدت زمان مشخص که فرد آن را برخود لازم دانسته می باشد و الله ù می فرماید:{ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ}[ المائدة: ۱] ترجمه: (ای کسانی که ایمان اورده اید به عهدتان وفا کنید).

و در حالی که پاسخ این سوال به نفع مخالفت می باشد پس بنده به این سوال پاسخ می دهم پس برتو واجب است که به مدت زمانی که پدربزرگ این فرزند آن را تعیین کرده با توجه به دلایلی که ذکر کرده ایم نفقه اش را بدهی و واجب است که به شرطت وفا کنی، اگر چه هم زنت را طلاق داده باشی. سوال کننده می گوید: آیا این شرط با از بین رفتن سببش برداشته نمی شود و آن هم ماندن زن در خانه ی این مرد؟

شیخO در پاسخ می گوید:این از شرطش نمی باشد زیرا این شرط همانند مهریه است به فرض مثال اگر فرد مهریه اش ۴۰ هزار ریال باشد همانگونه که برادرمان گفت به عنوان مثال در مدت ۱۶ سال باید پرداخت کند، سپس قبل از پایان ۱۶ سال طلاقش می دهد، آیا آنچه از مهریه باقی مانده از وی ساقط می شود؟ بلکه ساقط نمی شود،در نتیجه جدایی زن تاثیری در ساقط شدن ندارد.

[۱] – به تخریج آن اشاره شد.

[۲] – امام ترمذی آن را تخریج کرده است: ابواب احکام، باب ما ذکر عن رسول اللهﷺ فی صلح بین الناس، شماره حدیث: (۱۳۵۲]).

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: تزوجت امرأة بعد رجل سابق، وهذه المرأة معها طفل من الرجل السابق، وقد كان مقدار مهرها أربعين ألف ريال، سلمتها كاملة، وعند كتابة العقد شرط والدها نفقة ابنها، ثم تزوجت تلك المرأة، وبعد مضي أربع سنوات لم أتفق أنا والزوجة، فطلقتها، والآن والدها يطالب بالنفقة، فهل النفقة واجبة عليَّ بعد طلاق الزوجة لابنها، مع العلم أن مدة النفقة هي ثماني سنوات؟

فأجاب رحمه الله تعالى: هذا السؤال لا يحق لنا في هذا البرنامج أن نجيب عليه؛ لأنه بين طرفين أحدهما لم يحضر، ولم يقدم السؤال، فيكون جواب هذا لدى المحكمة، ونحن في هذا البرنامج لا نتعرض للمسائل التي تقع بين الناس كمخاصمة بينهم، ولكن نذكر كلاما عاما، وهو أن الرسول صلى الله عليه وعلى آله وسلم يقول: «أَحَقُّ الشُّرُوطِ أَنْ تُوفُوا بِهِ مَا اسْتَحْلَلْتُمْ بِهِ الفُرُوجَ». وكذلك أيضًا في الحديث المشهور: «وَالْمُسْلِمُونَ عَلَى شُرُوطِهِمْ، إِلَّا شَرْطًا حَرَّمَ حَلَالًا، أَوْ أَحَلَّ حَرَامًا».

وما دام والد الزوجة اشترط عليك الإنفاق على ابنها مدة ثماني سنوات، فالشرط هذا من الشروط المعلومة بالعرف المحددة بالأجل المسمى، التي التزم بها المرء على نفسه، وقد قال الله تعالى: ﴿ يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ ﴾ [المائدة: 1].

وحيث إن الجواب في صالح خصمك فإني أرى أننا في حل من الإجابة عليه، فعليك أن تنفق على هذا الطفل حتى تتم المدة التي بينك وبين جده؛ لما أشرنا إليه من الأدلة. فعليك أن تفي بهذا الشرط، ولو طلقت امرأتك.

ألا يذهب هذا الشرط إذا ذهب سببه، وهو بقاء المرأة في عصمة الرجل؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: ليس من شرطه؛ لأن هذا الشرط أصبح من المهر، والمهر لو فرض أن الإنسان التزم بأربعين ألفا -كما قال الأخ تحل في خلال ست عشرة سنة مثلًا، ثم طلقها قبل تمام ست عشرة سنة، أفيسقط ما بقي من المهر ؟ لا يسقط، إذن هذا لا يسقط لفراق المرأة.