چهارشنبه 29 ذیحجه 1446
۴ تیر ۱۴۰۴
25 ژوئن 2025

(۵۱۳۹) حکم مصافحه و ملاقات با زن برادر

(۵۱۳۹) سوال: برادرم با یکی از افراد روستا ازدواج کرده و هرگاه من به مسافرت می روم و یا از مسافرت بر می­گردم اجازه دارم با همسر برادرم دست بدهم و او را ملاقات کنم؟

جواب:

اگر همسر برادرت از طریق شیرخوارگی از محارمت به شمار می آید و یا از طریق نصب در اینجا اشکالی ندارد با او ملاقات داشته باشی و دست دهی زیرا محرم اجازه دارد آنچه محارم می­بینند نگاه کنند. و اما اگر این زن که همسر برادرت است نه از طریق نصب و نه شیرخوارگی محرمت می باشد پس جایز نیست با او دست دهی و نه به صورتش نگاه کنی و جایز نیست که با همسر برادرت که از محارمت نمی باشد خلوت کنی، زیرا رسول اللهﷺ از خلوت کردن نهی کرده است در حدیثی که ابن عباس روایت می کند و در صحیحین هم ثابت شده در حالی که خطبه می گفتند فرمودند: (لَا يَخْلُوَنَّ رَجُلٌ بامْرَأَةٍ إلَّا وَمعهَا ذُو مَحْرَم[۱]) ( هیچ مردی اجازه ندارد با زنی جز محرمش خلوت کند.) و در اینجا از (الحمو) یعنی نزدیکان شوهر سوال شد که آیا جایز است با زن خلوت کند، ایشان در جواب فرمودند نزدیکان شوهر مرگ است.با این وجود واجب است که از این قضیه بر حذر باشیم و از خلوت کردن با نزدیکان شوهر بگریزیم همانگونه که از مرگ فرار می کنیم. و این حدیث دلالت بر این دارد که جایز نیست فردی با زنی نامحرم خلوت کند اگر چه هم همسر یکی از نزدیکانش باشد که متاسفانه این یکی از مشکلات بزرگی است که در جامعه زیاد شده، چرا که خیلی از مردم که زن دارند و در خانه برادر دارند و مادر و خواهر وجود ندارد که همراه همسر برادرش باشد، در این حالت اگر غیر از همسر برادرش کسی دیگر وجود نداشته باشد جایز نیست که با او خلوت کند هرگاه برادرش برای کار یا سفر بیرون رود در پاسخ می گوییم در این حالت دو راه وجود دارد:

۱-اول اینکه همسرش را به خانه ی خانواده اش ببرد تا زمانی که در خانه وجود ندارد و زمانی که از سفر برگشت او را برگرداند.

۲-خانه را به دو قسمت تقسیم کند و دری که در آن همسرش زندگی می کند قفل کند و کلیدش را به همسرش بدهد و هرگاه شوهرش بیرون می رود این در را قفل کند تا اینکه برادرش بر زنش وارد نشود و یا اینکه زنش بر برادرش وارد نشود. پس اگر فردی سوال کند: این کار بی فایده است زیرا زن امکان دارد از دری که دیوارشان مشترک است خارج شود و بر برادر شوهرش از جهتی دیگر وارد شود در پاسخ می گوییم این قضیه خیلی بعید است و به هیچ عنوان نمی توان از این قضیه دوری کرد حتی اگر زن نزد خانواده اش برود به خانه برمی­گردد و برادر شوهرش را می بیند که این قضیه خیلی دور از انتظار است زیرا بعید است که برادر به برادرش خیانت کند با این وجود که برادرش را از همسرش ستر کرده است و زمانی که انسان اسباب شرعی که به وسیله ی آن از انجام دادن فعل حرام دوری کند را بگیرد، الله او را کمک می کند و آن فعل حرام را از او دور می کند.


[۱] – به تخريج آن اشاره شد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أخي متزوج من أحد أفراد القرية، فإذا أردت سفرًا، أو أتيت من السفر، فهل يصح لي مصافحة زوجة أخي، أو مقابلتها؟

فأجاب رحمه الله تعالى: إن كانت زوجة أخيك من محارمك في رضاع أو نسب فإنه لا حرج عليك في مقابلتها، والسلام عليها؛ لأن المحرم يجوز له أن ينظر إلى ما يظهر غالبًا من ذوات محرمه. وأما إذا كانت هذه الزوجة زوجة أخيك ليست محرما لك بنسب ولا رضاع فإنه لا يجوز لك أن تصافحها، ولا أن تنظر إلى وجهها.

ولا يجوز لك أن تخلو بامرأة أخيك إذا لم تكن من محارمك؛ لأن النبي نهى عن الخلوة ، فقال في حديث ابن عباس الثابت في الصحيحين، وهو يخطب الناس: «لا يَخْلُوَنَّ رَجُلٌ بِامْرَأَةٍ إِلَّا مَعَ ذِي تَحْرَمِ». وقد سئل صلى الله عليه وسلم عن الحمو، وهو قريب الزوج، هل يجوز أن يخلو بالمرأة؟ فقال: «الْحَمْوُ الْمَوْتُ». يعني بذلك أنه يجب عليك التحرُّز منه، والفرار من الخلوة به، كما تفر من الموت.

وهذا دليل على أنه لا يجوز لأحد أن يخلو بامرأة، ولو كانت زوجة لأحد من أقاربه، وهذه المشكلة مشكلة اجتماعية في الحقيقة؛ لأن كثيرًا من الناس يكون له زوجة، وعنده في البيت أخ له وليس هناك والدة أو أخوات يكن مع زوجة أخيه، وفي هذه الحال إذا لم يكن في البيت سوى زوجة أخيه لا يجوز أن يخلو بها في البيت، إذا خرج أخوه لعمله، أو سافر، بل نقول في هذه الحال: الحل في إحدى طريقين:

1 – إما أن يذهب الأخ بزوجته إلى أهلها ما دام غائبا عن البيت، وإذا رجع إلى البيت أتى بها من أهلها معه. 

2 – وإما أن يجعل البيت قسمين قسم مثلا القهوة ومصالحها، يكون بها الأخ إذا لم يكن في البيت ويجعل بين هذا القسم وبين القسم الثاني، الذي هو قسم النساء، باب مُحكَم، يكون مفتاحه مع زوج المرأة، وإذا خرج زوج المرأة أغلق هذا الباب، حتى لا يدخل أخوه على امرأته، ولا تدخل هي على أخيه.

فإذا قال قائل مثلا: إن هذا يمكن ألا يفيد؛ لأن المرأة يمكن أن تخرج من باب السور، وتدخل على أخيه من جهة أخرى. نقول: هذا أمر مستبعد، ولا يمكن التحرز منه بأي حال من الأحوال، حتى لو أن المرأة راحت وذهبت إلى أهلها، فقد تأتي إلى البيت وتتصل بأخيه، ولكن هذا أمر بعيد جدا؛ لأن الأخ يبعد أن يخون أخاه، حتى مع : تحفظ أخيه منه، والإنسان إذا فعل الأسباب الشرعية التي تبعد عن المحظور فإن الله -تبارك وتعالى – يُعينه، ويبعد المحظور منه.

مطالب مرتبط:

(۵۱۳۸) آیا زن می تواند جلوی برادران شوهرش و شوهر خواهرش با وجود محارم زن، صورتش را نمایان کند؟

جایز نیست که زن صورتش را جلوی غیر محارم نمایان کند فرقی نمی کند برادران شوهر باشند و یا شوهران خواهرانش...

ادامه مطلب …

(۵۱۱۲) حکم شرعی ارتباط داماد با مادرزن

اگر شرم و حیا می­کند ایرادی ندارد، زیرا به خاطر خجالتی بودنش  ویا شرم کردنش ، برخی مسائل مباح را ترک کرده است، ودست خودش نیست،  در اینجا ایرادی وارد نیست...

ادامه مطلب …

(۵۱۱۳) حکم شرعی کشف حجاب زن در برابر برادر شوهر و عموی شوهر

آنچه واضح و آشکار است اینکه عموی شوهر و دایی شوهر با زن محرم نیست، پس بر زن واجب است که صورتش را بر برادر شوهرش، عمویش و دایی شوهرش بپوشاند....

ادامه مطلب …

(۵۱۱۷) حکم دست دادن با خاله چیست؟

خاله و غیر از آن از محارم به شمار می آید، همانند عمه، برادر زاده و خواهر زاده، و از باب اولی دختر و مادر، لذا دست دادن با همه­ی کسانی که ذکر شد جایز است و اشکالی ندارد...

ادامه مطلب …

(۵۱۴۵) حکم مشاهده عورت پدر به هنگام پرستاری

در اصل حرام است که زن به عورت مرد نگاه کند فرقی نمی کند که از محارمش و یا غیر محارمش باشد، مگر اینکه شوهرش باشد چرا که زن و شوهر اجازه دارند عورت همدیگر را ببینند و لمس کنند...

ادامه مطلب …

(۵۱۵۲) حکم احوالپرسی با زن عمو

سلام کردن با آنان ایرادی ندارد پس هرگاه فرد به خانه ی عمویش یا خاله اش بیاید و بر زنان سلام کند ایرادی ندارد اما آنان باید صورتشان را بپوشانند که سبب فتنه نشود...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه