(۵۱۲۴) حکم ازدواج با ربیبه‌ای که در کنار شوهر مادرش زندگی نکرده است

(۵۱۲۴) سوال: هرگاه مردی با زنی ازدواج کند و آن زن از مردی دیگر صاحب دختر است، اما این دختر با شوهر مادرش زندگی نکرده، بلکه از همدیگر دور بودند تا زمانی که مادرش فوت می کند و این دختر به سن ازدواج میرسد، آیا شوهر مادرش می تواند با او ازدواج کند، زیرا این دختر در یک خانه با او زندگی نکرده است؟

جواب:

این دختر زنش که از شوهر قبلی اش است اگر با مادرش نزدیکی کرده باشد، بر او حلال نمی باشد، فرقی نمی کند که در یک خانه با او زندگی کند و یا نه. این سخن جمهور اهل علم است، اینکه دختر همسر زمانی که با مادرش نزدیکی شود بر شوهر مادرش به صورت دائمی محرم می شود و فرقی نمی کند که با او زندگی کند یا نه، بر این اساس دختری که سوال کننده در مورد او صحبت می کرد جایز نیست بعد از وفات مادرش با او ازدواج کند، و سخن جمهور در اینجا صحیح است، زیرا اللهù می فرماید: { وَرَبَائِبُكُمُ اللَّاتِي فِي حُجُورِكُم مِّن نِّسَائِكُمُ اللَّاتِي دَخَلْتُم بِهِنَّ فَإِن لَّمْ تَكُونُوا دَخَلْتُم بِهِنَّ } [النساء:۲۳] ترجمه(دختران همسرانتان از مردان دیگر که تحت کفالت و رعایت شما پرورش یافته و با مادرانشان همبستر شده‌اید، ولی اگر با مادرانشان همبستر نشده باشید، گناهی (در ازدواج با چنین دخترانی) بر شما نیست). الله عزوجل دو خصوصیت را ذکر می کند:خصوصیت اول ربیبه: بزرگ شدن تحت رعایت (شوهر مادر)،و وصف دوم برای مادر.

اما در مورد ربیبه می فرماید: { وَرَبَائِبُكُمُ اللَّاتِي فِي حُجُورِكُم }[النساء:۲۳] ترجمه: (دختران همسرانتان از مردان دیگر که تحت کفالت و رعایت شما پرورش یافته و با مادرانشان همبستر شده‌اید).

در مورد مادر می فرماید:{ مِّن نِّسَائِكُمُ اللَّاتِي دَخَلْتُم بِهِنَّ } [النساء:۲۳] ترجمه: (و با مادرانشان همبستر شده‌اید) . سپس الله ù در مورد حکمی که شرط دوم را مختل می کند یاد می کند و در مورد آنچه شرط اول را مختل می کند سکوت می کند پس می فرماید:{ فَإِن لَّمْ تَكُونُوا دَخَلْتُم بِهِنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ }[النساء:۲۳] ترجمه: (ولی اگر با مادرانشان همبستر نشده باشید، گناهی (در ازدواج با چنین دخترانی) بر شما نیست،).

پس این قضیه بر این دلالت دارد که قید اول در مورد ربائب معتبر نیست، اگر معتبر بود الله حکم آنچه که در رابطه با این قید در بردارد ذکر میکرد، همانگونه که در مورد آنچه که قید دوم در بردارد ذکر کرده است وسخن اللهù: { اللَّاتِي فِي حُجُورِكُم }این قید غالب است و قید غالب در مفهومش حکمی در برندارد.

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا تزوج رجل من امرأة، ولها بنت من رجل قبله، ولكن هذه البنت لم تَعِش مع زوج أمها، بل بعيدة عنهم إلى أن توفيت أمها، وهي في سن الزواج، فهل يجوز لزوج أمها أن يتزوجها؛ لأنها لم تكن في حجره؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: هذه البنت التي من زوجته من زوج سابق إذا كان قد دخل بالأم – أي قد جامعها – فإنها لا تحل له، سواء كانت في حجره أم لم تكن هذا هو قول جمهور أهل العلم؛ أن بنت الزوجة إذا كان قد دخل بأمها فإنها حرام على الزوج تحريبًا مؤبدا، سواء كانت في حجره أم لم تكن. وعلى هذا فهذه البنت التي ذكرها السائل لا يحل له أن يتزوجها بعد أمها، وقول الجمهور هو القول الصحيح؛ لأن الله تعالى يقول:﴿ وَرَبَائِبُكُمُ اللَّاتِي فِي حُجُورِكُم مِّن نِّسَائِكُمُ اللَّاتِي دَخَلْتُم بِهِنَّ فَإِن لَّمْ تَكُونُوا دَخَلْتُم بِهِنَّ ﴾ [النساء: ۲۳]. فذكر الله تعالى وصفين: وصفا للربيبة، ووصفا للأم.

أما الربيبة قال: ﴿ وَرَبَائِبُكُمُ اللَّاتِي فِي حُجُورِكُم ﴾ [النساء: ٢٣]. وأما الأم فقال: ﴿ مِّن نِّسَائِكُمُ اللَّاتِي دَخَلْتُم بِهِنَّ ﴾ [النساء: ٢٣]. ثم ذكر الله تعالى حكم ما اختل فيه الشرط الثاني، وسكت عما اختل فيه الشرط الأول، فقال: ﴿ فَإِن لَّمْ تَكُونُوا دَخَلْتُم بِهِنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ ﴾ [النساء: ٢٣]. فدل ذلك على أن القيد الأول في الربائب ليس بمعتبر؛ إذ لو كان معتبرًا لذكر الله تعالى حكم ما تخلف فيه هذا القيد، كما ذكر حكم ما تخلف فيه القيد الثاني، وعليه يكون قوله: ﴿ اللَّاتِي فِي حُجُورِكُم ﴾ قيدا أغلبيا، والقيد الأغلبي ليس لمفهومه حكم.