(۵۱۱۰) محارم و غیر محارم چه کسانی هستند؟

(۵۱۱۰) سوال: محارم و غیر محارم چه کسانی هستند؟

جواب:

محارم مردان کسانی هستند که ازدواج با آن به صورت دائمی حرام میباشد، و کسانی که ازدواج با آنان به صورت دائمی حرام است در قرآن ذکر شده است: الله ù می فرمایند: {حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ وَعَمَّاتُكُمْ وَخَالَاتُكُمْ وَبَنَاتُ الْأَخِ وَبَنَاتُ الْأُخْتِ}[النساء:۲۳] ترجمه: (خداوند بر شما حرام نموده است ازدواج با مادرانتان، دخترانتان، خواهرانتان، عمّه‌هایتان، خاله‌هایتان، برادرزادگانتان، خواهرزادگانتان،).

پس آنان ازدواج با آنها حرام است و همچنین همانند آنان از طریق شیرخوارگی، سخن رسول اللهﷺ انجا که میفرمایند: «يحرم من الرَّضاعة ما يحرم من الولادة»[۱]. ترجمه: شیرخوارگی سبب محرمیت میشود، همانگونه که خویشاوندی سبب محرمیت میشود.

پس پدر شیری بر دخترش از طریق شیرخوارگی محرم میشود، همچنین دیگر افرادی که هفت نفر هستند.

همچنین از محارمی که دائمی است و در قرآن ذکر شده است. اللهù می فرماید: { وَلَا تَنكِحُوا مَا نَكَحَ آبَاؤُكُم مِّنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ ۚ إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَمَقْتًا وَسَاءَ سَبِيلًا }[النساء:۲۲] ترجمه: (و با زنانی ازدواج نکنید که پدران شما با آنان ازدواج کرده‌اند. چرا که این کار، عمل بسیار زشتی است و (در پیش خدا و مردم) مبغوض بوده و روش بسیار نادرستی است؛ مگر آنچه گذشته است (و در زمان جاهلیّت بوده است که مورد عفو خدا قرار می‌گیرد).

پس فرزند شوهر، با زن پدرش محرم است و هرچه بالاتر برود و همچنین الله ù میفرماید:{ وَحَلَائِلُ أَبْنَائِكُمُ الَّذِينَ مِنْ أَصْلَابِكُمْ}[النساء:۲۳] ترجمه: (همسران پسران صلبی خود،).

پس پدر شوهر، محرم زن میشود و هرچه پایین تر رود، اللهù میفرماید: {وَرَبَائِبُكُمُ اللَّاتِي فِي حُجُورِكُم مِّن نِّسَائِكُمُ اللَّاتِي دَخَلْتُم بِهِنَّ فَإِن لَّمْ تَكُونُوا دَخَلْتُم بِهِنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ}[النساء:۲۳] ترجمه: [دختران همسرانتان از مردان دیگر که تحت کفالت و رعایت شما پرورش یافته و با مادرانشان همبستر شده‌اید، ولی اگر با مادرانشان همبستر نشده باشید، گناهی (در ازدواج با چنین دخترانی) بر شما نیست].

پس شوهر مادر با دخترانی که از شوهر دیگر هستند، محرم است، به شرط اینکه دخول صورت گرفته باشد، یعنی با مادر نزدیکی کرده باشد. الله ù می فرماید: {وَأُمَّهَاتُ نِسَائِكُمْ}[النساء:۲۳] ترجمه: (مادران همسرانتان).

پس شوهر دختر با مادرانش و مادربزرگش و هرچه بالاتر رود محرم است، پس این هفت نفر محارم نسبی هستند، وهفت نفری که از طریق شیر خوارگی محرم میشوند، و چهار نفر از طریق دامادی محرم میشوند، که در مجموع ۱۲ زن میباشد، اما آنچه ازدواج با آنان حلال است، ازمحارم به شمار نمیآیند.

[۱] – امام بخاری آن را تخریج کرده است: کتاب نکاح، باب ما یحل من الدخول والنظر الی النساء فی الرضاع، حدیث شماره(۵۲۳۹) و امام مسلم : کتاب الرضاع، باب مایحرم من الرضاعئ ما یحرم من الولاده، حدیث شماره(۱۴۴۴).

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: من المحارم وغير المحارم؟

فأجاب رحمه الله تعالى: المحارم من الرجال كل من لا يحل الزواج به على وجه مؤبد، والذين لا يحل الزواج بهم على وجه مؤبد مذكرون في قوله تعالى: ﴿ حُرمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ وَعَمَّاتُكُمْ وَخَالَاتُكُمْ وَبَنَاتُ الْأَخِ وَبَنَاتُ الْأُخْتِ ﴾ [النساء: ٢٣]. فهؤلاء لا يحل لك التزوج بهم، وكذلك نظيرهن من الرضاعة؛ لقول النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم-: «يَحْرُمُ مِنَ الرَّضَاعَةِ مَا يَحْرُمُ مِنَ الْوِلَادَةِ». فالأب من الرضاع محرم لبنته من الرضاع، وهكذا يقال فيما بقي من السبع في النسب.

وكذلك من المحرمات للأبد ما ذكره الله تعالى في قوله: ﴿ وَلَا تَنكِحُوا مَا نَكَحَ ابَاؤُكُم مِّنَ النِّسَاءِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَمَقْتًا وَسَاءَ سَبِيلًا ﴾ [النساء: ۲۲]. فابن الزوج مَحرَم لزوجة أبيه وإن علا، وكذلك أيضًا قال: ﴿ وَحَلَائلُ أَبنَائكُمُ الَّذِينَ مِنْ أَصْالَبِكُمْ ﴾ [النساء: ٢٣]. فأب الزوج تحرم لزوجة ابنه وإن نزل وقال تعالى: ﴿ وَربائكم الَّلاتِي فِي حُجُورِكُم مِّن نِّسَائكُمُ الَلاّتِي دَخَلْتُم بِهِنَّ فَإِن لَّمْ تَكُونُوا دَخَلْتُم بِهِنَّ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ ﴾ [النساء: ٢٣].

فزوج الأم محرم لبناتها من غيره، بشرط أن يكون قد دخل بها، أي قد جامعها. وقال الله تبارك وتعالى -: ﴿ وَأُمَّهَتُ نِسَآئكُمْ ﴾. فزوج البنت تحرم لأمهاتها وجداتها وإن علون، فهؤلاء سبع في النسب، وسبع في الرضاع، وأربع في المصاهرة، فهن ثماني عشرة امرأة. وأما ما يحل التزوج بها فإنها ليست بمحرم.