(۵۱۰۹) سوال: محارم زن چه کسانی هستند؟
جواب:
محارم زن، شوهرش و هر فردی که بر وی به صورت دائمی از طریق نسبی ویا سببی مباح باشد. این افراد محارم هستند.
اما افرادی که به صورت غیر دائمی بر وی حرام هستند، شامل محارم او نمیباشند، همانند خواهر زن، عمهاش وخاله اش، زیرا خواهرزن، عمه و خاله تا زمانی که شوهرش باشد بر وی حرام هستند، درنتیجه محرمیت غیر دائمی است، پس محرمش نمیباشد. پس با این وجود شوهر اجازه ندارد به خواهرزنش، عمه و خالهاشن نگاه کند، زیرا آنان محارمش نمیباشند.
و اما سخن ما در مورد محارم نسبی: یعنی از طریق خویشاوندی، و محارم خویشاوندی چنانچه در قرآن ذکر شده است هفت نفر هستند: الله ù می فرمایند: {حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ وَعَمَّاتُكُمْ وَخَالَاتُكُمْ وَبَنَاتُ الْأَخِ وَبَنَاتُ الْأُخْتِ}[النساء:۲۳] ترجمه: (خداوند بر شما حرام نموده است ازدواج با مادرانتان، دخترانتان، خواهرانتان، عمّههایتان، خالههایتان، برادرزادگانتان، خواهرزادگانتان،).
و سخن مان در مورد محارم سببی مباح. شامل محارم شیرخوارگی و دامادی میشود. محارم شیرخوارگی همانند محارم نسبی است، با توجه به سخن اللهù که میفرمایند: {وَأُمَّهَاتُكُمُ اللَّاتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَأَخَوَاتُكُم مِّنَ الرَّضَاعَةِ}[النساء:۲۳]ترجمه: (مادرانی که به شما شیر دادهاند، خواهران رضاعیتان،).
و سخن رسول اللهﷺ انجا که میفرمایند: «يحرم من الرَّضاعة ما يحرم من الولادة»[۱]
پس بر مرد مادر شیری، دخترشیری،خواهرشیری، عمهی شیری وخاله شیری و برادرزدهی شیری و خواهرزاده شیریاش حرام میشود، این هفت نفر همانند هفت نفری هستند که در آیه محارم به آن اشاره شده است، و با توجه به سخن رسول الله ﷺ : «يحرم من الرَّضاعة ما يحرم من الولادة»[۲] این افراد هم شامل محارم می شوند.
اما محارم از طریق دامادی چهار نفر هستند: مادر زن، دخترش، وزن پسر، و زن پدر، اما زن پدر، و زن پسر ومادر زن به مجرد اینکه عقد بسته شود، محرم میشوند، اما دختران زن محرم نمیباشند مگر زمانی که دخول صورت بگیرد، یعنی بعد از جماع و نزدیکی با مادرشان.
با توجه به چیزی که بیان شد، اگر مردی بازنی ازدواج کند، سپس قبل از اینکه با وی نزدیکی کند، او را طلاق دهد، و آن زن از فردی دیگر دختری داشته باشد، بعد از اینکه عدهی مادرش تمام شود میتواند با این دختر ازدواج کند و همچنین اگر این زن مادری داشته باشد، جایز نیست که با مادرش ازدواج کند، زیرا مادر زن، شرط محرمیتش دخول نمیباشد، بر خلاف دختر زن که دخول شرط است.
[۱] – امام بخاری آن را تخریج کرده است: کتاب نکاح، باب ما یحل من الدخول والنظر الی النساء فی الرضاع، حدیث شماره(۵۲۳۹) و امام مسلم : کتاب الرضاع، باب مایحرم من الرضاعئ ما یحرم من الولاده، حدیث شماره(۱۴۴۴).
[۲] – امام بخاری آن را تخریج کرده است: کتاب نکاح، باب ما یحل من الدخول والنظر الی النساء فی الرضاع، حدیث شماره(۵۲۳۹) و امام مسلم : کتاب الرضاع، باب مایحرم من الرضاعئ ما یحرم من الولاده، حدیث شماره(۱۴۴۴).