چهارشنبه 29 ذیحجه 1446
۴ تیر ۱۴۰۴
25 ژوئن 2025

(۵۱۰۹) محارم زن چه کسانی هستند؟

(۵۱۰۹) سوال: محارم زن چه کسانی هستند؟

جواب:

محارم زن، شوهرش و هر فردی که بر وی به صورت دائمی از طریق نسبی ویا سببی مباح باشد. این افراد محارم هستند.

اما افرادی که به صورت غیر دائمی بر وی حرام هستند، شامل محارم او نمی­باشند، همانند خواهر زن، عمه­اش وخاله اش، زیرا خواهرزن، عمه و خاله تا زمانی که شوهرش باشد بر وی حرام هستند، درنتیجه محرمیت غیر دائمی است، پس محرمش نمی­باشد. پس با این وجود شوهر اجازه ندارد به خواهرزنش، عمه و خاله­اشن نگاه کند، زیرا آنان محارمش نمی­باشند.

و اما سخن ما در مورد محارم نسبی: یعنی از طریق خویشاوندی، و محارم خویشاوندی چنانچه در قرآن ذکر شده است هفت نفر هستند: الله ù می فرمایند: {حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَاتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ وَعَمَّاتُكُمْ وَخَالَاتُكُمْ وَبَنَاتُ الْأَخِ وَبَنَاتُ الْأُخْتِ}[النساء:۲۳] ترجمه: (خداوند بر شما حرام نموده است ازدواج با مادرانتان، دخترانتان، خواهرانتان، عمّه‌هایتان، خاله‌هایتان، برادرزادگانتان، خواهرزادگانتان،).

و سخن مان در مورد محارم سببی مباح. شامل محارم شیرخوارگی و دامادی می­شود. محارم شیرخوارگی همانند محارم نسبی است، با توجه به سخن اللهù که می­فرمایند: {وَأُمَّهَاتُكُمُ اللَّاتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَأَخَوَاتُكُم مِّنَ الرَّضَاعَةِ}[النساء:۲۳]ترجمه: (مادرانی که به شما شیر داده‌اند، خواهران رضاعیتان،).

و سخن رسول اللهﷺ انجا که می­فرمایند: «يحرم من الرَّضاعة ما يحرم من الولادة»[۱]

پس بر مرد مادر شیری، دخترشیری،خواهرشیری، عمه­ی شیری وخاله شیری و برادرزده­ی شیری و خواهرزاده شیری­اش حرام می­شود، این هفت نفر همانند هفت نفری هستند که در آیه محارم به آن اشاره شده است، و با توجه به سخن رسول الله ﷺ : «يحرم من الرَّضاعة ما يحرم من الولادة»[۲] این افراد هم شامل محارم می شوند.

اما محارم از طریق دامادی چهار نفر هستند: مادر زن، دخترش، وزن پسر، و زن پدر، اما زن پدر، و زن پسر  ومادر زن به مجرد اینکه عقد بسته شود، محرم می­شوند، اما دختران زن محرم نمی­باشند مگر زمانی که دخول صورت بگیرد، یعنی بعد از جماع و نزدیکی با مادرشان.

با توجه به چیزی که بیان شد، اگر مردی بازنی ازدواج کند، سپس قبل از اینکه با وی نزدیکی کند، او را طلاق دهد، و آن زن از فردی دیگر دختری داشته باشد، بعد از اینکه عده­ی مادرش تمام شود می­تواند با این دختر ازدواج کند و همچنین اگر این زن مادری داشته باشد، جایز نیست که با مادرش ازدواج کند، زیرا مادر زن، شرط محرمیتش دخول نمی­باشد، بر خلاف دختر زن که دخول شرط است.


[۱] – امام بخاری آن را تخریج کرده است: کتاب نکاح، باب ما یحل من الدخول والنظر الی النساء فی الرضاع، حدیث شماره(۵۲۳۹) و امام مسلم : کتاب الرضاع، باب مایحرم من الرضاعئ ما یحرم من الولاده، حدیث شماره(۱۴۴۴).

[۲] – امام بخاری آن را تخریج کرده است: کتاب نکاح، باب ما یحل من الدخول والنظر الی النساء فی الرضاع، حدیث شماره(۵۲۳۹) و امام مسلم : کتاب الرضاع، باب مایحرم من الرضاعئ ما یحرم من الولاده، حدیث شماره(۱۴۴۴).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: من محارم المرأة؟

فأجاب رحمه الله تعالى: المحارم للمرأة هو زوجها، وكل رجل تحرم عليه على التأبيد بنَسَب أو سبب مباح هؤلاء هم المحارم.

فأما من تُحرَّم عليه تحريما غير مؤبد فليس بمحرم لها؛ مثل أخت الزوجة، وعمتها وخالتها، فإن أخت الزوجة وعمتها وخالتها يحرمن على الرجل ما دامت الزوجة في عصمته، فالتحريم غير مؤبد، فلا يكن محارم له، وعلى هذا فلا يجوز للإنسان أن ينظر إلى أخت زوجته، ولا إلى عمة زوجته، ولا إلى خالة زوجته؛ لأنهنَّ من غير المحارم.

وقولنا: بنسب. أي بقرابة، والمحرمات بالقرابة سبع مذكورات في قوله تعالى: ﴿ حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهَتُكُمْ وَبَنَاتُكُمْ وَأَخَوَاتُكُمْ وَعَمَتُكُمْ وَخَالَاتُكُمْ وَبَنَاتُ الْأَخِ وَبَنَاتُ الْأُخْتِ ﴾ [النساء: ٢٣].

وقولنا: أو سبب مباح يدخل فيه المحرمات بالرضاعة، والمحرمات بالمصاهرة. فالمحرمات بالرضاعة كالمحرمات بالنسب سواء بسواء؛ لقوله تعالى: ﴿ وَأُمَّهَتُكُمُ اللاّتِي أَرْضَعْنَكُمْ وَأَخَوَاتُكُم مِّنَ الرَّضَاعَةِ [النساء: ۲۳]. وقول النبي صلى الله عليه وسلم: «يَحْرُمُ مِنَ الرَّضَاعَةِ مَا يَحْرُمُ مِنَ الْوِلَادَةِ».

فيحرم على الرجل أمه من الرضاع وابنته من الرضاع، وأخته من الرضاع، وعمته من الرضاع وخالته من الرضاع، وبنت أخيه من الرضاع، وبنت أخته من الرضاع من سبع، كما يحرم عليه بالنسب سبع؛ لقوله عليه الصلاة والسلام: «يحرم من الرضاع ما يحرم من الولادة». وأما المحرمات بالمصاهرة فإنهنّ أربع أم الزوجة، وبنتها، وزوجة الابن، وزوجة الأب. فأما زوجة الأب وزوجة الابن وأم الزوجة فيكنَّ محارم بمجرد العقد، وأما بنات الزوجة فلا يكن محارم إلا بعد الدخول بالزوجة، أي بعد وطئها.

وبناء على ذلك فلو أن رجلا تزوج امرأة، ثم طلقها قبل أن يجامعها، وكان لها بنت من غيره فله أن يتزوج هذه البنت بعد أن تنتهي عدة أمها التي طلقها، ولو كان لهذه الزوجة أم لم يحل له أن يتزوج أمها، بل هي من محارمه؛ لأن أم الزوجة لا يشترط لكونها مُحرَّمة أن يدخل بالزوجة، بخلاف بنت الزوجة.

مطالب مرتبط:

(۵۱۱۸) آیا مادر بزرگ زنم می تواند صورتش را جلوی من نمایان کند؟

له، مادر بزرگ زن همانند مادر زن است به همین دلیل شایسته است که قاعده­ی مفیدی را بدانید، و آن اینکه زمانی که فرد با یک زنی ازدواج می کند و با او نزدیکی می کند پس همانا مادران زنش و مادر بزرگ هایش محارم او به شمار می آیند...

ادامه مطلب …

(۵۱۲۸) حکم نمایان کردن صورت برای زن جلوی شوهر مادربزرگش و یا پدرش

اشکالی ندارد اینکه زن صورتش را جلوی شوهر مادربزرگش نمایان کند، چرا که وقتی فرد با زنی ازدواج می کند، با فرزندانش و دخترانش محرم می شود ...

ادامه مطلب …

(۵۱۲۵) حکم ازدواج بین خواهر و برادر ناتنی از یک پدر

جایز است که با این دختر ازدواج کند، زیرا میان او و این دختر هیچ محرمیتی وجود ندارد، همانا دختر دوم ربیبه­ی پدرش است..

ادامه مطلب …

(۵۱۴۶) حکم شست‌وشوی پدر شوهر ناتوان توسط همسر فرزندش

اگر او نیاز دارد که شما او را شستشو دهید پس این کار ضروری است و با توجه به این ضرورت اشکالی ندارد به عورتش نگاه کنید و اگر نیازی وجود ندارد پس اجازه ندارید عورتش را ببینید زیرا او از محارم است....

ادامه مطلب …

(۵۱۵۱) آیا زن می تواند با پدربزرگ شوهرش دست بدهد؟

بله زن می تواند با پدربزرگ شوهرش دست بدهد فرقی نمی کند از طرف مادرش یا پدرش باشد زیرا با او محرم است....

ادامه مطلب …

(۵۱۱۴) حکم شرعی نمایان کردن چهره عروس‌ها در برابر ناپدری همسرشان

جایز نیست  که زنان فرزندانت صورتشان را در مقابل شوهر مادرشان نمایان کنند، زیرا این فرد پدرشان نمی­باشد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه