(۵۰۱۹) سوال: ما این را میدانیم که فرمانبرداری از شوهر برهرزنی واجب است، با توجه به پیروی کردن از رسول اللهù : « أَيُّما امرأةٍ ماتت و زوجُها عنها راضٍ دَخَلَتِ الجنةَ»[۱]. ترجمه: « هر زنی از دنیا برود و شوهرش از او راضی باشد، وارد بهشت میشود».
آیا این قاعده بر شوهری که نماز هایش را به موقع میخواند و بر شوهری که در نماز خواندنش کوتاهی میکند، مثلا یک وعده میخواند و چند وعده نمیخواند، تطبیق داده میشود؟
جواب:
شکی در آن نیست، شوهری که حقوق الله را اجرا میکند، حق بیشتری دارد به نسبت شوهری که در این زمینه متساهل است، و همسرش باید همانگونه که شوهرش با وی تعامل دارد، خودش نیز تعامل داشته باشد، به این معنا که اگر با وی بد رفتاری کرد خودش به همان اندازه با او بد رفتاری کند، الله ù میفرمایند: {وَجَزَاءُ سَيِّئَةٍ سَيِّئَةٌ مِّثْلُهَا}[الشورى:۴۰] ترجمه: ((ولی از آنجا که یاری کردن نباید از مسیر مساوات و عدالت خارج شود و به انتقامجوئی و کینهتوزی و تجاوز از حدّ منتهی گردد، باید توجّه داشته باشند که) کیفر هر بدی، کیفری همسان آن است).
و اللهù میفرمایند:{ فَمَنِ اعْتَدَىٰ عَلَيْكُمْ فَاعْتَدُوا عَلَيْهِ بِمِثْلِ مَا اعْتَدَىٰ عَلَيْكُمْ}[ البقرة۱۹۴] ترجمه: (و تجاوزکاریهای نادرست، پاداش به مثل دارد. به طور کلّی) هر که راه تعدّی و تجاوز بر شما را در پیش گرفت، بر او همانند آن، تعدّی و تجاوز کنید).
اما بدون شک بهتر و مصلحت صبر کردن است، که اجر وثواب آن نزد الله است، ورها کردن خشم گین شدن ، چرا اینگونه وضعیت بهتر میشود، الله ù می فرمایند: {وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ۚ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ * وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ}[فصلت:۳۴-۳۵] ترجمه: (نیکی و بدی یکسان نیست. (هرگز بدی را با بدی، و زشتی را با زشتی پاسخ مگوی. بلکه بدی و زشتی دیگران را) با زیباترین طریقه و بهترین شیوه پاسخ بده. نتیجهی این کار، آن خواهد شد که کسی که میان تو و میان او دشمنانگی بوده است، به ناگاه همچون دوست صمیمی گردد. (۳۴) به این خوی (و خلق عظیم) نمیرسند مگر کسانی که دارای صبر و استقامت باشند، و بدان نمیرسند مگر کسانی که بهرهی بزرگی (از ایمان و تقوا و اخلاق ستوده) داشته باشند.
اما در رابطه با سهل انگاری این فرد در حق الله ù این قضیه فرق میکند، و بر زن واجب است که شوهرش را نصیحت کند، و به گونه ای با وی صحبت کند که نتیجه بگیرد بدون اینکه توهین و بی ادبی در بر داشته باشد، زیرا شوهر این گونه تصور می کند که از زنش درجه ای بالاتر است، به همین خاطر اگر به گونه ای بد و توهین آمیز او را نصیحت کردی، غرورش شکسته می شود و هیچ گانه حق را قبول نمیکند.
پس بر زن واجب است که با اسلوب نیک با شوهرش رفتار کند، که نتیجه بگیرد نه اینکه سبب بوجود آمدن مشکلات دیگر شود، اما اگر نماز نمیخواند و او را نصیحت کردی وقبول نمیکند، در این حالت بر او واجب است که او را رها کند، زیرا شوهرش کافر شده است، و بر هیچ زن مسلمانی جایز نیست که با فردی که کافر است زندگی کند.
[۱] – امام ترمذی آن را تخریج کرده است: ابواب الرضاع، باب آنچه درمورد حق شوهر بر زن وارد شده است، شماره حدیث(۱۱۶۱) وابن ماجه : کتاب نکاح، باب حق شوهر بر زن ، شماره (۱۸۵۴).