(۵۰۰۵) سوال: آیا زن اجازه دارد از شوهرش تقاضای طلاق کند، مادامی­که شوهر نماز خواندن را ترک کند، یا اینکه به مدت طولانی به نصیحت کردنش ادامه دهد؟

جواب:

اگر شوهر بعد از عقد ازدواج نماز خواندن را رها کند، پس همسرش او را نصیحت می­کند، اگر در حداکثر زمان، همانند زمان عده توبه کرد، اشکالی ندارد به زندگی خودش ادامه دهد، و اگر چنانچه به مدت سه مرتبه عادت ماهیانه، نماز خواندنش را رها کرد، ازدواجشان فسخ می­شود، و بر زن واجب است که از این فرد جدا شود، زیرا قول صحیح اهل علم این است که فردی که نماز خواندن را رها می­کند، کافر و از دایره­ی اسلام خارج می­شود، واگر چنین فردی با این وضعیتش ازدواج کند، ازدواجش صحیح نیست، و وجب است که دوباره عقد ازدواج را انجام دهد، اگر توبه کرد و به اسلام بازگشت.

و چنانچه بعد از عقد نکاح نماز را ترک کند، پس اگر هنوز با همسرش نزدیکی نکرده، بلافاصله ازدواج را فسخ می­کند، و اگر با همسرش نزدیکی کرده، به مدت سه بار عادت ماهیانه صبر می­کند، سپس ازدواجشان فسخ می­شود، و جدا شدنشان با رها کردن نماز شکار می­شود، زیرا دلایل شرعی دلالت بر کافر بودن فردی که نماز را ترک می­کند، می­دهد، از جمله دلایل سخن اللهù در مورد مشرکین آنجا که می­فرماید: {فَإِن تَابُوا وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ}]التوبه:۱۱[ ترجمه: (اگر آنان (از کفر) توبه کردند و (احکام اسلام را مراعات داشتند، و از جمله) نماز را خواندند و زکات دادند (دست از آنان بدارید، چرا که) در این صورت برادران دینی شما هستند (و سزاوار همان چیزهائی بوده که شما سزاوارید، و همان چیزهائی که بر شما واجب است، بر آنان هم واجب است).

و مفهوم این آیه این است که: اگر نماز را برپا نکردند، پس آنان در دین اسلام برادرمانمان نیستند. وبرادری در اسلام جز با انجام فعل کفر ازبین نمی­رود.

و همچنین از دلایل کافر بودن فردی که نماز خواندن را رها می­کند سخن رسول اللهﷺ است آنجا که می­فرماید: «إنَّ بيْنَ الرَّجُلِ وبيْنَ الشِّرْكِ والْكُفْرِ تَرْكَ الصَّلاةِ»[۱]. ترجمه: «همانا فاصله میان فرد و شرک کافر شدنش، رها کردن نماز می­باشد». و می فرمایند: « العهدُ الذي بينَنا وبينَهم الصلاةُ، فمَن تركَها فقد كفرَ»[۲] ترجمه: «پیمان میان ما و مشرکین  نماز است، هر فردی که آن را رها کند، براستی کافر شده است».

و از دلایل کافربودن فردی که نماز خواند را رها می­کند، سخن امیر مومنان عمر بن خطاب J است: هیچ سهمی از اسلام ندارد، فردی که نماز خواندن را رها می­کند. بلکه همانا عبدالله بن شقیق تابعی مشهورO می­گوید: یاران رسول اللهﷺ چیزی غیر از رها کردن نماز را از اسباب کافر شدن نمی دانستند.

این نقل اجماع صحابه به شمار می آید، و آن اینکه هیچ چیزی به اندازه رها کردن نماز را کفر نمیدانستند، و چون رها کردن نماز این معنا را می­دهد، پس فردی که نماز خواندن را رها کرده با این وجود که به اهمیت آن و آیات و احادیثی که در ترغیب و ترهیب آن وارد شده را می­داند، این را می رساند که در قلبش ذره ای از ایمان باقی نمانده، حتی اگر ذره ای ایمان وجود داشت، آن را از اینکه کاملا نماز را رها کند، بازمی­داشت.

[۱] – امام مسلم آن را تخریج کرده است. کتاب ایمان، باب وارد کردن کلمه کفر بر فردی که نماز خواندن را رها کرده است، حدیث شماره (۸۲).

[۲] – امام احمد آن را تخریج کرده است (۳۸/۲۰،شماره ۲۲۹۳۷)، و ترمذی، ابواب ایمان، باب آنچه در مورد رها کردن نماز وارد شده است. شماره(۲۶۲۱)، و نسائی: کتاب نماز، باب حکم  فردی که نماز را رها می کند، شماره(۴۶۳)، و ابن ماجه: کتاب اقامه  الصلاة فيها, باب ماجاء فيمن ترك الصلاة, شماره (۱۰۷۹)ز