(۴۹۸۷) حکم ازدواج با پسرعمو علیرغم مخالفت شدید پدر او

(۴۹۸۷) سوال: من دخترى هستم كه با پسر عمويم نامزد كردهام، ولى عمويم با اين ازدواج موافقت نمى‌كند، اما پسرش اصرار مى ورزد، آيا جايز است كه از پدرش نافرماني كند، هر چند پدرش سوگند ياد کرده و میگوید: این دختر بر شما حرام است. آیا میتوانم با این پسر ازدواج کنم؟

جواب:

نصیحتم ‌اول به عموی ‌دختر که سعی در جلوگیری از این ازدواج‌ دارد، این اجازه را ندارد که با پسرش از ازدواج با زنی که می خواهد مخالفت کند، مگر اینکه مانع شرعی وجود داشته باشد که ایجاب کند، مخالفت ورزد و این قضیه‌ی دیگری است. و همچنین برخی از انسان ها هستند که فرزندانشان را مجبور می کنند که با دختر برادرشان و یا دخترانی ‌از قبیله‌ی آنان ازدواج کنند و با این کارشان پرده ای میان پسرانشان و سایر زنانی که می خواهند قرار می دهند، که اشتباه است، همانطور که او حق ندارد او را به خوردن غذای خاصی که تمایلی به آن ندارد مجبور کند، حق ندارد او را مجبور به ازدواج با زنی کند که نمی خواهد ازدواج کند و عموی دختر تصور کند آیا راضی میشد پدرش با وی چنین رفتاری ‌کند و او را از ازدواج با فردی که دوست دارد باز دارد؟ وضعیتش چکونه خواهد بود؟

همان گونه که برخی از پدران یا مادران سعی می کنند پسر خود را به طلاق دادن همسرش مجبور کنند، درحالیکه پسرش همسرش را دوست دارد، این کار بر آنها حرام است، و این کارشان شباهت به کسانی دارد که الله در موردشان می‌گوید:{فَيَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِ بَيْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ}]البقره: ۱۰۲[ ترجمه: (از ایشان چیزهائی آموختند (و در راهی از آن استفاده کردند) که با آن میان مرد و همسرش جدائی می‌افکندند).

و واجب نیست بر فرزند که بخاطر دستور پدر و مادرش همسرش را طلاق دهد، مگر اینکه دلیل موجهی وجود داشته باشد که در این صورت قضیه متفاوت است.

فردی در این زمینه از امام احمد بن حنبل سوال کرد که پدرش به او گفته: همسرت را طلاق بده. امام احمد رحمه الله در پاسخش گفت: او را طلاق مده. آن فرد گفت: آیا حدیث عمر را نشنیده ای که به پسرش دستور داد زنش را طلاق دهد و رسول الله ﷺ به او دستور داد زنش را طلاق دهد؟ امام احمد به او فرمود: آیا پدرت عمر است؟ اشاره به اینکه بین قضیهی امیر مومنان عمر بن خطاب و این فرد تفاوتی وجود دارد. زیرا عمر نمی تواند پسرش را به طلاق دادن همسرش جز با دلیل شرعی امر کند، اما درغیر اینصورت نمی تواند، زیرا نیز ممکن است چنین باشد و بین او و زن پسرش چیزی باشد و اگر ببیند پسرش محبت می کند ممکن است حسادت باشد.

مهم این است که فرد مجبور نیست که بخاطر اطاعت از دستور پدر و مادرش، همسرش را طلاق دهد، مگر اینکه دلیل شرعی وجود داشته باشد که مورد بررسی قرار خواهد گرفت، همانگونه که واجب نیست از دستور پدر ومادرش در ازدواج با فردی که دوستش ندارد ازدواج کند همچنین حق آن را ندارند مانع ازدواج با فردی شوند که او را دوست دارند، مگر اینکه دلیل شرعی وجود داشته باشد و آن را مورد بررسی قرار دهند، براین اساس در پاسخ به سوال کننده میگویم: با این زنی که دوست داری ازدواج کن حتی اگر پدرت با شما مخالفت کند، زیرا او حق مخالفت ندارد.

تعداد بازدید: 4

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: أنا فتاة مخطوبة لابن عمي، ولكن عمي غير موافق على هذا الزواج، ولكن ابنه مُصِرٌّ على ذلك، فهل يجوز له أن يَعْصِيَ والده، رغم أن والده يحلف ويقول: إنها تحرم عليك. فهل يجوز لي أن أوافق على الزواج من هذا الولد؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: أولا أُوجه نصيحة لهذا العم الذي يحاول مَنْعَ ابنه من أن يتزوج بامرأة يرغبها، فليس له الحق في أن يمنع ابنه يما يريد، إلَّا أن يرى مانعا شرعيّاً يقتضي أن يمنعه، فهذا فيه نَظَر آخر، وقد يتسلط بعض الناس على أبنائه، فيُلْزِمهم أن يتزوجوا من بنات أخيه، أو من بنات قبيلته، ويحول بينه وبين مَن يرغب من النساء الأخريات، وهذا خطأ وغَلَط.

فكما أنه ليس من حَقِّه أن يُجبره على أكل طعام معين لا يشتهيه، فليس من حقه أن يضطره إلى أن يتزوج من امرأة لا يريد الزواج منها، وليتصور هذا العم أنه هو الذي يريد أن يتزوّج، وأبوه يمنعه من أن يتزوج من يريدها، كيف تكون حاله؟ وكيف تكون نفسه؟

كما أن بعض الآباء أو الأمهات يحاول إجبار ابنه أن يُطلق امرأته، وهو يريدها، فإنَّ هذا حرام عليهم، وهم في ذلك متشبهون بمن قال الله عنهم:﴿ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنْهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِ بَيْنَ الْمَرْءِ وَزَوْجِهِ ﴾ [البقرة: ١٠٢]. ولا يَلْزَم الابن طاعة أبيه أو أمه إذا أمره أن يُطلق امرأته، إلا أن يكون هناك سبب شرعي، فهذا يُنظر فيه.

وقد سأل رجل الإمام أحمد بن حنبل رحمه الله عن هذه المسألة، فأبوه يقول له: طلق امرأتك. فقال أحمد: لا تُطلقها. قال: أرأيت حديث عمر أنه أمر ابنه أن يُطلق امرأته فأمره النبي صلى الله عليه وسلم أن يُطلقها؟ فقال له الإمام أحمد: هل أبوك عُمر؟ مشيرًا رحمه الله إلى الفرق بين أَمْرِ أمير المؤمنين عمر بن الخطاب رضي الله عنه وأَمْرِ غيره؛ لأن عمر لا يمكن أن يأمر ابنه أن يُطلق امرأته إِلَّا لسبب شرعي، أما غيره فقد يكون كذلك، وقد يكون بينه وبين امرأة ابنه شيء في النفوس، وقد يكون ذلك غَيْرة إذا رأى ابنه يُحِبُّها.

المهم أنه لا يَلْزَمُ الإنسان أن يُطلق امرأته إذا أمره أبوه أو أمه بطلاقها، إلَّا أن يكون هناك سبب شرعي، فيُنظر فيه، كما أنه لا يلزمه أن يُطيع والده أو أمه في أن يتزوج امرأة، وهو لا يريد الزواج منها، وكذلك أيضًا ليس له الحق أن يمنعه من أن يتزوج امرأة يريدها، إلا أن يكون هناك سبب شرعي، فينظر فيه، وبناءً على هذا فإني أقول للسائل: تَزَوَّجُ هذه المرأة التي تريدها، وإن مَنَعَكَ أبوك منها؛ لأنه لا حَقَّ له في ذلك.