(۴۹۶۰) سوال: حکم خیات در امانت در قول یا غیر آن چیست؟ کفاره آن به چه صورت است؟
جواب:
خیانت در امانت یکی از نشانه‌های نفاق است. پیامبر ﷺ می‌فرمایند: « آيَةُ المُنافِقِ ثَلاثٌ : إذا حَدَّثَ كَذَبَ، و إذا وَعَدَ أخلَفَ، و إذا ائتُمِنَ خانَ»«نشانه منافق سه چيز است، هر گاه سخن گويد دروغ گويد، هرگاه وعده دهد وفا نكند و هرگاه به او اعتماد شود خيانت كند.»
بر هیچکس حلال نیست که در امانت خیانت کند، حال چه خیانت در قول باشد و چه خیانت در فعل. زیرا اگر چنین کند یکی از علامات نفاق را در خود نشان داده است و حتی ممکن است این امر تبدیل به نفاقی به مراتب بزرگتر گردد، العیاذ بالله!
پس اگر شخصی سنی به تو گفت و قید کرد که این یک راز است و به امانت نزد تو بماند، یعنی افشای آن نزد دیگران را بر تو حرام کرده است و اگر با تو معامله‌ای کرد و به تو گفت: این امانت است، اگر آن را افشا کنی مرتکب خیانت در امانت شده‌ای.
اما اگر فرض کنیم که تو به صورت غیر عمدی مرتکب خیانت در امانت شدی، باید از کسی که به امانت او خیانت کرده‌ای حلالیت بطلبی باشد که خداوند قلب او را هدایت کرده و تو را حلال نماید که هر کس برادرش نزد او آمد و از او طلب بخشش کرد، باید او را ببخشد و حلال کند تا الله متعال به او اجر عنایت فرماید چنان که می‌فرماید:{ فَمَنْ عَفَا وَأَصْلَحَ فَأَجْرُهُۥ عَلَى ٱللَّهِ ۚ}{ پس هر کس که در گذرد، و اصلاح (و آشتی) کند، پاداشش بر الله است}(شوری: ٤٠)
و شکی در این نیست که خیانت در امانت بسته به نوع آن و اهمیت رازی که افشا می‌شود ممکن است عواقب بسیار شدید، متوسط یا خفیفی داشته باشد.
