چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۸۱۹) حکم بخشش ناعادلانه اموال توسط پدر پیش از وفات

(۴۸۱۹) سوال: ما چند برادر هستیم و دو خواهر داریم. پدر خدابیامرزمان قبل از وفاتش پنج هکتار به نام سه نفر از برادرانم زد و ازحکم شرعی موجود در این باره غافل بود. حال با علم به اینکه این کار با رضایت  ما انجام شده است، آیا گناهی برای پدرم در این قضیه منظور میگردد؟ اگر جواب آری است چگونه او را از این دین رها کنیم؟ اگر یکی از ما قبول نکرد چه؟ لطفا  ما را راهنمایی بفرمایید الله به شما اجر عنایت بفرماید.

جواب:

در مورد پدر چون از روی غفلت و تجاهل این کار را کرده است، هیچ گناهی متوجه او نیست. اگر بقیه برادران با چیزی که پدر به برادران دیگرشان بخشیده مشکلی ندارند، نزد الله عزوجل برای آنها ثواب نیز منظور میگردد زیرا با خواست پدر خود موافقت کرده‌اند و از سوی دیگر با گذشتی که انجام داده‌اند از ایجاد نزاع واختلاف و درگیری در میان برادران جلوگیری کردهاند. اما اگر پدر می‌دانسته که این کار حرام است که انشاء الله گمان نمی‌کنم چنین بوده باشد، در این صورت این کار وی حرام بوده است. اما باز با فرض حرام بودن کار پدر نیز اگر برادران دیگر به این تقسیم رضایت دهند این حرام تبدیل به حلال میگردد، اما اگر رضایت ندهند بر هیچ برادری حلال نیست که فارغ از برادر دیگرش چیزی از ملک پدر را به خود اختصاص دهد و باید آن را به ماترک بازگرداند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: نحن عدد من الإخوة، ولنا أختان، ووالدنا رحم الله قبل وفاته خصص ثلاثة من إخوتنا، وكتب لهم خمسة أفدنة باسمه، وهو يجهل الحكم الشرعي في ذلك، فإذا ارتضينا نحن ذلك، فهل على والدنا إثم، وإذا كان كذلك، فكيف نبرئ ذمة والدنا، وإذا لم يقبل شخص منا، فما العمل مأجورين؟

فأجاب رحمه الله تعالى : أما الوالد حيث كتب لهم ما كتب من الأفدنة وهو جاهل بذلك، فلا شيء عليه، وبناء على هذا، فإذا أجاز بقية الإخوة ما كتب والدهم لإخوتهم، فلا حرج، وهم بذلك مأجورون مثابون عند الله -عز وجل – لما في ذلك من موافقة أبيهم فيما يهوى ويريد، ولما في ذلك من سد باب النزاع والعداوة والبغضاء بينهم وبين إخوتهم ، وأما إذا كان الوالد يعلم أن ذلك حرام – ولا أظنه إن شاء الله يعلم أن ذلك حرام، ويتجاسر عليه، لكن إن فرضنا ذلك فإنه لا يطيب للإخوة الذين تبرع لهم والدهم أن يختصوا به دون إخوتهم إلا برضى الإخوة، فإذا رضي الإخوة صار هذا حلالا للذين تبرع لهم، والدهم بذلك، وإن لم يرضوا، وجب رده في التركة.

مطالب مرتبط:

(۴۸۲۴) آیا سرپرست خانواده می‌تواند در بین وراث خود تبعیض قایل شود؟

انسان میتواند اگر در صحت و سلامت کامل به سر می‌برد، برخی از وراثش را به برخی دیگر برتری دهد. اما در مورد فرزندان خود حق چنین کاری را ندارد و تبعیض بین فرزندان جز بین دختران و پسران جایز نیست و باید سهم هر پسر دو برابر هر دختر باشد...

ادامه مطلب …

(۴۸۳۴) آیا ثبت خانه به نام ما به‌ جای برادر محروم از ارث، دِینی بر گردن پدر باقی می‌گذارد؟

مساوات در تقسیم اموال بین فرزندان باید به گونه‌ای که الله متعال فرموده انجام گیرد و به هر پسر سهمی دو برابر هر دختر داده شود....

ادامه مطلب …

(۴۸۱۴) حکم شرعی تبعیض میان فرزندان در بخشش مال

این امر حرام است و پیامبرﷺ از این کار نهی فرموده‌اند...

ادامه مطلب …

(۴۸۰۳) حکم هدایایی که صبح روز عروسی به عروس داده میشود چیست؟

شکی نیست که هدایا جزو امور مستحب هستند زیرا باعث ایجاد محبت و الفت می­شوند...

ادامه مطلب …

(۴۸۲۵) حکم شرع درباره عدم انصاف والدین در قبال فرزندانشان

عدل بین اولاد و فرزندان واجب است....

ادامه مطلب …

(۴۸۳۳) حکم تقسیم ارث در زمان حیات پدر بدون در نظر گرفتن همه فرزندان

تقسیم اموال بین فرزندان اگر بر پایه عدل صورت بگیرد سهم هر پسر دو برابر هر دختر باشد هیچ اشکالی ندارد. اما با وجود این انجام دادن این کار به صلاح نیست، زیرا اگر کسی اموالش را بین فرزندانش تقسیم کند این اموال از تملک او خارج می‌گردند و ممکن است بعدها به آنها نیاز پیدا کند و یا اینکه همانطور که در این سوال آمده است فرزندان جدیدی به دنیا بیایند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه