(۴۷۵۳) حکم شرعی اموال پیدا شده پس از گذشت یک سال

(۴۷۵۳) سوال: اگر انسان چیزی بیابد و پس از جستجوی فراوان، اثری از صاحب آن یافت نشود، آیا این شی بر او حرام است یا خیر؟ لطفا راه حلی به ما ارایه دهید خداوند به شما اجر عنایت بفرماید.

جواب:

اگر شخصی چیزی بیابد و به نیت یافتن صاحبش آن را بردارد، اما پس از یک سال صاحب آن پیدا نشود، آن شی بر او حلال خواهد بود و جزو املاک او حساب خواهد شد و میتواند هر طور که خواست با آن رفتار کند. اما اگر پس از یک سال یا قبل از اتمام این یک سال صاحب آن پیدا شده و با دادن نشانی درست، آن را طلب نمود، واجب است که آن شی پیدا شده را به او پس دهد.

جناب شیخ اگر آن شی را مصرف کرد و سپس صاحب آن نزد وی آمده، با دادن نشانی آن را طلب نمود چه؟

اولا تا قبل از اتمام یک سال حق استفاده از آن شی را ندارد، مگر اینکه آن شی به گونهای باشد که نتوان از آن به مدت یک سال تمام نگه داری کرد. برای مثال خوردنی باشد و فاسد گردد یا اینکه کالایی باشد که نگهداری از آن هزینهبردار باشد و برای رهایی از این هزینهها ناچار باشیم آن را بفروشیم. در این موارد تصرف در آن شی قبل از اتمام موعد یک ساله بلااشکال خواهد بود و باید طبق ویژگیهای آن شی با آن رفتار کرد. اما اگر صاحب آن آمد به او بگوید که به فلان دلیل آن را فروختم یا فلان کار را با آن کردم تا از مخارج آن رهایی یابم یا از فاسد شدن آن جلوگیری کنم. اگر یک سال آن سپری شد میتواند هر طور که خواست با آن شی پیدا شده، رفتار کند. اگر پس از آن صاحبش پیدا شد، باید عین آن شی را به او برگرداند یا به نحوی دیگر با وی توافق کرده و او را راضی نماید.

تعداد بازدید: 8

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حُكم اللَّقَطَة إذا التقطها إنسان، وبعد البحث عن أهلها لم يظهر لها أحد، هل هي حرام أم لا، أفيدونا بالحلّ، أو عدمه، وفقكم الله؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: إذا كان الملتقط قد التقط هذه اللقطة -و هي المال الضائع- التقطها بنيَّة أنه سيعرفها، ويتطلب وصولها إلى صاحبها، وعرفها سنة، ولم يأت صاحبها، فإنها تكون حلالا له، داخلة في ملكه، يتصرف فيها كما يشاء، وأما إذا جاء صاحبها في أثناء الحول، أو بعده ووَصَفَها وصفا منطبقا عليها، فإنه يجب أن يدفعها إليه.

فضيلة الشيخ، وإذا أكلها، أو أنفقها، ثم جاء صاحبها إليه، ووصفها بما يوضحها؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أولا لا يجوز أن يتصرف فيها قبل تمام الحول، بل يجب عليه حفظها، إلا إذا كانت مما لا يبقي إلى تمام الحول، كبعض المأكولات مثلا التي تفسد ببقائها، أو كان بقاؤها يتطلب نفقات كبيرة، فيبيعها الإنسان ليسلم من النفقات عليها، فهذا لا بأس، بل يجب عليه حينئذ أن يتصرف هذا التصرف، ولكن لا يتصرف حتى يعرف أوصافها، فإذا جاء صاحبها قال له: إن هذه اللقطة التي وجدتها تصرفت فيها بكذا وكذا لحفظها، أو للوقاية من النفقات الكثيرة التي يتطلبها بقاؤها. أما إذا تم الحول فهي ملكه يتصرف فيها بما يشاء، ثم إذا جاء صاحبها، وجب عليه أن يرُدَّ عليه مثلها، أو يتفق معه على ما يتفقان عليه.