(۴۶۸۵) سوال: مردی چند زمین کشاورزی دارد و با مرد دیگری توافق کرده که در این زمین ها کشاورزی کند ( تمام کارهای کشاورزی بر عهده او باشد) و بیست و پنج درصد محصول را به او بدهد، آیا این نسبت صحیح است؟
جواب:
بله این نسبت صحیح است. یعنی کسی که زمین کشاورزی دارد
میتواند آن را به کشاورزی بدهد و بر دریافت نسبت معینی از محصول به جای اجاره (مانند ربع یا نصف یا هفتاد درصد یا… ) با او توافق کند. اما اگر بگوید مثلا: این زمین را بگیر و در آن کشاورزی کن، قسمت شرقی آن از آن تو و غربی آن از آن من، یا محصول جوی آن از آن تو و محصول گندم آن از آن من یا برداشت امسال آن از آن من و برداشت سال بعد آن از آن تو، در این حالات سه گانه ابدا مزارعه جایز نیست و مزارعه تنها در نسبتی مشاع و معلوم جایز و بلااشکال است و پیامبر صلی الله علیه وسلم نیز در زمان خود با اهل خیبر بر نصف هر آنچه از زراعت و ثمره به دست میآید معامله کرد.