چهارشنبه 16 ربیع‌الثانی 1447
۱۶ مهر ۱۴۰۴
8 اکتبر 2025

(۴۶۵۵) حکم حواله چک به خارج از کشور و نقد شدن آن قبل از رسیدن مسافر

(۴۶۵۵) سوال: مساله­ای هست که اخیرا بسیار بین مردم متداول شده است: تصور کنید که فردی می­خواهد به خارج از عربستان مثلا لندن یا امریکا یا هر جای دیگر مسافرت می­کند. این شخص به بانک می­رود و در آنجا به بانک پول داده و در ازای آن چکی دریافت می­کند، سپس بانک این چک را به بانکی در کشور خارجی حواله می­کند و ممکن است آن بانک قبل از رسیدن مسافر، چک را نقد کند که این شرط فقهی قبض (نبود نسیه) را جاری نمی­کند. آیا این عمل جایز است یا خیر؟

جواب:

اگر این مساله صرافی و تبدیل ارز باشد، بدین معنی که ارز کشوری که بانک در آن است را تحویل بانک دهد و بانک آن را به ارز کشوری که به آن سفر خواهد کرد حواله کند، این عمل صرافی است و جایز نیست، زیرا شرط قبض در آن جاری نشده و پرداخت فوری انجام نگرفته است. اما اگر این مرد ارز کشور مقصد را به او بدهد و به او بگوید: این (مثلا) صد دلار را بگیر و به فلان بانک امریکایی در آنجا برایم حواله کن، در این صورت اشکالی ندارد، زیرا در این حالت فروش صورت نگرفته است و دلار امریکایی را با درهم عربستانی معامله نکرده­ای و تنها ارز امریکایی به او داده­ای تا به برای تو به امریکا حواله کند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هناك مسألة كثر تداولها الآن بين الناس: يأتي شخص ليسافر خارج المملكة، فيسافر مثلا إلى لندن، أو إلى أمريكا، أو أي جهة أخرى، فيذهب إلى البنك مثلا، فيأخذ منه شيئًا مقابل نقود يدفعها للبنك، ويحول البنك هذا الشيك إلى أي بنك في الدولة الخارجية، وربما يصرف البنك النقود قبل أن يصل المسافر ، وهذا لا يُعَدَّ ،قبضا، فهل هذا جائز، أو غير جائز؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نرى أن مثل هذه الحالة إذا كان صرفا، بمعنى أنه سيُسلمه عُملة حسب عُملة البلد التي فيها البنك، ثم البنك سوف يحوّلها إلى عُملة البلد الذي سوف يسافر إليه، فهذا في الحقيقة صرف، ولا يجوز هذا العمل ، لأنه سيتأخَّر القبضُ ، أما إذا أعطاه هذا الرجل من عملة البلد الذي سيسافر إليه، وقال: خذ هذه مثلا مئة دولار، وهو يريد أن يسافر إلى أمريكا حولها لي إلى مئة دولار بالبنك الأمريكي مثلا هناك، فهذا لا بأس به، لأن هذا ليس ببيع ، أنا ما بعت مثلا نقدًا سعوديًا بنقد أمريكي، إنما أعطيته نقدا أمريكيا، ليحوله إلى نقد أمريكي نفسه.

مطالب مرتبط:

(۴۶۵۳) حکم حواله درهم از طریق بانک به صورت بین‌المللی

طریق صحیح برای انجام این معامله این است که از اینجا درهم مراکشی بخری و به بانک بدهی تا آنها را به مراکش حواله کند. یا مثلا از اینجا دلار امریکایی بخری و به بانک بدهی تا آن را برای تو به امریکا حواله کند و ... اما اگر ارز سعودی به آنها داده و در کشوری دیگر ارزی دیگر بگیری، این کار ابدا جایز نیست....

ادامه مطلب …

(۴۶۵۲) حکم شرعی تبدیل ریال سعودی به دلار در خارج از کشور

این مساله در دو صورت جایز است: ....

ادامه مطلب …

(۴۶۵۶) اشکالات شرعی در ارسال پول به خارج با تأخیر و تفاوت در پرداخت

حویل و تبدیل آن به ارز کشور گیرنده بدون شرط قبض ناجایز است....

ادامه مطلب …

(۴۶۵۴) حکم شرعی تبادل پوند سودانی و ریال عربستان در ارسال پول

اگر ارزش یکی بیش از دیگری باشد اشکالی ندارد اما پرداخت باید فوری و در زمان معامله صورت بگیرد. ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه