سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۶۰۶) حكم معامله اسکناس و سکه با تفاوت قیمت

(۴۶۰۶) سوال: جناب شیخ حکم فروش نه ریال سکه­ای به ازای ده ریال اسکناسی جهت استفاده از این سکه­ها برای تلفن سکه­ای چیست؟

جواب:

اشکالی در این امر نمی­بینم. ربای فضل در بین ارزها جاری نیست و ربای فضل تنها در بین چیزهایی جاری است که جنس یکسانی دارند همانگونه که رسول الله صل الله علیه و علی آله و سلم می­فرمایند: “ فإذا اختلفت هذه الأصناف فبيعوا كيف شئتم إذا كان يدًا بيد” “ اما اگر نوع آنها با هم تفاوت داشت،  هر گونه که فروختید اشکالی ندارد؛ به شرط اینکه دست به دست باشد.”

پس اگر کسی نه ریال سکه­ای را به قیمت ده ریال اسکناسی خریداری کرد و این معامله دست به دست انجام شد بدین معنی که نسیه در کار نبود و هر دو طرف مطالبات خود را در محل معامله دریافت کردند، در این حالت اشکالی ندارد. اما اگر پرداخت یکی از طرفین با تاخیر روبرو شد، این معامله صحیح نیست. یعنی برای مثال اگر از کسی صبح ده ریال بگیرد سپس به او بگوید “عصر نه ریال به تو پس خواهم داد”، در این حالت معامله صحیح نیست.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: فضيلة الشيخ، ما حكم بيع الهلل التسع بعشرة ريالات ورقية، مِنْ أَجْلِ الاتصال بالهاتف؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الذي أرى أنه لا بأس بذلك، وأن ربا الفضل بين العملات لا يجري، وإنما يجري ربا الفضل فيما كان من جنس واحد، لقوله صلى الله عليه وعلى آله وسلم: «فَإِذَا اخْتَلَفَتْ هَذِهِ الْأَصْنَافُ، فَبِيعُوا كَيْفَ شِئْتُمْ، إِذَا كَانَ يَدًا بِيَدِ».

فإذا اشترى الإنسان ريالات من الحديد تسعة بعشرة من الورق، وكان ذلك يَدًا بيد، أي أن كُلا منهما يقبض العوض في محل العقد، فإن هذا لا بأس به، أما لو تأخر القبض في أحدهما، فإن البيع ليس بصحيح يعني لو أعطاه عشرة في الضحى، وقال: ائتني في العصر أعطك تسعة ريالات. فإن هذا لا يجوز.

مطالب مرتبط:

(۴۶۰۸) حکم فروش سکه تلفن به قیمت بالاتر در جوار حرم مکی

در این امر در بین علما اختلاف وجود دارد. برخی از علما می­گویند، فروش نه ریال فلزی به ده ریال اسکناسی حلال نیست...

ادامه مطلب …

(۴۶۰۷) حکم شرعی تبادل اسکناس با سکه با ارزش نابرابر

از نظر من این امر جایز است به شرطی که شرط پرداخت بدون تاخیر در محل معامله در آن رعایت شود...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه