سه‌شنبه 15 ربیع‌الثانی 1447
۱۵ مهر ۱۴۰۴
7 اکتبر 2025

(۴۵۲۱) آیا سود مقدار مشخصی در خرید و فروش دارد؟

(۴۵۲۱) سوال: آیا سود مقدار مشخصی در خرید و فروش دارد؟

جواب:

سود حد معینی در خرید و فروش ندارد، زمانی که قیمت‌ها در کل بازار بالا رفته است و انسان مثلا جنسی را با قیمت صد میخرد، سپس قیمت‌ها بالا می‌رود و همان جنس را به دویست می‌فروشند، در اینجا صد در صد سود کرده است، اما اگر زمانی که بازار راکد است قیمت را بالا ببرد و قصدش ضرر رساندن به مردم باشد و یا بخواهد از سر بی تجربگی مشتری سر او را کلاه بگزارد، بی شک این کار حرام است، و جایز نیست که بیشتر از قیمتی که مردم می‌دهند بفروشد، حال بعضی از فروشندگان میگویند: من اگر قیمت اصلی را بگویم مشتری با من چانه خواهد زد تا قیمت را پایین بیاورم، در اینجا میگوییم: در این حالت مشکلی ندارد که قیمت را بالا ببرید اگر گمان میکردید که مشتری چانه میزند، اما اگر او چانه نزد باید قیمت اصلی بازار را به او بگویید، برای مثال اگر مشتری آمد تا کالایی که قیمتش صد است بخرد، و شما گفتید این صد و بیست است، چون گمان میکردید که او چانه میزند اما او چانه نزد و همان قیمت صد و بیست را پذیرفت، در این حالت باید به او بگویید: من به شما صد و بیست گفتم چون گمان میکردم شما مانند بسیاری از مردم چانه خواهید زد تا قیمت را پایین بیاورم، حال که این کار را انجام نداید باید به شما بگویم که قیمت اصلی صد است، در این حالت مشکلی ندارد، و این خود دلیل بر صدق معامله با مردم است، و از پیامبر صلی الله علیه وسلم ثایت شده است که فرمودند: ( فروشنده و خریدار تا زمانی که از هم جدا نشده‏اند، اختیار فسخ معامله را دارند؛ پس اگر راست بگویند و عیب کالا را بیان کنند، در معامله‌ی‌ آنان، خیر و برکت بوجود خواهد آمد؛ اما اگر دروغ بگویند و عیب کالا را پنهان کنند، معامله‌ی‌ آنها بی برکت خواهد شد).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل للرِّبْحِ حَةٌ مُعَيَّنٌ فِي البَيْعِ والشراء؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: ليس للرّبْحِ حَدٌ مُعَيَّنٌ في البيع والشراء، ما دام السوق كله قد ارتفع السعر فيه، والإنسان قد يشتري السلعة بمئة مثلا ثم يرتفع السِّعْرُ طَفْرَةً واحدةً إلى مائتين فيبيع بمائتين، فهنا ربح مئة في المائة، وأما إذا كان يزيد في الرّبْحِ والسوق رَاكِدٌ ، لكنه هو أراد أن يَضُرَّ بالناس، أو كان يزيد السِّعْرَ لِكَوْنِ المشتري غَرِيرًا لا يعرف الأسعار، فهذا حَرَامٌ عليه، ولا يَ له أن يبيع بأكثر مما يبيعُ به الناس قد يقول بعض الباعة: أنا لو أَذْكُرُ السِّعْرَ الْمُحَدَّدَ لقام المشتري يُماكِسُني لأُنْزِلَ مِن السعر. فنقول: لا بأس حينئذ أن تَزِيدَ في السَّعْرِ إذا كنت تظن إنه سَيُماكِسُكَ، لكن إذا لم يُمَا كِسْكَ فلا بُدَّ أن تقول له السعر الذي كان في السوق، فمثلا إذا جاءك الرجل يشتري سلعة قيمتها مائة، فقلت: بمئة وعشرين ظَنَّا منك أنه سوف يُماكِسُكَ حتى تَنْزِلَ إلى المائة، . لكنَّ الرَّجُلَ لَمْ يُمَاكِسْكَ وقَبِلَهَا بمئة وعشرين، ففي هذه الحال يجب عليك أن تقول له: اصبر أنا قلت لك بمئة وعشرين، لأنني ظننت أنك مِثْلُ كثير من الناس الذين يُماكِسُونَ، حتى يُنْزِلُوا السعر، وما دُمْتَ لم تُماكِس، فإن القيمة الحقيقية مائة. فحينئذ لا بأس، ويكون هذا دليل على صدق معاملته مع الناس، وبيانه للواقع، وقد ثبت عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال: «البَيِّعَانِ بِالخِيَارِ مَا لَمْ يَتَفَرَّقَا، فَإِنْ صَدَقَا وَبَيَّنَا بُورِكَ هُمَا فِي بَيْعِهِمَا، وَإِنْ كَذَبَا وَكَتَهَا يُحِقَتْ بَرَكَةُ بَيْعِهِمَا».

مطالب مرتبط:

(۴۵۲۴) در تجارت با کالا، از نظر شرعی چه مقدار سود جایز است؟

شرع در خرید و فروش برای سود مقدار مشخصی را تعیین نکرده است...

ادامه مطلب …

(۴۵۳۱) حکم شرعی احتکار در شراکت مالی با پدر

احتکار آنچه ما یحتاج مردم است حرام می‌باشد، زیرا به آنان ضرر میرساند....

ادامه مطلب …

(۴۵۲۶) حکم فروشنده‌ای که کالای خود را فقط برای خلاص شدن از آن می‌فروشد چیست؟

این کار از لحاظ شرعی هیچ ایرادی ندارد، و فروشنده میتواند کالایش را با همان قیمت و یا کمتر و یا بیشتر در صورت رضایت مشتری بفروشد...

ادامه مطلب …

(۴۵۲۳) آیا حد شرعی که میزان سودهای تجاری را مشخص کند وجود دارد؟

شرع میزان سودی که فروشنده به دست می‌آورد را مشخص نکرده است، نه در قرآن و نه در سنت و نه در اجماع چیزی وارد نشده است...

ادامه مطلب …

(۴۵۳۰) حکم احتکار

شخصی – که کالای ارزان از دولت میگیرد – اجازه ندارد که بیشتر از آنچه دولت مشخص کرده است سود کند...

ادامه مطلب …

(۴۵۲۸) آیا سود گرفتن بیش از نصف سرمایه در برخی کالاهای تجاری جایز است؟

اگر این قیمت، قیمت کشور است و همه‌ی تجار همین قیمت را می‌دهند، ایرادی ندارد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه