چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۹۴۵) حکم قضای روزه‌های فوت‌شده در نوجوانی به دلیل عادت ماهیانه

(۳۹۴۵) سوال: وقتی سن کمی داشتم و سیزده ساله بودم دچار عادت ماهیانه شدم؛ ماه رمضان فرا رسید و اصلا روزه نگرفتم زیرا چنین توانایی نداشتم. همچنین آن زمان خجالت می‌کشیدم که این موضوع را به خانواده‌ام اطلاع دهم. رمضان سال بعد که فرا رسید تمام رمضان را روزه گرفتم اما قضا را هنوز انجام نداده‌ا‌م و خجالت می‌کشم که این موضوع را به کسی اطلاع دهم. اکنون که پنج سال گذشته و بزرگ شده‌ام، چه کاری باید انجام دهم؟ لطفا راهنمایی کنید که تکلیف من چیست و چه کاری باید انجام دهم؟

جواب:

شایسته است که مسلمان از حق، خجالت نکشد و شرم‎سار نباشد زیرا خجالت از بیان حق، ترسویی و سستی می‌باشد در حالی که بر مسلمان واجب است در دینش قوی و شجاع باشد خصوصا وقتی که مربوط به چنین فرایض بزرگ و مهمّی باشد. بر این زن واجب بوده است قضای رمضان را در همان سال انجام دهد اما چون تا امسال کوتاهی کرده، باید به درگاه الله ﷻ توبه نماید و بداند که مرتکب گناه شده است؛ پس باید پشیمان باشد و به درگاه الله ﷻ بسیار دعا و درخواست نماید تا آن کار بد را از وی پاک گرداند. همچنین باید روزه‌هایی که بر او واجب است را به طور پیاپی یا پراکنده، روزه بگیرد و قضا کند؛ زیرا الله ﷻ هنگامی که روزه‌ی رمضان را واجب نمود، فرمود: {فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ} [البقرة: ۱۸۴] : (تعدادی از روزهای دیگر را روزه بگیرد) و نفرمود که پیاپی و پشت سر هم یا پراکنده و با فاصله روزه بگیرد.

کسی که انجام قضا را به صورت پیاپی واجب می‌داند، دلیل ندارد؛ زیرا پیاپی و پشت سر هم بودن روزه‌ی رمضان را  محصور بودن روزه در رمضان، ایجاب کرده است اما در انجام قضا چنین نیست لذا کسی که قضا بر او واجب است، می‌تواند آن ‌را به اندازه‌ای به تأخیر بیاندازد که تا رمضان بعدی فقط روزهایی به تعداد روزه‌هایش باقی مانده باشد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: جاءتني العادة الشهرية في سن مبكر، وعمري ثلاث عشرة سنة، وجاء شهر رمضان، ولم أصم طول الشهر؛ لأنني لا أقدر على ذلك، وأستحيي أن أخبر أهلي بذلك، وفي السنة التالية صمت شهر رمضان، ولم أصم القضاء حتى الآن، وأستحيي أن أخبر أحدًا بذلك، ماذا أفعل الآن بعد أن كبرتُ، ومضى على ذلك خمس سنوات؟ أرجو إفادتي ما الذي علي، وما الذي يجب أن أفعله؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الذي ينبغي للمرء المسلم أن لا يستحيي من الحق، فإن الاستحياء من الحق جبنٌ وخَوْرٌ، والواجب على المسلم أن يكون قويا شجاعا في دينه، لا سيما حين يتعلق بمثل هذه الفرائض العظيمة، وكان الواجب عليها أن تصوم قضاء رمضان في سنتها، ولكن نظرًا إلى أنها فرطت إلى هذه السنة فإن عليها أن تتوب إلى الله سبحانه وتعالى، وتعرف أنها أصابت ذنبًا، فتندم وتلح بالدعاء إلى الله سبحانه وتعالى- ليُكَفِّر عنها ما مضى، ثم تقضي هذه الأيام التي عليها، إن شاءت قضتها متفرقة، وإن شاءت قضتها متتابعة؛ لأن الله سبحانه وتعالى حين أوجب قضاء رمضان قال: ﴿ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ [البقرة: ١٨٤]. ولم يقل: متتابعة. ولم يقل: مثل رمضان.

وأما من أوجب القضاء متتابعا فإنه لا دليل له؛ لأن التتابع في أداء رمضان إنما وجب ضرورة كونه في رمضان وأما القضاء فأمره واسع، فالإنسان الذي عليه قضاء له أن يُؤخّره حتى يبقى من رمضان بقدر ما عليه.

مطالب مرتبط:

(۳۹۰۴) آیا استفاده از خمیر دندان در روز رمضان جایز است؟

بله، جایز است که روزه‌دار در ماه رمضان و دیگر اوقات از خمیر دندان استفاده کند اما به شرطی که به حلقش نرسد...

ادامه مطلب …

(۳۹۵۸) حکم قضای روزه‌های رمضان مادر متوفی و پرداخت کفاره

آیا این زن، قضای روزه را انجام داده است یا خیر؟ آیا بیماری داشته که امیدی به درمانش نبوده و طعام داده است یا خیر؟ تا زمانی که این موارد را نمی‌دانیم، اصل بر عدم مسئولیت است و ما نسبت به دیگران مكلف نیستیم؛ اما اگر بخواهد، می‌تواند به جای او روزه بگیرد و نیت کند که اگر روزه‌ی واجبی بر مادرش بوده است، به جای مادرش باشد...

ادامه مطلب …

(۳۹۲۶) حکم تأخیر طولانی در قضای روزه به دلیل جراحی

اگر قضای روزه‌ی رمضان را به خاطر عذر شرعی ترک کرده باشد چنان که اگر مثلا بعد از عمل جراحی دچار ضعف بدنی بوده است، گناهی بر او نیست و هر وقت توانست باید قضایش را انجام دهد....

ادامه مطلب …

(۳۹۶۰) حکم انجام عبادات به جای والدین متوفی

پدر یا مادری که نماز نخوانند و بمیرند، به جای آن‌ها نماز خوانده نمی‌شود، روزه گرفته نمی‌شود و صدقه داده نمی‌شود؛ چون بنا بر دیدگاه صحیح و راجح، کسی که نماز را ترك کند حتی اگر از روی سهل‌انگاری و سستی باشد، كافر و مرتد بوده و از دین اسلام خارج ‌شده است....

ادامه مطلب …

(۳۸۹۷) آیا دعاهای خاصّی برای هنگام خوردن افطاری و سحری از رسول الله ﷺ نقل شده است؟

برای سحری، دعای خاصّی سراغ ندارم؛ اما دعاهای عام برای خوردن و نوشیدن در تمام اوقات وجود دارد؛ مانند گفتن (بسم الله) در ابتدای خوردن یا نوشیدن و گفتن (الحمدلله) در پایان خوردن یا نوشیدن....

ادامه مطلب …

(۳۹۴۰) حکم روزه‌داری در صورت پاک شدن از عادت ماهیانه در طول روز

روزی که در آن عادت ماهیانه شده، روزه‌اش باطل می‌شود و بقيه‌ی آن روز را می‌خورد و می‌نوشد سپس قضای آن را انجام می‌دهد؛ اما درباره‌ی روزی که پاک می‌شود، علما دو دیدگاه دارند:...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه