(۳۹۰۹) سوال: آیا در آغوش گرفتن همسر و بوسیدن وی از روی شهوت در روز رمضان، روزه را باطل می‌کند یا بر عكس وضو است؟ یکی از خطیبان مسجد نزد ما در منطقه‌ی خُبَر، فتوا داده است که در آغوش گرفتن و بوسیدن از روی شهوت در روز رمضان، هرگز روزه را باطل نمی‌کند.

جواب:

از این سؤال چنین به نظر می‌رسد که از یکی از خطیبان، فتوا خواسته شده و وی نیز فتوا داده است. اگر سؤال کننده همان کسی است که از وی فتوا خواسته و او فتوا داده که در آغوش گرفتن و بوسیدن همسر روزه را باطل نمی‌کند، شایسته نیست که دوباره سؤال بپرسد؛ زیرا شخص وقتی از یک عالم که به علم و دینش اطمینان دارد و معتقد است که سخنش حقیقت و درست است فتوا می‌خواهد جایز نیست که نزد شخص دیگری برود تا نظر وی را نیز بگیرد که مخالف او باشد؛ زیرا این کار، به بازی گرفتن دين الله ﷻ و شريعت او به شمار می‌رود؛ اما اگر کسی دیگر از آن خطیب فتوا خواسته و این فرد فتوایش را شنیده است یا خطیب بدون درخواست وی فتوا داده یا آن ‌را در حین خطبه بیان کرده است، ایرادی ندارد که در مورد چیزی که شنیده سؤال کند؛ زیرا از مفتی سؤال نکرده و خود را ملزم به پیروی از فتوای وی نکرده است. این فرد و دیگران را نصیحت می‌کنم که اگر از شخص عالمی که به دین و علمش اعتماد دارند و حرفش را درست می‌دانند فتوا خواستند، بعد از وی از کسی دیگری سؤال نکنند و به فتوایش عمل نمایند؛ زیرا به نظر وی، حق همان است؛ مگر این که بدون فتوا خواستن، دیدگاه مخالفی را بشنود و کسی که آن دیدگاه را دارد، برایش دلیل بیاورد که در این صورت، ایرادی ندارد که برای بحث و تبادل نظر از وی سؤال کند و بگوید: شما چنین گفتی و استدلال کردی اما من چنین فتوا گرفته‌ام، پاسخ شما چیست؟ این از جمله مسائلِ واقعا مهم است که برخی از مردم، یک مسئله‌ را از چند تن از علما می‌پرسند تا راحت‌ترین فتوا که با هوسشان مناسبت دارد را بگیرند یا برای این که دیدگاه‌های علما را با یکدیگر قاطی کنند که تمام این‌ها به بازی گرفتن است. درباره‌ی اصل سؤال، باید گفت: اگر بر اثر بوسیدن و در آغوش گرفتن همسر در حال روزه، انزال صورت نگیرد، روزه‌اش صحيح است؛ زیرا ثابت است که عمر بن أبي سلمة I درباره‌ی بوسیدن زن توسط شوهر روزه‌دار از رسول الله ﷺ سؤال کرد و ایشان فرمود: «سل هذه» : (از این زن (مادرش أم سلمه) بپرس). أم سلمه به وی خبر داد که رسول الله ﷺ این کار را می‌کرده است. عمر J گفت: ای رسول الله! شما که الله À گناهان گذشته و آینده‌‌ات را بخشیده است! فرمود: «إني لأرجو أن أكون أتقاكم لله وأخشاكم له»[۱] : (من امیدوارم که با تقواترین شما باشم و بیش از شما از الله بترسم). این دلیلی بر جایز بودن بوسیدن همسر در حال روزه است و این که ایرادی ندارد؛ زیرا رسول الله ﷺ آن ‌را انجام داده است و این‌گونه به جواب راهنمایی نمود که به عمر بن أبي سلمه I سفارش نمود تا از أم سلمه È بپرسد؛ اما اگر انزال بر اثر آن صورت گیرد، از نظر جمهور علما روزه‌اش باطل می‌شود. بدین خاطر گفته‌اند: اگر کسی حدس می‌زند که با بوسیدن انزال می‌شود، بوسیدن برایش حرام است زیرا وسیله‌ی رسیدن به یک نتیجه، همان حکم نتیجه را دارد لذا اگر کسی حدس می‌زند که به خاطر شهوت زیادی که دارد با بوسیدن همسرش انزال می‌شود، حرام است که او را ببوسد.

۱-صحیح مسلم: کتاب الصيام، باب بيان أن القبلة ليست محرمة على من لم تحرك شهوته، شماره (۱۱۰۹).