(۳۸۹۹) سوال: در ماه مبارک رمضان، قبل از افطار به صورت دسته جمعی به خواندن برخی اذکار و دعاها می‌پردازیم؛ آیا این کار، جایز است؟

جواب:

رسول الله ﷺ وقتی خطبه‌ی جمعه را ایراد می‌نمود، چشمانش قرمز می‌شد، صدایش بالا می‌رفت، خشمگین می‌شد و می‌فرمود: «أما بعدُ فإنَ خيرَ الحديثِ كتابُ الله وخيرَ الهديِ هديُ محمد وشرُ الأمورِ محدثاتها وكلَ بدعة ضلالة وكلَ ضلالة في النار»[۱] : (اما بعد؛ بهترین سخن، کتاب الله است و بهترین رهنمود، رهنمود محمد است. بدترین چیز، نوآوری‌ها است. هر بدعتی گمراهی است و هر گمراهی در آتش است).

مردم به هنگام افطار نزد رسول الله ﷺ جمع نمی‌شدند تا الله ﷻ را ذکر و یاد کنند یا با صدای بلند و دسته‌جمعی از الله ﷻ دعا و درخواست نمایند؛ بلکه هر کس با خانواده‌اش افطار می‌نمود و هر کدام از آنان دعا و درخواستش را میان خود و پروردگارش به طور پنهانی مطرح می‌نمود. وقتی آن‌چه در سؤال مطرح شد، در زمان رسول الله ﷺ معروف و رایج نبوده، پس از بدعت است که رسول الله ﷺ از آن هشدار داده و بیان نموده که هر بدعتی، گمراهی است و هر گمراهی در آتش دوزخ است.

بنابراین به این افراد سفارش و نصیحت می‌کنم که هنگام افطار، ترسان و امیدوار باشند؛ امیدوار به رحمت الله À که روزه‌هایشان را بپذیرد و ترسان از گناهانی که مرتکب شده‌ و کوتاهی که در روزه داشته‌اند. همچنین از الله ﷻ بخواهند که از آنان بپذیرد و گناهانشان را ببخشد و بیامرزد زیرا روزه‌دار به هنگام افطار، دعایی دارد که به اجابت و پذیرش نزدیک است.

۱-صحیح مسلم: كتاب صلاة المسافرين وقصرها، باب تخفيف الصلاة والخطبة، شماره (٨٦٧).