جمعه 18 ربیع‌الثانی 1447
۱۷ مهر ۱۴۰۴
10 اکتبر 2025

(۳۶۸۴) حکم تأخیر در پرداخت زکات مال تا بازگشت به وطن

(۳۶۸۴) سوال: شخصی برای کسب علم، وطن و سرزمین خویش را رها کرده و به سرزمین دیگری رفته است. وی از طرف برخی افراد نیکوکار و برخی کمک‌ها مقداری مال، جمع کرده است. اکنون می‌خواهد به وطنش برگردد و یک سال بر این اموال گذشته است. اگر زکات این مال را بپردازد، چه بسا این مبلغ برای بازگشت به سرزمینش کم باشد و کفایت نکند. اگر پرداخت زکات را به تأخیر بیاندازد تا آن را پس از رسیدن به وطن بپردازد، چه حکمی دارد؟

جواب:

پرداخت زکات، واجب است به طور فوری انجام شود اما اگر با پرداخت فوری آن دچار ضرر و آسیب می‌شود، ایرادی ندارد که آن ‌را به تأخیر بیاندازد تا به سرزمین خویش بازگردد؛ البته در صورتی که بازگشت وی پس از زمان اندکی مانند یک یا دو ماه باشد اما اگر بازگشت وی طول می‌کشد، زکات پولی که در دست دارد را می‌پردازد. اگر پولش تمام شد و برای بازگشت کفایت نکرد، می‌تواند مبلغی را به عنوان زکات بگیرد زیرا وی با این شرایط، مستحق زکات و از جمله در راه ماندگان به شمار می‌رود.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل شخص ترك بلده إلى بلد آخر طلبا للعلم، وقد جمع مالا من المحسنين ومن بعض المكافآت والمساعدات التي تلقاها، ويريد العودة إلى بلاده وقد حال الحول على هذا المال، ولو أخرج زكاته ربما لا يكفيه الباقي للعودة إلى بلده، فما الحكم لو أجَّل الزكاة إلى ما بعد وصوله إلى بلده؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: وجوب إخراج الزكاة على الفور، ولكنه إذا كان يتضرر بإخراجه على الفور فلا حرج عليه أن يؤخره حتى يَقْدَم إلى بلده إذا كان قدومه إلى بلده يتأخر تأخرًا يسيرًا كالشهر والشهرين، أما إذا كان يتأخر لمدة طويلة فإنه يخرج الزكاة عما في يده من المال، وهو إذا نَفِدَ ما عنده فلا يمكنه أن يصل إلى بلده فيستطيع أن يأخذ باسم الزكاة ما يوصله إلى بلده؛ لأنه يكون حينئذ من أبناء السبيل.

مطالب مرتبط:

(۳۷۰۱) حکم استفاده شخصی از زکات سپرده‌شده برای توزیع میان فقرا

این کار، اشتباه بسیار بزرگی است چون به دوستت که تو را وکیل کرده دروغ گفته و ادعا کرده‌ای که پول را به نیازمندان پرداخت کرده‌ای در حالی که بر تو واجب بوده است...

ادامه مطلب …

(۳۶۸۷) حکم پرداخت زكات قبل از موعد آن

پرداخت زکات قبل از وجوب آن، جایز است؛ البته به شرطی که برای مال موجود باشد یعنی مالی که در اختیار دارد، به حدّ نصاب رسیده باشد....

ادامه مطلب …

(۳۷۰۷) حکم انتقال زکات از کشوری به کشور دیگر

هتر است زکات در همان جایی پرداخت شود که مال در آن‌ جا قرار دارد زیرا نیازمندان آن سرزمین، به آن چشم دارند.....

ادامه مطلب …

(۳۷۱۱) پرداخت زکات فطر با پول بهتر است یا طعام؟

جایز نیست که زکات را با چیزی جز طعام که رسول الله ﷺ تعیین نموده است، بپردازی....

ادامه مطلب …

(۳۶۹۰) حکم پرداخت زکات مال امانت‌گذاشته شده برای شخص یتیم

هرگاه يتيم به بلوغ عقلی برسد، سرپرستی و ولایت ولیّ او تمام می‌شود زیرا خودش مستقل می‌گردد؛ لذا واجب است اموالش به او برگردانده شود....

ادامه مطلب …

(۳۶۹۱) حکم پرداخت زکات بر مبلغ دریافت‌شده برای خرید خانه برای خانواده تحت سرپرستی

پرداخت زکات این مبلغ، واجب است؛ زیرا این پول، مال خیّرین و نیکوکاران یا پول یتیمان و مادرشان می‌باشد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه