(۳۵۹۰) سوال: زکات محصولات کشاورزی پنبه، برنج و ذرت را چگونه بپردازیم؟
جواب:
چیزهایی که از زمین می‌روید، اگر با هزینه‌ی کشاورز و به وسیله‌ی ابزار و… آبیاری شود، پنج درصد زکات دارد اما اگر با رود و چشمه آبیاری شود، ده درصد زکات دارد؛ زیرا رسول الله ﷺ فرمود: «فِيمَا سَقَتِ السَّمَاءُ، العُشْرُ، وَفیمَا سُقِيَ بِالنَّضْحِ نِصْفُ العُشْرِ»[۱] : (آن‌چه را که آسمان آبیاری کند یک دهم و آن‌چه با زحمت و تلاش آبیاری شود، پنج درصد زکات دارد). بنابراین پنج درصد از خود مال یا از غیر مال از جنسش را به عنوان زکات، می‌پردازد. اگر میوه یا محصولش که زکات بر آن واجب شده است را فروخت و پنج درصد از مبلغ حاصل از فروش آن را به عنوان زکات پرداخت نیز ایرادی ندارد زیرا این برای کشاورز، آسان‌تر و برای فقیر نیز سودمندتر است. آن‌چه آسان‌تر و سودمندتر باشد، مصلحت است و تحقق یافتن مصلحت‌ها از مقاصد و اهداف دین اسلام است.
۱- صحیح بخاری: كتاب الزكاة، باب العشر فيما يسقی من ماء السماء وبالماء الجاري، شماره (١٤١٢).
