(۳۵۴۶) حکم پرداخت پول برای ختم کامل قرآن به نیت میت

(۳۵۴۶) سوال: در شهر ما بعضی زنان هنگامی که شوهرشان وفات نمود مبلغ زیادی را به قاری قرآن می‌دهند تا قرآن را کامل بر میت بخواند. به نظر شما حکم این در شرع چه می‌باشد؟

جواب:

این عمل هم برای کسی که قرآن می‌خواند و هم برای کسی که به او اجرت می‌دهد حرام است اما تحریم آن برای قاری از این جهت است که این عمل صالح را برای دنیا انجام می‌دهد و اللهÀ می‌فرماید: {فَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن یَقُولُ رَبَّنَاۤ ءَاتِنَا فِی ٱلدُّنۡیَا وَمَا لَهُۥ فِی ٱلۡـَٔاخِرَةِ مِنۡ خَلَـٰقࣲ}[۱] (از مردم کسانی هستند که می‌گویند «پروردگارا! به ما در دنیا عطا کن» و او را در آخرت بهره‌ای نیست.) یعنی بهره‌ای ندارد و اللهÀ می‌فرماید: {مَن كَانَ یُرِیدُ ٱلۡحَیَوٰةَ ٱلدُّنۡیَا وَزِینَتَهَا نُوَفِّ إِلَیۡهِمۡ أَعۡمَـٰلَهُمۡ فِیهَا وَهُمۡ فِیهَا لَا یُبۡخَسُونَ* أُو۟لَـٰۤىِٕكَ ٱلَّذِینَ لَیۡسَ لَهُمۡ فِی ٱلۡـَٔاخِرَةِ إِلَّا ٱلنَّارُۖ وَحَبِطَ مَا صَنَعُوا۟ فِیهَا وَبَـٰطِلࣱ مَّا كَانُوا۟ یَعۡمَلُونَ}[۲] (اینان کسانی هستند که در آخرت، جز آتش (جهنم، نصیبی) نخواهند داشت، و آنچه را در دنیا انجام داده‌اند، بر باد رفته است، و آنچه را عمل می‌کردند؛ باطل است.* اینان کسانی هستند که در آخرت، جز آتش (جهنم، نصیبی) نخواهند داشت، و آنچه را در دنیا انجام داده‌اند، بر باد رفته است، و آنچه را عمل می‌کردند؛ باطل است)

و اما برای کسی که اجرت آن را پرداخت می‌کند حرامتش از این جهت است که این فعل حرام را یاری می‌دهد و اوست که قاری را به آن فعل حرام تشویق و وسوسه می‌کند.

سپس این که میت از این قرائت هیچ گونه نفعی نمی‌برد زیرا که در این قرائت اصلاً ثواب و اجری وجود ندارد و این ضایع کردن مال است و بخشش او هیچ فایده‌ای ندارد و اگر این مال از میراث باشد و میت به یک سوم مالش وصیت کرده باشد جنایت بر میت نیز می‌باشد چون از آن یک سوم، کم می‌شود و اما اگر از میراث بران فرزندان کوچک باشد جنایت بر آنها نیز محسوب می‌شود بنابراین به این زن و کسانی که این عمل را انجام می‌دهند می‌گوییم: تقوای الله را در مال و برادرانتان رعایت کنید که این قرائت نه فایده‌ای برای ایشان و نه برای میت دارد زیرا که برای دنیا انجام گرفته است: {مَن كَانَ یُرِیدُ ٱلۡحَیَوٰةَ ٱلدُّنۡیَا وَزِینَتَهَا نُوَفِّ إِلَیۡهِمۡ أَعۡمَـٰلَهُمۡ فِیهَا وَهُمۡ فِیهَا لَا یُبۡخَسُونَ* أُو۟لَـٰۤىِٕكَ ٱلَّذِینَ لَیۡسَ لَهُمۡ فِی ٱلۡـَٔاخِرَةِ إِلَّا ٱلنَّارُۖ وَحَبِطَ مَا صَنَعُوا۟ فِیهَا وَبَـٰطِلࣱ مَّا كَانُوا۟ یَعۡمَلُونَ}[۳] (اینان کسانی هستند که در آخرت، جز آتش (جهنم، نصیبی) نخواهند داشت، و آنچه را در دنیا انجام داده‌اند، بر باد رفته است، و آنچه را عمل می‌کردند؛ باطل است.* اینان کسانی هستند که در آخرت، جز آتش (جهنم، نصیبی) نخواهند داشت، و آنچه را در دنیا انجام داده‌اند، بر باد رفته است، و آنچه را عمل می‌کردند؛ باطل است).

[۱] [سوره البقرة: ۲۰۰]

[۲] [سوره هود: ۱۵-۱۶]

[۳] [سوره هود: ۱۵-۱۶]

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: من اليمن في قريتنا البعض من النساء إذا مات زوجها تقوم بدفع مبالغ كبيرة لقارئ القرآن أجرة له على أن يقرأ القرآن على الميت كاملا، فما حكم الشرع في نظركم في هذا العمل؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: هذا العمل مُحرَّم على القارئ وعلى باذل المال. أما تحريمه على القارئ فلأنه أراد بالعمل الصالح نصيبه من الدنيا، وقد قال الله تبارك وتعالى: ﴿ فَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَا ءَائِنَا فِي الدُّنْيَا وَمَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلَقٍ ﴾ [البقرة: ۲۰۰]؛ أي: من نصيب. وقال -تعالى-: ﴿ مَن كَانَ يُرِيدُ الْحَيَوَةَ الدُّنْيَا وَزِينَتَهَا نُوَفِّ إِلَيْهِمْ أَعْمَلَهُمْ فِيهَا وَهُمْ فِيهَا لَا يُبْخَسُونَ * أُولَيكَ الَّذِينَ لَيْسَ لَهُمْ فِي الْآخِرَةِ إِلَّا النَّارُ وَحَبِطَ مَا صَنَعُوا فِيهَا وَبَطِلٌ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴾ [هود: ١٥-١٦].

وأما الباذل فوجه التحريم في حقه أنه أعان على محرم، وأغرى هذا القارئ القراءة محرمة.

ثم إن الميت لن ينتفع بهذه القراءة؛ لأنها قراءة لا ثواب فيها ولا أجر، فيكون بهذا قد أضاع المال وبَذَلَه في غير فائدة، وإذا كان المال من التّركة، وللميت وصية بالثلث صار جناية على الميت بنقص ثلثه، وإذا كان من التَّرِكَة وللميت وَرَثَة صغار كان ذلك جناية على الورثة الصغار؛ ولهذا نقول لهذه المرأة ولغيرها ممن يعمل عملها اتقوا الله في أموالكم اتقوا الله في إخوانكم الذين أغريتموهم أن يقرءوا القرآن بصورة لا فائدة لهم منها، ولا فائدة للميت منها، ابتغاء ثواب الدنيا: ﴿ وَمَن يُرِدْ ثَوَابَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَن يُرِدْ ثَوَابَ الْآخِرَةِ نُؤْتِهِ مِنْهَا وَسَنَجْزِي الشَّاكِرِينَ ﴾ [آل عمران: ١٤٥].