(۳۱۸۵) سوال: آیا صحبت کردن در مسجد بدون مصلحت مانند صحبت کردن در مورد خرید و فروش جایز است؟
جواب:
بله، خرید و فروش، اجاره دادن و اجاره گرفتن در مسجد حرام است زیرا با هدف از بنای مساجد منافات دارد به همین دلیل پیامبر ﷺ میفرماید: «إذا رأيتم من يبيع أو يبتاع في المسجد فقولوا: لا أربح الله تجارتك»[۱]: (هرگاه دیدید کسی در مسجد خرید و فروش میکند بگویید: الله تجارتت را سودمند نگرداند).
همچنین ندا زدن برای گمشده هنگامی که انسان چیزی را گم کرده باشد سپس در مسجد بایستد و بگوید: ای جماعت! چه کسی فلان چیز را دیده است؟ این کار حرام است زیرا مساجد برای چنین چیزی بنا نشده است.
اما اگر انسان گمشدهای را پیدا کند و به مردم بگوید: این مال چه کسی است؟ این امر آن آسانتر است از این که در مورد گمشده سؤال کند با این وجود میگوییم: به سوی درب مسجد و خیابان برو و در مورد هر چه میخواهی صحبت کن، در مورد خرید و فروش، گمشده و… این امر در قبال مساجد واجب است که رعایت شود.
اما اشکالی وجو دارد که برای بسیاری از مردم واقع میشود آن هم این است که مسکینی از کنار تو عبور میکند و طلب کمک میکند و همراه تو پول پنجاهی است ئ تو میخواهی فقط به او پول دهی بدهی؛ آیا جایز است به او پنجاهی بدهی و بگویی: به من چهل بده! این شخص در حقیقت قصد تجارت ندارد و صدقه جز با این کار کامل نمیشود زیرا بین دو امر است: یا این که او به تو چهل بدهد و تو به او ده بدهی و یا این که بگویی: ده نزد من نیست و او را رد کنی، لذا الله اعلم گمان میکنم این کار اشکالی ندارد زیرا هدف از این کار تجارت و امور دنیوی نیست بلکه هدف از آن آخرت است اما جز این کار چارهای نیست لذا امیدوارم اشکالی نداشته باشد.
[۱] ترمذي: كتاب البيوع، باب النهي عن البيع في المسجد، شمارهى (۱۳۲۱).